Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

2. DOL@NOSTI NA OSUDENITE LICA
So istite zakoni (KZ i ZIS) i so podzakonski propisi se opredeleni
i obvrskite na osudenite lica i na~inot na nivnata realizacija.
Vrz osnova na normite sodr`ani vo ovie akti se organizara `ivotot
i rabotata na osudenite lica, se opredeluva nivnoto povedenie i
sÒ drugo {to e potrebno za normalno funkcionirawe na ustanovata i
ostvaruvawe na procesot na prevospituvaweto. Osudenite lica se dol-
`ni da se pridr`uvaat kon tie propisi, no i upravata na ustanovata e
ednakvo obvrzana da go ostvaruva vnatre{niot re`im i da se gri`i za
polo`bata na osudenicite vo soglasnost svoite prava i obvrski.
So ogled na brojnosta na obvrskite i pravilata na legislativnata
tehnika, vo ZIS samo voop{teno se navedeni onie dol`nosti na
osudenite lica koi se odnesuvaat na odr`uvaweto na redot i disciplinata,
pridr`uvaweto kon odredbite na zakonot i ku}niot red na ustanovata
vo pogled na nivniot tretman i kon naredbite na slu`benite
lica.
1 0 Osudenite lica se dol`ni da go po~ituvaat redot i disciplinata
{to zna~i da gi ispolnuvaat site obvrski {to vo toj pogled pred
niv se postaveni so ku}niot red na soodvetnata ustanova. Toa zna~i
deka tie se dol`ni da ja odr`uvaat li~nata higiena, redovno da se potstri`uvaat,
bri~at i uredno da ja nosat oblekata, uredno i ~isto da gi
odr`uvaat prostoriite, pristojno da se odnesuvaat vo me|u~ove~kite
komunikacii, navremeno da stanuvaat, da go ~uvaat inventarot i sredstvata
za rabota itn, itn. Pridr`uvaweto kon ovie i drugi obvrski e
od zna~ewe ne samo za normalnoto funkcionirawe na ustanovata tuku
i za steknuvawe na potrebnite naviki {to se vo soglasnost so resocijalizacijata.
2 0 Vtorata grupa obvrski propi{ani so ZIS i ku}nite redovi
na ustanovite se odnesuvaat na sovesno ostvaruvawe na programata na
tetmanot. Od ova ne smee da se izvle~e zaklu~ok deka osudenite lica se
dol`ni da prifatat kakov bilo oblik ili metod na tretman, tuku samo
toa deka toga{ koga ve}e go prifatile teba da storat sÒ {to e vo nivna
mo`nost za negovo uspe{no dovr{uvawe.
3 0 So ogled na toa deka izvr{uvaweto na kaznata e `iva i dinami~na
materija odnosite {to se vospostavuvaat vo ustanovata ne mo-
`at sekoga{ da bidat odnapred regulirani. Osudenite lica `iveat vo
zaednica i stapuvaat vo slo`eni ~estopati nepredvidivi odnosi {to
navreme i na soodveten na~in treba da se kanalizairaat. Za taa cel
slu`at naredbite na slu`benite lica so koi se odlu~uva na koj na~in
treba da se postapi vo opredelen slu~aj. So ovie naredbi se spre~uva
pojavata na bilo kakvi ekscesi {to mo`at zna~itelno da ja naru{at
bezbednosta i `ivotot vo ustanovata i ostvaruvaweto na programite
za tretman. Ottamu proizleguva dol`nosta na osudenite da gi ispolnat
naredbite na svoite pretpostaveni. Toa zna~i deka osudenikot ne smee
576