Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

- Me|unarodnite dogovori ratifikuvani od Sobranieto imaat
primat vo odnos na zakonite.
USTAVNOSUDSKA PRAKTIKA
Vo dosega{nata praktika na Ustavniot sud dominiraat re{enija
so koi inicijativite za ocenuvawe na ustavosta na me|unarodnite
dogovori se otfrlaat, ottamu {to Sudot se oglasil za nenadle`en, zatoa
{to podnositelot na inicijativata nemal locus standi (U. br. 252/
1992 i U. br. 46/1994), od pri~ini {to vo konkretniot slu~aj ocenil
deka se raboti za politi~ko pra{awe (U. br. 111/1993) ili za{to za
toa nema izre~no ovlastuvawe vo Ustavot (U. br. 341/1995). Vo predmetot
U. br. 341/1995, Sudot nedvosmisleno gi razdvoi Zakonot za ratifikacija
i tekstot na Spogodbata. 431 Vo pogled na pra{aweto za
avot, a so toa stanuvaat del od vnatre{niot praven poredok. No, ne e ekspliciten
vo pogled na toa {to zna~i odredbata deka dogovorot treba da bide ratifikuvan
vo soglasnost so Ustavot: dali toa zna~i deka ratifikacijata
treba da bide izvr{ena od organ (i vo postapka) predviden vo Ustavot ili i
deka pritoa e potrebna negova materijalna soglasnost so ustavnite pravila.
Ustavot vo ~l. 68 samo opredeluva deka Sobranieto na Republika Makedonija,
me|u drugoto, ratifikuva me|unarodni dogovori. Nie go delime stanovi{teto
deka Sobranieto so ovaa ustavna odredba e ovlasteno toa, a ne pretsedatelot
na Republikata ili Vladata da mo`e da vr{i ratifikacija na me|unarodni
dogovori i deka, pritoa, parlamentot treba da e zapoznat so sodr`inata na
me|unarodniot dogovor i da oceni dali toj e soglasen so Ustavot na zemjata.
Xunov, T. Ustavno sudska kontrola na za{titata na me|unarodnite dogovori
vo Republia Makedonija, Zbornik vo ~est na Milan Netkov, Pravni fakultet,
Skopje, 2005.
431
Ustavot na Republika Makedonija, pokraj detalnoto regulirawe na
nadle`nostite na Ustavniot sud, vo ~l. 110 ili na drugo mesto, nema odredbi
za nadle`nost na Ustavniot sud za preventivna ili represivna kontrola na
me|unarodnite dogovori. Poradi toa Sudot se vozdr`al da se vpu{ti vo takva
kontrola vo slu~ai koga se poveduvani inicijativi za takva akcija na Ustavniot
sud. Za popolnuvawe na ovaa praznina vo Ustavot potrebno e donesuvawe
amandman na istiot, a eventualno i ustaven zakon {to bi se donel dopolnitelno,
podetalno regulirawe, so dve odredbi, vo smisla deka: 1) Ustavniot sud
po barawe na pretsedatelot na Republikata, Vladata, pretsedatelot na Sobranieto
ili po barawe na 1/3 od pratenicite ili 100.000,00 gra|ani, vo tekot
na postapkata za ratifikacija na me|unaroden dogovor, mo`e da utvrdi stanovi{te
dali sklu~eniot me|unaroden dogovor e vo soglasnost so Ustavot na Republika
Makedonija. Misleweto na Sudot e zadol`itelno za Sobranieto,
dali istiot mo`e da go ratifikuva, 2) Ustavniot sud }e ja ocenuva soglasnosta
na zakonite i drugite propisi so ratifikuvanite me|unarodni dogovori
vo soglasnost so Ustavot. So toa bi se usoglasilo dejstvuvaweto na Ustavniot
674