WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

26
dokonywanych w odniesieniu do unormowań ustawowych określających sposób
organizacji Trybunału oraz warunki wykonywania jego ustrojowych zadań.
W dotychczasowym orzecznictwie Trybunał wielokrotnie szczegółowo
wypowiadał się na temat zasady niezależności władzy sądowniczej. Wypowiedzi
te dotyczyły tych rozwiązań ustawowych, które odnosiły się bezpośrednio do sposobu
funkcjonowania sądów sprawujących wymiar sprawiedliwości (art. 175 ust. l Konstytucji).
Ustalenia te w pełni odnoszą się do niezależności Trybunału Konstytucyjnego.
1.3. Oddzielenie organów władzy sądowniczej od innych władz ma zapewniać
sądom i trybunałom pełną samodzielność w zakresie rozpoznawania spraw i orzekania.
W odniesieniu do Trybunału Konstytucyjnego chodzi o umożliwienie niezależnego
i samodzielnego wykonywania jego konstytucyjnie określonych funkcji. Ma to szczególne
znaczenie, ponieważ Trybunał Konstytucyjny jest jedynym organem władzy sądowniczej
uprawnionym do orzekania w sprawach zgodności
ustaw i ratyfikowanych umów
międzynarodowych z Konstytucją, w sprawie konstytucyjności celów lub działalności
partii politycznych, rozstrzygania sporów między centralnymi, konstytucyjnymi organami
państwa oraz tymczasowej przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta ( art. 131
ust. l, art. 188 i art. 189 Konstytucji). W ten sposób niezależność Trybunału, stwarzająca
warunki do niezawisłego dokonywania kontroli konstytucyjności, staje się jednocześnie
zasadą, która służy bezpośrednio ochronie samej Konstytucji.
Odrębność i niezależność Trybunału, w rozumieniu art. 173 Konstytucji, zakłada
oddzielenie tego organu od innych władz, tak aby zapewnić mu pełną samodzielność
w zakresie rozpoznawania spraw i orzekania. Odrębność taką należy rozumieć
jako odrębność organizacyjną, co znaczy, że powinny być mu zapewnione mechanizmy
do samodzielnego działania, a także jako odrębność funkcjonalną, co znaczy, że na sposób
realizacji jego kompetencji nie będą miały wpływu ani władza ustawodawcza, ani władza
wykonawcza. Władza ustawodawcza i wykonawcza nie mogą zatem wkraczać
w te dziedziny, w których sędziowie są niezawiśli (zob. wyroki TK z 19 lipca 2005 r.,
sygn. K 28/04 i 29listopada 2005 r., sygn. P 16/04).
Tak jak do istoty wymiaru sprawiedliwości należy, że jest on sprawowany
wyłącznie przez sądy, a pozostałe władze nie mogą władczo ingerować w tę dziedzinę, tak
i inne władze nie mogą ingerować w powierzone Trybunałowi Konstytucyjnemu
kompetencje do ostatecznego rozstrzygania spraw leżących w jego kompetencji.