Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

malnata i stvarnata ednakvost, a ne da kreira originerni novi prava
za nekogo ili da sozdava privilegirani nositeli na prava." 105 "Pozitivnata
diskriminacija ili afirmativnite akcii se: poedine~ni
merki, vremenski ograni~eni od dr`avata vo ovozmo`uvawe na specijalni
prava - tretman na oddelni lica ili grupi, a so cel da im se
ovozmo`i izedna~eni {ansi vo koristeweto na pravata {to im se garantirani."
106
Odredbata od ~l. 9 st. 1 od Ustavot, vo koja e sodr`ano pravoto
na zabrana na diskriminacija ima karakter na op{ta odredba koja ima
vrednost na pravo na ~ovekot i samata za sebe (ima vrednost na ~ovekovo
pravo kako i site drugi ~ovekovi prava), me|utoa nejzinoto ostvaruvawe
se realizira vo konkretni op{testveni odnosi ~ija sodr`ina ja
~inat odredeni ili razli~ni kategorii na prava na ~ovekot. Ova pravo
se smeta za op{to pravo (za{to se odnesuva na site drugi ~ovekovi
prava, nezavisno od toa dali tie prava se koristat vo normalni uslovi
ili za vreme na voena ili vonredna sostojba) koe treba da bide po~ituvano
vo odnos na oddelnite posebno nabroeni prava na ~ovekot. Pravoto
na nediskriminacija, vsu{nost, go oblikuva na~eloto na ednakvost
na negovoto prvo, po~etno ramni{te. 107 Negovoto ostvaruvawe na
ova ramni{te vo izvesna smila se obezbeduva so samoto va`ewe na
op{tite pravni normi. 108 Sepak, dobivaj}i karakter na pravo, nediskriminacijata
vo u`ivaweto na pravata ja obvrzuva dr`avata da prezeme
opredeleni merki vo sankcioniraweto na otstapuvawata od po~ituvaweto
na ova pravo. Vo ova smisla vo Krivi~niot zakonik e sodr`i
odredba so koja se sankcionira povredata na ramnopravnosta na gra|anite
(~l. 137 KZ). 109
105
Danailov Fr~koski, Q. Me|unarodno pravo za pravata na ~ovekot,
Magor, Skopje, 2001, str. 64.
106
Ibid, str. 65.
107
Negovata sodr`ina kako pozitivno pravno pravilo se sostoi vo sozdavawe
pravno relevantna obvrska za nositelite na normativnata dejnost -
pri ureduvaweto na opredeleni pravni odnosi, nabroenite osnovi da ne smeeat
da bidat bitni za pravnata polo`ba na pravnite subjekti. Vidi: Izve{taj
za kompatibilnosta..., str. 221.
108
Op{tosta na normite koi sodr`at odredeni barawa upateni kon
apstraktni subjeti od edna kategorija, li{eni od kakvi i da e individualni
osobenosti, sama po sebe podrazbira, identi~na primena vo sekoj inidividualen
slu~aj {to mo`e da se podvede pod hipotezite od op{tata norma.
109
Vidi: Izve{taj za kompatibilnosta..., str. 217. So ~l. 417 KZ e predvideno
deloto Rasna i druga diskriminacija. Spored ovaa odredba: (1) Toj {to
vrz osnova na razlika na rasa, boja na ko`a, nacionalnost ili etni~ko poteklo
gi povreduva osnovnite ~ovekovi prava i slobodi priznati od strana na
me|unarodnata zaednica, }e se kazni so zatvor od {est meseci do pet godini.
(2) So kaznata od stav 1 }e se kazni toj koj{to vr{i progonuvawe na orga-
73