VO-magazine-dec-2015

IN DE PRAKTIJK
Geo Future School is een onderwijsstroom
die leerlingen stimuleert na te denken over de
toekomst van de aarde. ‘Grand Challenges’
op het gebied van klimaatverandering, energie,
water, voedsel, geopolitiek, gezondheid en
logistiek staan centraal. Deze thema’s komen
aan bod in vakoverstijgende modules die zijn
gemaakt door docenten in samenwerking met
bedrijven of instellingen. Er wordt gebruik
gemaakt van geo-ICT en het lesmateriaal biedt
mogelijkheden voor differentiatie.
vast. In de huidige structuur kun je dit alleen in de vrije
ruimte doen.”
Op termijn is het de ambitie om Geo Future-modules
meer als vak te bundelen, of als samenwerkende vakken,
zegt de rector. “Er zijn al contacten geweest met
economie en geschiedenis. Maar als die vakken daarvoor
een uur in moeten leveren, dan raak ik ze waarschijnlijk
kwijt. We hebben een vorm gevonden om er alvast van
te kunnen proeven zonder dat de organisatie overstuur
raakt, maar uiteindelijk zullen we serieus keuzes moeten
maken. In de tussentijd hoop ik dat de collega’s overtuigd
raken van de meerwaarde van deze manier van
werken. Een leerling had laatst aan de leraar geschiedenis
verteld hoe leuk het nu bij aardrijkskunde is.” (Lachend:)
“Dat soort dingen helpen wel!”
Multidisciplinair
Geo Future School beoogt ook een brug te slaan tussen
het gepolariseerde alfa-bèta-denken. “Initiatieven als
Onderwijs 2032 wijzen in de richting van multidisciplinair
werken, in grotere opdrachten,” zegt Rob
Adriaens. “Met Geo Future School doen wij dat al.
‘Grand challenges’ zijn per definitie multidisciplinair.
Een onderwerp als klimaatverandering kun je aardrijkskundig
benaderen, maar het komt ook bij natuurkunde
ter sprake en er zijn zelfs berichten dat het de economie
gaat raken. En op het gebied van presentatie- en schrijfvaardigheid
kan de docent Nederlands een essentiële
bijdrage leveren. Elk vak heeft z’n eigen insteek, maar we
willen het echt geïntegreerd aan bieden, zodat leerlingen
verbanden gaan zien.”
Adriaens vindt de samenwerking met bedrijven en wetenschappers
erg leuk. In de module over landijs kunnen
leer lingen via een portal direct hun vragen stellen aan
een wetenschapper. “Zij willen graag hun ideeën
spiegelen aan jongeren en horen hoe die er onbevangen
over denken.” Het is een win-win-winsituatie: “Zelf kijk
ik mijn ogen uit bij Shell of de waterschappen. Daar zijn
ze volop bezig met nieuwe ontwikkelingen, dat neem je
allemaal mee terug de klas in.”
Hoofdauteur
De docent is de spil bij het vertalen van de stof naar de
leerlingen. Hij is vaak de hoofdauteur van een module.
Adriaens: “Vaak willen de wetenschappers met wie je
samenwerkt te veel. Als docent moet je ook durven
zeggen: dit gaat te ver. We zijn al blij als leerlingen dit
ene stapje kunnen zetten.”
Een voordeel is dat de vraag ‘wat wil ik met mijn onderwijs?’
veel meer centraal komt te staan. Adriaens mist in
het traditionele onderwijs nog te vaak dat de docent
vooraf duidelijke doelen bepaalt. “Wat wil je dat
leerlingen kunnen aan het eind van zo’n blok? Dat is
toch het allerbelangrijkste? Veel docenten beginnen
gewoon met het boek, er wordt niet echt over
nagedacht.”
‘Wij gaan naar het kazerneterrein,
in Eindhoven gaan ze
naar een oude Philipsfabriek.
Maar het verhaal stáát’
Vraagt dit alles niet een flinke extra tijdsinvestering?
Adriaens vindt dat het meevalt. “In de lessen heb je
vaak juist meer tijd. De leerlingen werken zelfstandig
in hun eigen tempo en ze kunnen dóór. Als ze maar tot
opdracht 6 mogen, gaan ze vervolgens met de buurman
kletsen. Een collega aardrijkskunde die hiermee aan de
slag ging, ontdekte dat hij in de lessen veel meer tijd
had om de leerlingen te observeren en daardoor meer te
vertellen had bij de rapportvergadering.”
32 VO-magazine 3 / December 2015