21.11.2015 Views

Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

Uchebnik

Uchebnik

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

egulacii, a od druga strana, klasi~ite prava delumno isto taka predizvikuvaat<br />

tro{oci. Vtoro, Alexy kako aksiom naveduva - deka osnovnite<br />

prava mora da bidat utvrdeni vo ustavot. "Osnovnite prava se pozicii<br />

koi se tolku va`ni {to nivnoto garantirawe ili negarantirawe<br />

ne smee da mu bide prepu{teno na ednostavnoto parlamentarno mnozinstvo."<br />

Zna~i, postoi "kolizija me|u principot na demokratijata i<br />

osnovnite prava." A toa e samo istoriski to~no. Na~elno gledano ne<br />

postoi nikakva nu`nost politi~koto obezbeduvawe na ovie prava koi<br />

se smetaat za moralno temelni da se napravi zavisno od dvotretinskoto,<br />

namesto od ednostavnoto mnozinstvo na patrlamentot.<br />

Na krajot, Alexy naveduva u{te eden argument koj za razlika od<br />

prethodnite ne e formalen, tuku sodr`inski: realizacijata na socijalnite<br />

osnovni prava bara ograni~uvawe na edno od klasi~nite negativni<br />

prava, pravoto na sopstvenost. Tuka se nao|ame pred vistinski sudir<br />

i pozicijata kako {to e onaa koja ja zastapuva P. Sieghart deka site<br />

prava se va`ni i deka ne treba da postavuvame prioriteti zatoa se<br />

~ini plauzibilna. Za konsenkveten zastapnik na liberalisti~kata<br />

tradicija sekoj danok koj slu`i za preraspredelba e kr`aba. Me|utoa,<br />

onoj koj gi priznava socijalnite prava, a od moralna perspektiva toa<br />

se ~ini nu`no, mora da ka`e: pravoto na sopstvenot mora da se ograni-<br />

~i vo onaa mera vo koja gi povreduva drugite prava na gra|anite. 304<br />

1. PRAVO NA SOCIJALNA SIGURNOST I SOCIJALNO<br />

OSIGURUVAWE<br />

~l. 34<br />

Gra|anite imaat pravo na socijalna sigurnost i socijalno osiguruvawe<br />

utvrdeni so zakon i so kolektiven dogovor.<br />

1. Spored ~l. 8 st. 1 al. 7 od Ustavot, humanizmot, socijalnata<br />

pravda i solidarnosta se edni od temelnite vrednosti na ustavniot<br />

poredok na Republika Makedonija. Soglasno ~l. 34 od Ustavot, gra|anite<br />

imaat pravo na socijalna sigurnost i socijalno osiguruvawe utvrdeni<br />

so zakon i so kolektivni dogovori, a so ~l. 35 st. 1 od Ustavot e<br />

utvrdeno deka Republikata se gri`i za socijalnata za{tita i socijalnata<br />

sigurnost na gra|anite soglasno so na~eloto na socijalna pravednost.<br />

304<br />

Tugendhat, E. Predavanja o etici: Naklada Jesenski i Turk, Zagreb, 2003,<br />

str. 312-313. Vo taa smisla treba da se sfati i tvrdeweto na Nozik: "Sopstveni~koto<br />

pravo nad no`ot ne vklu~uva pravo toj nekomu da mu se smesti me|u<br />

rebrata protiv negovata volja (osven ako toa e opravdana kazna za nekoj zlostor<br />

ili se raboti za samodbrana itn). Nozick, R. Anarhija, dr`ava i utopija,<br />

Naklada Jesenski i Turk, Zagreb, 2003, str. 366.<br />

367

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!