21.11.2015 Views

Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

Uchebnik

Uchebnik

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

8. Na~elo na sudska kontrola na zakonitosta na aktite na<br />

dr`avnite organi i na instituciite {to vr{at javni<br />

ovlastuvawa<br />

Ova na~elo zna~i pravo na gra|aninot da bara da se povede upraven<br />

spor pred nadle`en sud protiv kone~nite poedine~ni akti na dr`avnite<br />

organi i instituciite {to vr{at javni ovlastuvawa. Upraven<br />

spor mo`e da povede sekoj koj smeta deka so poedine~iot upraven akt<br />

mu e povredeno odredeno pravo, ili ako so takviot akt e povreden javniot<br />

interes. Po isklu~ok, i toa samo so zakon, vo opredeleni upravni<br />

raboti mo`e da se isklu~i upraven spor.<br />

III. CELI NA USTAVNOSTA I ZAKONITOSTA<br />

Osnovnite celi na ustavnosta i zakonitosta se sveduvaat na:<br />

- Obezbeduvawe na pravata i slobodite na ~ovekot i gra|aninot.<br />

- Ostvaruvawe na edinstvoto na pravniot poredok<br />

- Ostvaruvawe na so ustav i zakon utvrdenite op{testveno- ekonomski<br />

i politi~ki odnosi<br />

IV. KONTROLA NA USTAVNOSTA NA ZAKONITE<br />

Kontrolata na ustavnosta na zakonite zna~i ocenuvawe na zakonite<br />

zaradi zadol`itelnosta od nivna formalna i materijalna usoglasenost<br />

so ustavot (ustavot mo`e da se ostvaruva samo pod uslov ako celosno<br />

e za{titen od protivustavnite propisi, a posebno od protivustavnite<br />

zakoni). Ottamu, kontrolata na ustavnosta na zakonite pretstavuva<br />

nu`na pretpostavka za ostvaruvawe na ustavnosta vo praktikata.<br />

Kontrolata na ustavnosta na zakonite vsu{nost se javuva kako konkreten<br />

oblik na prisiluvawe na parlamentot svojata dejnost da ja vr{i<br />

vo ramkite na ustavot i vo soglasnost so negovite re{enija. 411<br />

Inaku, spored subjektot {to ja vr{i kontrolata na ustavnosta<br />

na zakonite denes vo svetot postojat dva sistemi na kontrola: 1. sistem<br />

na samokontrola i 2. sistem na politi~ka, sudska i kontrola od poseben<br />

ustaven organ.<br />

1. SISTEM NA SAMOKONTROLA<br />

Sistemot na samokontrola e sistem na kontrola na ustavnosta<br />

od strana na zakonodavecot: pretstavni~koto telo e toa {to ocenuva<br />

dali zakonite se vo soglasnost so zakonot. Ovoj sistem na samokontrola<br />

e karakteristi~en za Anglija. Vo Anglija koja nema pi{an i kodi-<br />

411<br />

[kari}, S. <strong>Ustavn</strong>o pravo, vtora kniga, str. 111.<br />

659

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!