Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

Spored ~l. 76 od Zakonot za rabotni odnosi, zaradi ostvaruvawe
na svoite ekonomski i socijalni prava od rabotniot odnos utvrdeni
so zakon i kolektiven dogovor rabotnicite imaat pravo da osnovaat
sindikati. Ovaa zakonska odredba, prvo konkretizira deka ostvaruvaweto
na ekonomskite i socijalnite prava treba da bidat od raboten
odnos i vtoro, namesto poimot gra|anin upotreben e zborot rabotnici.
Ovaa razlika proizleguva ottamu {to zakonot najverojatno go sva}a
sinidkatot kako poseben oblik na organizirawe na rabotnicite zaradi
ostvaruvawe na nivnite ekonomski i socijalni prava od rabotniot
odnos koi se utvrdeni so zakon i so kolektiven dogovor.
Ponatamu, spored ~l. 76 st. 3 od Zakonot, rabotnicite i rabotodava~ite
imaat pravo bez prethodno odobrenie da osnovaat organizacii
po svoj izbor i da pristapuvaat na ovie organizacii pod uslovite
utvrdeni vo statutot. Spored toa, mo`e da se izvle~e zaklu~ok deka
statutot ima "osnova~ki" karakter so koj se utvrduva vnatre{nata
organizacija na sindikatot, pravata i obvrskite na ~lenovite, na~inot
na koj }e ja vr{at sindikalnata aktivnost, upravuvaweto so organizacijata,
na~inot na izborot i nadle`nosta na organite na organizacijata,
na~inot na finansiraweto i drugi pra{awa. Pritoa, soglasno
Zakonot (~l. 82) rabotodava~ot e dol`en da sozdade uslovi za aktivnosta
na sindikatot vo vrska so za{titata na pravata na rabotnicite od
raboten odnos.
I vo odnos na registracijata, sindikatot se razlikuva od zdru-
`enijata na gra|anite. Imeno, soglasno Zakonot, sindikalnata organizacija
se zapi{uva vo poseben registar koj go vodi organot na dr`avnata
uprava nadle`en za rabotite na trudot odnosno Ministerstvoto
za trud i socijalna politika.
Druga rabota {to go pravi sindikatot poinakov od zdru`enijata
na gra|anite e negovoto aktivno u~estvo pri sklu~uvaweto na kolektivnite
dogovori. Spored ~l. 88 od Zakonot za rabotnite odnosi, na
nivo na Republika Makedonija, organizacijata na mnozinskiot sindikat
i organizacijata na rabotodava~ite sklu~uvaat op{t kolektiven
dogovor koj se odnesuva na rabotnicite i rabotodava~ite vo stopanstvoto
na Republikata i op{t kolektiven dogovor za javnite slu`bi, javnite
pretprijatija, dr`avnite organi, organite na lokalnata samouprava
i drugi pravni lica koi vr{at nestopanska denost. Soglasno ~l.
89 od ovoj zakon, na nivo na granka kolektiven dogovor sklu~uvaat nadle`nata
organizacija na sindikatot i nadle`nata organizacija na rabotodava~ite
opredeleni so statutot na organizcijata na sindikatot i
na organizacijata na rabotodava~ite, a spored ~l. 90 od ovoj zakon, na
nivo na rabotodava~ kolektiven dogovor sklu~uvaat upravniot odbor
ili drug soodveten organ na upravuvawe utvrden so zakon, odnosno so
statutot na rabotodava~ot, odnosno rabotodava~ot i sindikatot.
I vo odnos na ustavno garantiranoto pravo na {trajk sindikatot
ima posebna uloga {to go razlikuva od klasi~noto zdru`enie na
343