21.11.2015 Views

Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

Uchebnik

Uchebnik

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Postapka za ocenuvawe na ustavnosta i zakonitosta mo`e da<br />

inicira sekoj (poedinec, Sobranieto, Vladata, pravno lice, politi~ka<br />

partija, asocijacija na gra|ani, javna institucija, op{tina itn.), vklu-<br />

~uitelno i samiot Ustaven sud, koj po sopstvena inicijativa mo`e da<br />

povede postapka i za odredbi na propisot {to ne se osporeni so inicijativata.<br />

Spored toa, mo`e da se ka`e deka postoi neograni~ena mo-<br />

`nost za actio popularis, pri {to ne se bara nikakov praven ili li~en<br />

interes za inicirawe na postapkata, nitu postojat vremenski rokovi<br />

za podnesuvawe na inicijativata, {to pretstavuva {iroka osnova koja<br />

Ustavot go dobli`uva do samiot gra|anin. Od druga strana, otsustvoto<br />

na ograni~uvawe vo odnos na Sudot za poveduvawe postapka ex officio,<br />

uka`uva na faktot deka toj ne pasiven arbiter vo sporovite za ustavnosta<br />

i zakonitosta, tuku za faktor koj mo`e da bide i aktiven nositel<br />

na nivnata za{tita.<br />

3. Vo na{iot praven poredok postoi posebna mo`nost za podnesuvawe<br />

inicijativa od strana na redovnite sudovi. Imeno, vo Republika<br />

Makedonija zakonite mora da bidat vo soglasnost so Ustavot, a<br />

site drugi propisi so Ustavot i so zakon. Sekoj e dol`en da gi po~ituva<br />

Ustavot i zakonite. Toa sekako va`i i za sudskata vlast. Vo taa<br />

smisla i vo Zakonot za sudovite se pomesteni opredeleni odredbi.<br />

Taka vo ~l. 1 i 2 se veli: "Sudovite se samostojni i nezavisni dr`avni<br />

organi." "Sudovite sudat i svoite odluki gi zasnovaat vrz osnova na<br />

Ustavot, zakonite i me|unarodnite dogovori ratifikuvani vo soglasnost<br />

so Ustavot."<br />

Mo`no e me|utoa vo postapka koja se vodi pred nekoj od redovnite<br />

sudovi, toj sud da najde deka zakonot koj treba da se primeni ne e<br />

vo soglasnost so Ustavot. Vo takov slu~aj va`i odredbata od ~l. 18 od<br />

Zakonot za sudovite vo koj se veli: "Sudot podnesuva inicijativa za<br />

poveduvawe postapka za ocenuvawe na soglasnosta na zakonot so Ustavot<br />

koga vo postapkata }e se postavi pra{awe za negova soglasnost so<br />

Ustavot, za {to go izvestuva neposredno povisokiot sud i Vrhovniot<br />

sud na Republika Makedonija. Koga sudot smeta deka zakonot {to treba<br />

da se primeni vo konkretniot slu~aj ne e vo soglasnost so Ustavot, a<br />

ustavnite odredbi ne mo`at direktno da se primenat, }e ja prekine postapkata<br />

do donesuvawe na odluka na <strong>Ustavn</strong>iot sud na Republika Makedonija.<br />

Protiv odlukata so koja se zapira postapkata, strankata ima<br />

pravo na `alba. Postapkata po `albata e itna."<br />

Toa zna~i, koga sudot smeta deka zakonot {to treba da se primeni<br />

vo konkretniot slu~aj ne e vo soglasnost so Ustavot, a ustavnite<br />

odredbi ne mo`at neposredno (direktno) da se primenat, }e zastane so<br />

Ako na sudijata mu e dodelen vo rabota predmet, a toj ili <strong>Ustavn</strong>iot<br />

sud smeta deka postojat opravdani pri~ini toj da ne ja vodi prethodnata postapka,<br />

predmetot mu se dodeluva na drug sudija spored opredeleniot red." (~l.<br />

17. od Delovnikot)<br />

757

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!