Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

~l. 46
Na univerzitetot mu se garantira avtonomija.
Uslovite za osnovawe, vr{ewe i prestanok na dejnosta na univerzitetot,
se ureduvaat so zakon.
1. Pravoto na obrazovanie zna~i pravo na gra|aninot da steknuva
znaewa i stru~na podgotovka vo site stepeni na obrazovanie pod
ednakvi uslovi predvideni so zakon.
Vo funkcija na ostvaruvawe na ova pravo:
1 0 osnovnoto obrazovanie e zadol`itelno i besplatno,
2 0 gra|anite imaat pravo pod uslovi utvrdeni so zakon da obrazuvaat
privatni obrazovni ustanovi vo site stepeni na obrazovanieto,
osven vo osnovnoto obrazovanie, i
3 0 na univerzitetot mu se garantira avtonomija.
Samostojnosta na univerzitetot pretstavuva pravo da odlu~uva
za svoeto obrazovno i nau~no deluvawe i ustrojstvo kako osnoven uslov
visoko nau~nite i obrazovni ustanovi koi se vo negoviot sostav, da mo-
`at uspe{no da gi ostvaruvaat svoite nastavno-nau~ni i istra`uva~ki
funkcii, oslobodeni od kakvi da e me{awa i ideolo{ki i drugi pritisoci
od nadvor, a osobeno od strana na dr`avnaat vlast. Avtonomijata
me|utoa ne se odnesuva na pra{awata koi se dopiraat so intervenciite
na dr`avata vo odnos na rabotata na dr`avnite univerziteti
~ii tretman vo toj del e kako i na sekoja druga javna nau~na institucija.
Vo odnos na neavtonomniot delokrug na univerzitetot va`at pravnite
pravila kako i za site drugi organi, organizacii i drugi institucii
finansirani od buxetot.
2. Vo vrska so verskoto obrazovanie vo u~ili{tata stavot na
zakonodavstvo e jasen: vo osnovnite (~l. 13 st. 2 od Zakonot za osnovnoto
obrazovanie) i srednite (~l. 7 st. 2 od Zakonot za srednoto obrazovanie)
u~ili{ta ne se dozvoluva takvo obrazovanie. Ispolnuvaweto
na pravoto roditelite svoite deca da im ovozmo`at obrazovani soglasno
so svoite verski i filozofski uveruvawa kaj nas e mo`no preku
osnovawe na privatni obrazovni institucii vo site stepeni osven vo
osnovnoto obrazovanie.
ME\UNARODNI DOKUMENTI
Univerzalna deklaracija za pravata na ~ovekot od 1948
~l. 26
(1) Sekoj ima pravo na obrazovanie. Obrazovanieto treba da
bide besplatno, barem vo osnovnite i poniskite stepeni. Osnovnoto
obrazovanie e zadol`itelno. Tehni~koto i stru~noto obrazovanie
treba sekomu da mu bide ednakvo dostapno vrz osnova na sposobnostite.
(2) Obrazovanieto treba da bide naso~eno kon celosen razvoj na
~ovekovite sposobnosti i kon jakneweto na po~ituvaweto na ~ove-
468