Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

1 0 Ropstvoto i ropskata polo`ba gi opfa}aat doveduvaweto
do krajnost formite na pot~inetost na poedinecot i se odnesuvaat na
uslovite na ugnetuvawe koi {to poedinecot ne mo`e da gi promeni i
izbegne. 99 Komisijata i Sudot razgleduvale nekolku slu~ai vo koi `alitelite
tvrdele deka e povreden ~l. 4 st. 1, me|utoa pogolemiot broj
od tie `albi gi podnele zatvorenici bez kakov i da e uspeh. 100
2 0 Prisilnata ili zadol`itelna rabota se sveduva na nedobrovolniot
karakter na odredena rabota ili uslugi koi se vr{at privremeno
ili kako dopolnuvawe na gra|anskite ili obvrskite koi proizleguvaat
od odredeni okolnosti. 101 Komisijata i Sudot razgleduvale
izvesen broj slu~ai vo koi se otvora pra{aweto vo vrska so primenata
na ~l. 4 st. 2 so koj se zabranuva prisilna i zadol`itelna rabota i ~l. 4
st. 3 vo koj se naveduvaat isklu~oci vo odnos na ovaa op{ta zabrana.
Me|utoa, kako i kaj `albite vrz osnova na ~l. 4 st. 1, Komisijata i
Sudot nitu edna{ ne utvrdile povreda na zabranata. 102
Me|unaroden pakt za gra|anskite i politi~kite prava od 1966
~l. 8
1. Nikoj ne smee da se dr`i vo ropstvo: zabraneto e ropstvoto i
trgovijata so robje vo site negovi oblici.
2. Nikoj ne mo`e da se dr`i vo odnos sli~en na ropskiot.
3. a) Nikoj ne smee da se pra}a na prisilna i zadol`itelna rabota.
b) To~kata a) na ovoj stav ne smee da se tolkuva deka go zabranuva
izvr{uvaweto na kaznata prisilna rabota vrz osnova na presuda
99
Gomein, D. Kratok vodi~ niz Evropskata konvencija za ~ovekovite
prava, str. 22.
100
Vo slu~ajot Van Dreoogenbroeck protiv Belgija (1982), eden recidivist,
staven na raspolagawe na vlastite, tvrdel deka toj vid nadzor pretstavuva
ropska polo`ba zabraneta so ~l. 4 st. 1. Sudot ne go podr`al smetaj}i
deka se primeneti restriktivni merki koi i vremenski se ograni~eni i se
predmet na sudska kontrola. Sudot go zabele`al i toa deka ovie merki ne navleguvaat
vo pravnata polo`ba na `alitetot vo obem potreben za da se nadmine
stepenot so koj se ureduva poimot na ropstvo i ropska zavisnost.
101
Ibid, str. 22.
102
Vo slu~ajot Van der Mussale protiv Belgija (1983), eden belgiski
advokatski pripravnik, od kogo se baralo bez nadomest da zastapuva siroma-
{en klient, se `alel na povreda na ~l. 4 vo vrska so ~l. 14. Sudot zaklu~il
deka dr`avata ima pravo na advokatite da im nametnuva vakvi obvrski, za{to
ne samo {to advokatite se nao|aat vo polo`ba razli~na od onaa na pripadnicite
na drugite profesii na koi takva obvrska ne im se nametnuva (stomatolozi,
sudii i sl.), tuku i otamu {to osporenata praktika e eden od na~inite
na koj Belgija go obezbeduva pravoto na pravi~no sudewe zagarantirano
so ~l. 6 od Konvencijata.
68