21.11.2015 Views

Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

Uchebnik

Uchebnik

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

2. Baraweto za za{tita na pravata povredeni so poedine~en akt<br />

ili dejstvie, se podnesuva neposredno do <strong>Ustavn</strong>iot sud. Me|utoa, za<br />

razlika od ustavnopravnite sistemi na niza zemji koi ja predviduvaat<br />

kako posebno pravno sredstvo za za{tita na ~ovekovite prava i slobodi,<br />

Ustavot na Republika Makedonija ne ja poznava ustavnata tu`ba<br />

kako praven instrument za ostvaruvawe na ovaa za{tita. Sepak, re~isi<br />

analogno na ustavnata tu`ba, neposrednata za{tita na slobodite i<br />

pravata mo`e da se realizira preku barawe za za{tita na slobodite i<br />

pravata na ~ovekot i gra|aninot. Pritoa, nasproti actio popularis preku<br />

koe se obezbeduva za{tita na osnovnite slobodi i prava vo javen interes,<br />

baraweto za za{tita dejstvuva vo privaten, li~en interes. So baraweto<br />

mo`e da se inicira postapka za za{tita na slobodite i pravata<br />

za koi podnositelot smeta deka se povredeni samo so kone~en ili<br />

pravosilen poedine~en akt ili dejstvie.<br />

Kako podnositel na baraweto za za{tita na slobodite i pravata<br />

mo`e da se javi sekoj gra|anin {to smeta deka mu e povredeno nekoe<br />

pravo ili sloboda. Gramati~kata interpretacija na ovaa odredba upatuva<br />

na zaklu~ok deka podnositel mo`e da bide samo fizi~ko lice, poedinec<br />

ili grupa na poedinci. Terminot "sekoj gra|anin" implicira<br />

isklu~uvawe na pravnite lica od krugot na ovlasteni podnositeli. Vo<br />

popreciznoto utvrduvawe na ovlasteniot podnositel se odi podlaboko,<br />

reduciraj}i ja mo`nosta za podnesuvawe na barawe samo od onoj koj<br />

{to smeta deka mu e povredeno nekoe pravo ili sloboda. Ottamu, baraweto<br />

ne mo`e da bide podneseno vo ime i za smetka na drugo lice.<br />

Samo onoj koj smeta, koj misli deka negovoto pravo ili sloboda se povredeni<br />

mo`e da se javi kako podnositel na baraweto za za{tita na<br />

slobodite i pravata. Pritoa, pravoto na podnesuvawe barawe preku zastapnik<br />

vrz osnova na polnomo{no ne e isklu~eno.<br />

Baraweto za za{tita na slobodite i pravata mo`e da se podnese<br />

samo protiv poedine~en kone~en ili pravosilen akt ili dejstvie. Toa<br />

zna~i deka vo ostvaruvaweto na ovaa za{tita predmet na opservacija<br />

od strana na <strong>Ustavn</strong>iot sud ne mo`e da bidat op{ti akti, zakoni i podzakonski<br />

propisi. Vo slu~ajot se raboti za akti od poedine~en, individualen<br />

karakter koi ureduvaat odredeni prava i pravni interesi na<br />

odredeni lica. Pritoa, ovie individualni akti neophodno mora da bidat<br />

kone~ni, odnosno pravosilni, od {to bi mo`elo da se zaklu~i deka<br />

stanuva zbor za supsidijarnost na baraweto za za{tita na ~ovekovite<br />

prava i slobodi. Imeno, <strong>Ustavn</strong>iot sud obezbeduva ustavnosudska za{tita<br />

samo na onie slobodi i prava utvrdeni so Ustavot. Toa zna~i deka<br />

vo odnos na niv toj se javuva kako prva i posledna instanca vo odlu~uvaweto.<br />

Postapkata na <strong>Ustavn</strong>iot sud e direktna i neposredno se sproveduva<br />

vo odnos na poedine~nite kone~ni ili pravosilni akti ili dejstvija<br />

so koi e storena povredata. Se raboti za akti so koi se povredeni<br />

individualni interesi na poedinec (podnositelot) koj ima neposredna,<br />

li~na i momentna {teta od primenata na konkretniot poedine-<br />

~en akt ili dejstvie.<br />

750

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!