21.11.2015 Views

Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

Uchebnik

Uchebnik

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Esencijalnoto zna~ewe na slobodite i pravata na ~ovekot i<br />

gra|aninot e sodr`ano vo samata Preambula na Ustavot na Republika<br />

Makedonija, vo koja se akcentirani kako najrelevantni ustavnopravni<br />

vrednosti koi kako bitni odrednici ponatamu se vgradeni vo normativniot<br />

del na Ustavot. 537<br />

Samata konceptualna postavenost na Ustavot vo odnos na slobodite<br />

i pravata na ~ovekot i gra|aninot go potvrduva nivnoto prvostepeno<br />

zna~ewe i toa od dva aspekti: prvo, osnovnite slobodi i prava<br />

na ~ovekot i gra|aninot priznati vo me|unarodnoto pravo i utvrdeni<br />

so Ustavot se determinirani kako edna od temelnite vrednosti na<br />

<strong>Ustavn</strong>iot poredok na Republika Makedonija 538 i vtoro, ustavnite<br />

odredbi za slobodite i pravata na ~ovekot i gra|aninot im prethodat<br />

na ustavnite odredbi za organizacija na dr`avnata vlast.<br />

Ottuka, nedvosmisleno proizleguva deka pravnata ramka za pravata<br />

i slobodite na ~ovekot i gra|aninot ja dava Ustavot na dr`avata,<br />

definirajći gi kako neprikosnovena kategorija i kako granica na<br />

dr`avata vlast. So drugi zborovi, Ustavot gi definira ~ovekovite<br />

prava i slobodi ne kako dozirani i dozvoleni, tuku so Ustavot zagarantirani<br />

i potvrdeni. U{te pove}e, vo pogled na ostvaruvaweto na pravata<br />

i slobodite Ustavot ne e deklaratoren, tuku gi sodr`i site preduslovi<br />

so koi se obezbeduva efikasnost vo nivnoto ostvaruvawe i nivna<br />

celosna za{tita. Vpro~em, realnata vrednost na slobodite i pravata<br />

na ~ovekot i gra|aninot utvrdeni so Ustavot se izrazuva preku i<br />

niz garanciite za nivnoto ostvaruvawe i nivnata zaštita koga se zagrozeni<br />

ili povredeni.<br />

Su{tinata na garanciite se sostoi vo sigurnosta na gra|aninot<br />

deka ustavno utvrdenite slobodi i prava }e gi ostvaruva bez pre~ki i<br />

zabrani, vo soglasnost so Ustavot i zakonite, dodeka pak nivnata<br />

za{tita treba da obezbedi dva principi: prvo, da se onevozmo`i ograni~uvaweto<br />

na slobodite i pravata i vtoro, koga se ve}e povredeni,<br />

istite da se restitutiraat na na~in predviden so Ustav i zakon. Tokmu<br />

poradi toa i samiot Ustav predviduva niza direktni garancii koi<br />

pretstavuvaat funkcionalna i proceduralna mo`nost za ostvaruvawe<br />

i za{tita na ~ovekovite prava i slobodi, i toa:<br />

- "Sekoj gra|anin mo`e da se povika na za{tita na slobodite i<br />

pravata utvrdeni so Ustavot pred sudovite i pred <strong>Ustavn</strong>iot sud na Republika<br />

Makedonija vo postapka zasnovana vrz na~elata na prioritet<br />

i itnost. Se garantira sudska za{tita na zakonitosta na poedine~nite<br />

537<br />

So Amandmanot IV od 2002 godina izvr{ena e izmena na tekstot na<br />

Preambulata na Ustavot na Republika Makedonija spored koj "gra|anite na<br />

Republika Makedonija... odlu~ija da ja konstitutiraat Republika Makedonija<br />

kako samostojna, suverena dr`ava, so namera.. da se garantirat ~ovekovite<br />

prava i gra|anskite slobodi..."<br />

538<br />

^len 8 alineja 1 od Ustavot na Republika Makedonija.<br />

884

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!