Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

st. 2 na ovoj ~len studentot koj bez opravdani pri~ini ne gi ispolni
uslovite utvrdeni so pravilata za studirawe utvrdeni so statutot na
dr`aven fakultet i visoka stru~na {kola, gi podnesuva tro{ocite na
{koluvawe za ispolnuvawe na zaostanatite obvrski na studentite. Vo
st. 3 na ovoj ~len e predvideno deka uslovite pod koi se voveduva kofinansirawe
od st. 1 i 2 na ovoj ~len gi usoglasuva univerzitetot vo
~ij sostav e visokoobrazovnata ustanova.
Vo ~l. 101 st. 2 e propi{ana sodr`inata na konkursot za zapi-
{uvawe na studenti, vo koja, me|u drugoto, spa|a i utvrduvawe na rokovite
za prijavuvawe, polagawe i zapi{uvawe na kandidatite.
Vo ~l. 192 od Zakonot, pak, e ureden preodniot re`im za zateknatite
nastavnici na pedago{kite akademii i visokite stru~ni {koli
koi nemaat soodveten stepen na obrazovanie, odnosno toj nema sodr`ina
na koja se povikuva i koja se osporuva so inicijativata.
Spored ~l. 44 od Ustavot sekoj ima pravo na obrazovanie {to mu
e dostapno sekomu pod ednakvi uslovi, a zadol`itelno i besplatno e
samo osnovnoto obrazovanie.
Spored ~l. 9 st. 2 od Ustavot gra|anite se ednakvi pred Ustavot
i zakonite.
Razgleduvaj}i go osporeniot ~l. 89 od Zakonot vo kontekst na
iznesenite ustavni odredbi, Sudot oceni deka kofinansiraweto na
tro{ocite {to toj go voveduva i uslovite za ostvaruvaweto na ovoj
oblik na ostvaruvawe na pravoto na obrazovanie, ne gi povreduva principite
sodr`ani vo ~l. 44 i ~l. 9 od Ustavot. Imeno, Ustavot, obezbeduvaj}i
samo besplatno osnovno obrazovanie, ne ja isklu~uva mo`nosta
povisokite oblici na obrazovanie da se finansiraat i so u~estvo na
u~enicite i studentite, {to pred sî zavisi od materijalnite mo`nosti
na dr`avata i politikata vo obrazovanieto. Pritoa, od aspekt na ustavnosta,
zna~ajno e da se isklu~i sekakov oblik na diskriminacija zasnovana
na arbitrernost i subjektivna selekcija, {to e istovremeno
barawe i na ~l. 44 i na ~l. 9 od Ustavot. Vo toj kontekst, Sudot oceni
deka kriteriumite za kofinansirawena tro{ocite utvrdeni vo st. 1 i
2 na osporeniot ~len se objektivizirani na dve ramni{ta: so mo`nostite
na dr`avata i so rezultatite i uspehot vo studiraweto na zapi-
{anite studenti. Toj na~in na propi{uvawe na kriteriumite za kofinansirawe,
spored misleweto na Sudot, ja isklu~uva arbitrernosta i
obezbeduva ednakvost na uslovite za dostapnosta na visokoto obrazovanie
za site kandidati i studenti, poradi {to ne mo`e da se postavi
pra{aweto za soglasnosta na ovoj ~len od Zakonot so ~l. 44 i 9 od Ustavot
na Republika Makedonija.
Spored ocena na Sudot, priemniot ispit od ~l. 101 st. 2 od Zakonot,
ja ispolnuva istata funkcija na propi{uvawe objektiven i
ednakov uslov za dostapnost na visokoto obrazovanie kako vo pogled na
ograni~enite kvoti {to mo`e da gi finansira dr`avata, taka vo pogled
na posakuvanoto nivo na kvalitet vo selekcijata na kadnidatite.'
475