21.11.2015 Views

Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

Uchebnik

Uchebnik

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

postapkata do donesuvawe na odluka na <strong>Ustavn</strong>iot sud. Toa e pravo na<br />

neposredna primena na ekscepcija na neustavnost. Toa pravo go ovlastuva<br />

sudot da ne vodi smetka za neustavni zakoni, tuku neposredno da go<br />

primeni Ustavot so koj odredbata na zakonot za koja smeta deka ne e<br />

ustavna bi morala da bide vo soglasnost. So drugi zborovi, sudovite<br />

mo`at da izvr{at izzemawe na neustaven zakon vo konkreten spor i neposredno<br />

da gi primenat odredbite na Ustavot koga tie neposredno se<br />

primenlivi vo praktikata. 480<br />

Ako toa ne e slu~aj, sudot podnesuva inicijativa za poveduvawe<br />

postapka za ocenuvawe na soglasnosta na zakonot so Ustavot (barawe<br />

za utvrduvawe neustavnost). Toga{ ustavnosudskata kontrola se javuva<br />

vo tn. konkretna ili incidentna forma (preku prethodno pra{awe za<br />

ustavnosta). Ovoj vid kontrola na ustavnosta postoi koga kako podnositel<br />

na inicijativata za ocenuvawe na ustavnosta se javuva sud po povod<br />

primena na opredelen zakon vo konkreten slu~aj (gra|anski, krivi-<br />

~en, upraven). Taka, sudot koj }e smeta deka zakonot {to treba da go<br />

primeni vo slu~ajot ne e vo soglasnost so Ustavot, a ustavnite odredbi<br />

ne mo`at direktno da se primenat, }e podnese inicijativa pred <strong>Ustavn</strong>iot<br />

sud za ocenuvawe na ustavnosta. Pritoa, do donesuvawe na odlukata<br />

za soglasnost na zakonot so Ustavot, sudot }e zastane so postapkata.<br />

Pravo da podnese inicijativa za ocenuvawe na ustavnosta na zakon<br />

koj treba da se primeni vo konkretniot slu~aj koj se vodi pred redovniot<br />

sud ima sekoj sud. So ogled na edinstvenata organizacija na <strong>sudstvo</strong>to<br />

vo Republika Makedonija, toa zna~i deka kako podnositel na<br />

inicijativa i kako u~esnik vo postapkata pred <strong>Ustavn</strong>iot sud mo`e da<br />

se javi osnoven, apelacionen, Upravniot i Vrhovniot sud na Republika<br />

Makedonija. Pri ocenuvaweto dali }e podnese inicijativa pred <strong>Ustavn</strong>iot<br />

sud ili ne, sudot ima diskreciono pravo samiot da opredeli dali<br />

}e go stori toa. Vrz osnova na sopstvenoto uveruvawe za ustavnata zasnovanost<br />

na zakonot koj treba da se primeni vo konkretniot spor, sudot<br />

mo`e da se obrati do <strong>Ustavn</strong>iot sud kako edinstveno nadle`en<br />

organ koj meritorno odlu~uva za soglasnosta na zakonite so Ustavot.<br />

Pritoa e bitno deka sudovite vo Republika Makedonija sudat vrz osnova<br />

na Ustavot, zakonite i me|unarodnite dogovori ratifikuvani vo<br />

soglasnost so Ustavot. Toa zna~i deka predmet na osporuvawe pred<br />

480<br />

Ova sudsko re{enie zna~i voveduvawe na amerikanski sistem na sudska<br />

kontrola na ustavnosta na zakonite vo Republika Makedonija preku re{-<br />

avawe na konkreten spor (judicial review). Vo periodot 1996 do 1999 godina, ova<br />

zakonsko re{enie redovnite sudovi go iskoristile samo vo 1998 godina, koga<br />

re{avale za pritvor na pove}e lica: neposredno se primeneti odredbite za<br />

pritvor na Amandman III od Ustavot na Republika Makedonija kako novo ustavno<br />

re{enie, a ne odredbite za pritvor na Zakonot za krivi~nata postapka od<br />

1997 godina, kako prethodno ustavno re{enie. [kari}, S. Makedonija na site<br />

kontinenti, str. 334.<br />

758

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!