VO-magazine-dec-2015

360°
Onderwijs 2032 brengt brede discussie op gang
SCHOOL VAN DE TOEKO
BEGINT VANDAAG
Hoe sorteren scholen voor op het curriculum van de toekomst zoals
voorgesteld door het Platform Onderwijs 2032? Is er ook aandacht voor het
‘hoe’, voor maatwerk en gepersonaliseerd leren? Welke rol spelen docenten
in de ontwikkeling van een nieuw curriculum? Een artikel over het onderwijs
van morgen waarvan de contouren zich vandaag al laten zien.
Tekst: Carolien Nout / Fotografie: Dirk Kreijkamp
“Het onderwijs moet helemaal op de schop”, stelt Paul
van Meenen, lid van de Tweede Kamer voor D66.
“Alleen vernieuwing van het curriculum is niet genoeg;
de ideeën hierover rusten op het bestaande onderwijsbestel.
En dat bestel is failliet.”
In het debat dat de PO-Raad en de VO-raad onlangs in
Nieuwspoort organiseerden, mocht een standpunt best
scherp worden neergezet. Want is er wel genoeg ruimte
en flexibiliteit in het systeem om het onderwijs van de
toekomst voor elkaar te krijgen? Het vertrekpunt was het
onlangs uitgebrachte conceptadvies van het Platform
Onderwijs 2032, over de vraag wat leerlingen in 2032
moeten kennen en kunnen als ze van school gaan. Het
resulteerde in een levendige discussie met politici en met
betrokkenen uit het onderwijs, met name over de vraag
wat er allemaal moet veranderen in het
onderwijssysteem.
Onmisbaar
Het Platform, voorgezeten door Paul Schnabel, brengt
begin volgend jaar een definitief advies uit over het
onderwijs van de toekomst. Eerst wil het echter de
hoofdlijnen met zo veel mogelijk mensen uit het
onderwijs bespreken. Die hoofdlijnen zijn dat er in
het onderwijs meer aandacht moet komen voor de
persoonlijke ontwikkeling van leerlingen en hun
voorbereiding op deelname aan de maatschappij
(burgerschap). Inspelen op de nieuwsgierigheid van
leerlingen en talentontwikkeling zijn daarvoor belangrijk.
Verder moeten leerlingen een beperkte kern van
kennis en vaardigheden aangereikt krijgen. Taal en
rekenen blijven onverminderd belangrijk. Digitale en
sociale vaardigheden zijn ook onmisbaar in de komende
tijd, aldus het Platform, dat tevens voorstelt om meer
vakoverstijgend onderwijs aan te bieden. Dit moet een
einde maken aan de versnippering van vakken en het
overladen programma. Verder moeten leerlingen de
mogelijkheid krijgen hun basiskennis verder te verdiepen
en te verbreden naar eigen capaciteit, interesse en
perspectief. Het Platform stelt voor drie domeinen in
het onderwijs te onderscheiden: Natuur & Technologie,
Mens & Maatschappij, en Taal & Cultuur.
Samenspel
Visie, doelen, materiaal, toetsing: in een onderwijsprogramma
hangt alles met elkaar samen, vindt Luc
Sluijsmans, die als leerplanontwikkelaar bij SLO ook
betrokken is bij het Platform Onderwijs 2032. “Bij het
vernieuwen van het onderwijscurriculum gaat het om
een samenspel op verschillende niveaus: de sturing van
de overheid die bepaalt waarom en wat belangrijk is
op (inter)nationaal niveau; de scholen, die lokale en
regionale keuzes maken; en de leraar, die vanuit zijn
vakgebied in overleg met collega’s het leerplan
ontwerpt.”
‘Het betrekken van de wereld buiten
de school is meer dan ooit nodig’
24 VO-magazine 3 / December 2015