istanbuldergisi12sayi

duygulara ilişkin farkındalığın gelişimi ve
duyguları yönetme becerisinin artması ile
birlikte çocukluğun son dönemlerinde ve
ergenliğin ilk dönemlerinde geliştirirler
(Compas ve ark., 1997).
Antonovsky (1987), ergenlerin ve genç
yetişkinlerin, yaşam akışı içerisinde yer
alan pek çok konuda yetişkinliklerinin ilk
on yılında kesin bir karara varmış olmaları
gerektiğini belirtmektedir. Aksi takdirde, yaşamı
anlamsız ve karmaşık bir yapı içerisinde
göreceklerdir. Ergenlik döneminde zayıf bir
bütünlük geliştiren birey, yetişkinlikte de bu
zayıf bütünlüğü geliştirmeden sürdürebilir.
Bu bireyler, zor yaşam koşulları karşısında
çok çabuk yıkılabilirler. Güçlü bireyler
kadar başa çıkma becerileri göstermezler.
Bunların yanında, ergenler, kısa süreli ortaya
çıkan stresörlerin yardımıyla başa çıkma
becerilerini geliştirerek güçlü bir kimliğe
ve bütünlüğe ulaşabilirler. Bu kazanımlar,
yaşamın ilerleyen yıllarında sorunlarla
baş etmede önemli birer araç olmaktadır
(Eryılmaz 2009).
Ergenlikte Cinsellik
Ergenlik ve delikanlılık yaşlarında bedenin
ve cinsel organların hızlı büyümesiyle birlikte;
içsel coşkular ve önemli gelişimsel
sorunlarla karşılaşan delikanlı erkek ya da
kız, kendisine eskiden aşılanmış roller ve
hünerlerle, bundan böyle yükleneceği roller
ve sorumlulukları karşılaştırır. Bu dönemde
benlik kimliği ve kimlik duygusu gelişir. Kimlik
duygusunun cinsel, toplumsal ve mesleksel
öğeleri vardır (Set ve ark. 2006).
Cinsel kimlik, bireyin kendi bedenini ve
benliğini belli bir eşeylik içinde algılayışı,
kabullenişidir. Erkeklik veya dişilikle ilişkili
davranışların psikolojik yönlerine işaret eder
ve aile bireyleri, öğretmenler ve arkadaşlar
gibi kültürel fenomenlerden gelen deneyimlerin
verdiği sayısız ipuçlarının sonucu
gelişir (Set ve ark. 2006).
Cinsel rol, cinsel kimlik ile ilişkili ve kısmen
ondan türemiş olan davranıştır. Toplum
içinde dışa vuran davranışların görünümüdür.
Standart ve sağlıklı sonuç, cinsel kimlik ile
cinsel rolün birbirine uygun olmasıdır. Cinsellik,
gelecekteki yaşamı da etkileyebilen,
ergenlik çağının önemli sağlık konularındandır
ve fiziksel, ruhsal ve toplumsal iyilik halinin
önemli bir elemanıdır (Set ve ark. 2006).
Ergenlikte Depresyon
Stresle başa çıkamayıp egonun zayıf düşmesi
ergenlikte depresyon sebeplerinden biridir.
Bilindiği gibi ergenler yaşamlarının bu döneminde
üç ana görevle karşı karşıyadırlar.
Bu görevler bireyleşme, meslek seçimi ve
cinsel kimliğin oluşması gibi üç önemli temayı
içermektedir. İşte bu görevlerin yerine getirilme
çabaları ve olgunlaşma süreci içinde
egonun geçici olarak zayıf düşmesinden
ötürü çoğunlukla depresyonlar ortaya çıkar
(Güney 1998).
İnsanlar, eğer yasam, koşullarından doyum
alıyorlarsa, sıklıkla olumlu duygular yaşıyorlarsa,
ayrıca olumsuz duyguları çok az
yaşıyorlarsa oldukça mutludurlar. Bir diğer
ifadeyle bu insanlar, yüksek öznel iyi oluşa
sahiptirler. Ergenin üzerinde etkili olan aile
ile ilgili altı faktör bulunmaktadır: Güvenli
ev ortamı, sevgi atmosferi, açık iletişim,
aile üyesinin aileye katılımı (ait olma), dışsal
ilişkiler ve aile içerisinde kişisel önem
duygusunun hissedilmesi. Bunların tam
tersine olumsuz yaşam olayları da ergenlik
döneminde depresyon sebeplerindendir.
Çocuklukta olduğu gibi erken ergenlikte de
depresyonun maskelenmiş belirtileri görülür.
32
Eylül-2015 / Sayı: 12