WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

25
władz, o tyle dla władzy sądowniczej charakterystyczne jest jej odseparowanie
od pozostałych. Potwierdza to art. 173 Konstytucji, zgodnie z którym sądy i trybunały "są
władzą odrębną i niezależną od innych władz".
Jak wielokrotnie podkreślał Trybunał, Konstytucja z 1997 r. me ogranicza się
do statycznego wyrażenia zasady podziału władzy, polegającego na zaliczeniu organów
państwa do poszczególnych władz i na deklarowaniu ich odrębności, ale ujmuje stosunki
między władzami w sposób dynamiczny, co wyraża się w formule ich równoważenia się
(w kontekście pozycji władzy sądowniczej zob. wyroki TK z: 14 kwietnia 1999 r., sygn. K
8/99, OTK ZU nr 3/1999, poz. 41; 18 lutego 2004 r., sygn. K 12/03, OTK ZU nr 2/A/2004,
poz. 8; 9 listopada 2005 r., sygn. Kp 2/05; 19 lipca 2005 r., sygn. K 28/04, OTK ZU
nr 7/A/2005, poz. 81; 29 listopada 2005 r. w sprawie P 16/04; 15 stycznia 2009 r.,
sygn. P 16/04, OTK ZU nr 10/A/2005, poz. 119; 27 marca 2013 r., sygn. K 27/12, OTK
ZU nr 3/A/2013, poz. 29; 7 listopada 2013 r., sygn. K 31/12, OTK ZU nr 8/A/2013,
poz. 121; 14 października 2015 r., sygn. Kp 1/15). Istotą zasady wyrażonej wart. 10 ust. l
Konstytucji jest zarówno funkcjonalny podział władzy, jak i stan równoważenia się władz,
w celu gwarantowania poszanowania kompetencji każdej z nich i stworzenia podstaw
do stabilnego działania mechanizmów demokratycznego państwa prawa (por. wyroki TK
z 15 stycznia 2009 r., sygn. K 45/07 oraz ?listopada 2013 r., sygn. K 31/12).
Podział władz oznacza, że każdej
z trzech władz powinny przypadać kompetencje
materialnie odpowiadające ich istocie, a co więcej - każda z trzech władz powinna
zachowywać pewne minimum wyłączności kompetencyjnej stanowiącej o zachowaniu tej
istoty. Z kolei wyrażona wart. 10 ust. l Konstytucji formuła "równoważenie się"
władz
oznacza oddziaływanie władz na siebie i wzajemne uzupełnianie ich funkcji. Każda
z władz powinna dysponować takimi instrumentami, które pozwalają jej hamować
działania władz pozostałych. Równoważenie się władz jest ponadto wzbogacone
przez wymaganie "współdziałania władz", o którym mowa we wstępie do Konstytucji.
Poszczególne władze są zobowiązane do współdziałania w celu zapewnienia rzetelności
i sprawności działania instytucji publicznych.
Zasada niezależności i odrębności władzy sądowniczej, wynikająca z art. 173
Konstytucji, dotyczy także - w równym wymiarze - wspomnianych w tym przepisie
trybunałów. W ten sposób ustrojowe wyodrębnienie władzy sądowniczej, związane z jej
szczególnymi kompetencjami oraz sposobem usytuowania jej organów, odnosi się również
w pełni do Trybunału Konstytucyjnego. Wyznacza przez to kierunek wszelkich ocen