Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

Trgnuvaj}i od toa deka soglasno Ustavot, pravoto na socijalna
sigurnost i socijalno osiguruvawe na gra|anite, a vo tie ramki i na
penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, kako del od socijalnoto osiguruvawe,
se ureduva so zakon i kolektiven dogovor, Sudot smeta deka e
pravo na zakonodavecot vo ovaa sfera da gi utvrduva vidovite na prava,
uslovite za steknuvawe, visinata, na~inot na steknuvawe i koristewe
na pravata i drugi pra{awa koi se od zna~ewe za ostvaruvawe na socijalnata
sigurnost na gra|anite.
Spored toa, ne e sporno deka osporenata odredba vo koja konkretno
i jasno se utvrdeni uslovite za steknuvawe na pravoto na starosna
penzija, kako edno od pravata utvrdeni vo Zakonot za penziskoto i
invalidskoto osiguruvawe, e vo funkcija na obezbeduvawe na materijalnata
i socijalnata sigurnost vo slu~aj na nastapuvawe na starost na
gra|anite vrz osnova na nivnata rabota. Od tie pri~ini, spored misleweto
na Sudot ne mo`e osnovano da se postavi pra{aweto za soglasnosta
na osporenata odredba so ~lenovite od Ustavot, vo odnos na koi so
inicijativata se osporuva nejzinata ustavnost.
Navodite vo inicijativata deka so osporenata odredba ne se
obezbeduvala socijalna sigurnost na gra|anite na koi poradi napolnuvawe
na 40 godini penziski sta` rabotniot odnos im prestanal ili }e
im prestane po sila na zakon, a spored ovaa odredba ne mo`at da se steknat
so pravo na starosna penzija bidej}i ne ja ispolnuvaat starosnata
granica, kako eden od dvata uslovi predvideni za steknuvawe na ova
pravo, spored misleweto na Sudot, isto taka, ne mo`at da pretstavuvaat
osnova za postavuvawe na pra{aweto za nejzinata soglasnost so
Ustavot. Prvo, i najbitno, zatoa {to zakonodavecot, kako {to ve}e e
izneseno, soglasno Ustavot ima pravo so zakon da gi utvrduva uslovite
za steknuvawe pravo na starosna penzija preku koe se obezbeduva socijalnata
sigurnost na gra|anite i vtoro, {to so ~l. 30 i 31 od Zakonot za
izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot za penziskoto i invalidskoto
osiguruvawe ("SV RM," br. 24/2000) e dadena mo`nost, odnosno pravna
osnova opredelena kategorija osigurenici pravoto na starosna penzija
da go steknuvaat pod uslovite utvrdeni spored propisite koi va`ele
pred primenata na ovie izmeni na Zakonot. Toa prakti~no zna~i deka
osigurenicite koi na denot na po~etokot na primenata na ozna~eniot
Zakon za izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot za penziskoto i invalidskoto
osiguruvawe (spored ~l. 35 od ovoj zakon, ~l. 5 }e se primenuva
od 1. 09. 2000 godina) imale najmalku ispolnet penziski sta` od 35
godini (ma`), odnosno 30 godini (`ena), pravoto na starosna penzija
spored ~l. 30 od Zakonot }e mo`at da go ostvarat do 1. 09. 2005 godina
samo so navr{eni 40 godini (ma`), odnosno 35 godini (`ena) penziski
sta` bez ogled na vozrasta. Do ovaa data e predvideno pod ovie uslovi
pravoto na starosna penzija da mo`at da go ostvarat i osigurenicite
od ~l. 31 od ovoj zakon.
404