Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

gra|anite vo ostvaruvaweto na pravata od raboten odnos i socijalnoto
osiguruvawe, odnosno vo koristeweto na tie prava da bidat ednakvo
tretirani i da se odnesuvaat na site gra|ani {to se nao|aat vo ista
polo`ba.
Trgnuvaj}i od toa deka so osporeniot zakon se vr{at izmeni i
dopolnuvawa na Zakonot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe i
toa so predviduvawe na poseben na~in na ostvaruvawe pravo na starosna
penzija, ako na osigurenikot mu nedostasuvaat najmnogu do pet godini
pred ispolnuvaweto na uslovite za steknuvawe pravo na starosna
penzija i ako mu prestane rabotniot odnos soglasno so ~l. 133-a od Zakonot
za rabotnite odnosi, {to bi zna~elo posebni uslovi za ostvaruvawe
pravo na starosna penzija pri prestanok na raboten odnos koga vo
svojstvo na rabotodava~ se javuva dr`avata, odnosno vo javniot sektor,
Sudot smeta deka vrabotenite vo javniot sektor se nao|aat vo poinakva
pravna polo`ba od vrabotenite vo stopanstvoto i deka za niv, so ovoj
zakon se utvrduvaat poinakvi uslovi i na~in za ostvaruvawe na pravoto
na starosna penzija kako posledica od prestanok na rabotniot
odnos, isto na poinakov na~in i pod poinakvi uslovi.
Od navedenite ustavni odredbi proizleguva deka ustavna obvrska
na zakonodavecot pri ureduvawe na odnosite vo vrska so ostvaruvaweto
pravoto na starosna penzija kako osnovno pravo od pravoto na socijalno
osiguruvawe, gra|anite da gi stavi vo ednakva pravna polo`ba.
Me|utoa, Sudot utvrdi deka osporeniot zakon ne propi{uva ednakvi
uslovi za ostvaruvawe pravo na starosna penzija. Imeno, so voveduvaweto
na novi uslovi za ostvaruvawe pravo na starosna penzija vo sistemot
na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe, i toa povrzano so
prestanokot na rabotniot odnos po potreba na slu`bata so otkaz, i da
se odnesuva samo za vrabotenite vo javniot sektor, a ne na site vraboteni
koi ostvaruvaat pravo na penzija od ist izvor zna~i deka Zakonot
gra|anite gi stava vo neednakva polo`ba. Pritoa, treba da se ima
predvid deka Zakonot za penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na
edinstven na~in go uredil penziskoto i invalidskoto osiguruvawe na
rabotnicite nepravej}i nikakva razlika vo ostvaruvaweto na pravata
vrz osnova na rabota, odnosno vrabotuvawe vo stopanstvoto ili vo javniot
sektor.
Spored st. 6 na ~l. 1 od osporeniot zakon e predvideno deka osigurenikot
izbran na neposredni izbori vo pretstavni~kiot ili vo
drug dr`aven organ da mo`e da stekne pravo na penzija po prestanuvawe
na mandatot pod uslovi, na~in i postapka utvrdena so poseben zakon
{to nesomneno uka`uva deka opredelena kategorija gra|ani samo poradi
nivnata op{testvena polo`ba so Zakonot se izdvojuvaat od sistemot
na penziskoto i invalidskoto osiguruvawe. Vsu{nost, vo sistemot
na penziskoto osiguruvawe se vospostavuva nov sistem za ostvaruvawe
pravo na penzija na opredelena kategorija gra|ani, a so poseben zakon
}e se utvrdat uslovite, na~inot i postapkata za ostvaruvawe pravoto
382