Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

pravata, obvrskite i odgovornostite na rabotnicite koi proizleguvaat
od nivniot raboten odnos, a ne se odnesuva na za{titata kaj rabotodava~ot
ili drug organ utvrden so kolektiven dogovor soglasno ~l.
138 od Zakonot, so ~ii re{enija inaku e utvrdeno pravoto na prigovor
odnosno na `alba, Sudot oceni deka ne mo`e da se postavi pra{aweto
za soglasnosta na toj del od ~l. 138 so ~l. 15 od Ustavot na Republika
Makedonija zatoa {to ne se ureduva ista materija.
Me|utoa, imajki predvid deka ~l. 138 e lociran vo odredbite
{to se odnesuvaat na op{tata za{tita na pravata na rabotnicite {to
tie ja imaat vo ostvaruvaweto na poedine~nite prava od rabotniot
odnos, Sudot oceni deka idejata na zakonodavecot e so osporeniot del
na ~l. 138 st. 1 da go isklu~i pravoto na sudska za{tita na rabotnikot
vo slu~aj koga negoviot raboten odnos prestanal poradi ekonomski, tehnolo{ki,
strukturalni ili sli~ni promeni, a ne da go za{titi pravoto
na rabotodava~ot da voveduva vakvi promeni, so isklu~uvawe na
mo`nosta vo vakvi slu~ai sudot da ja ocenuva potrebata i opravdanosta
na ekonomskite, tehnolo{kite, strukturalnite ili sli~ni promeni
{to rabotodava~ot gi vovel poradi promeni vo proizvodstvoto,
programata, reorganizacijata, strukturata i tehnologijata, a koi dovele
do namaluvawe na brojot na rabotnicite i do prestanok na nivniot
raboten odnos so otkaz. Ova i od pri~ini {to predmet na osporuvawe
vo rabotniot spor {to rabotnikot ima pravo da go povede pred
nadle`niot sud mo`e da bide samo re{enieto za prestanok na rabotniot
odnos na rabotnikot poradi ekonomski, tehnolo{ki, strukturalni
i drugi sli~ni promeni, a ne aktot (vo praktikata toa e programa
ili elaborat) vrz osnova na koj se vovedeni ovie promeni, so ogled na
toa {to toj ne e poedine~en akt so koj se odlu~uva za pravata na rabotnicite
od rabotniot odnos, no vo nego samo se utvrduva potrebata i
opravdanosta od voveduvawe na ekonomski, tehnolo{ki, strukturalni
ili drugi sli~ni promeni, kako i drugite merki i aktivnosti {to
soglasno ~l. 126 od Zakonot rabotodava~ot e dol`en da gi prezeme pred
da gi vovede ovie promeni.
Poa|ajki od vakvata su{tina i cel na osporeniot del na ~l. 138
st. 1 od Zakonot, Sudot oceni deka so nego se povreduva ~l. 50 st. 1 od
Ustavot na Republika Makedonija, koj spa|a vo delot na garanciite na
osnovnite slobodi i prava utvrdeni so Ustavot, a soglasno koj ~len
sudskata za{tita na pravata od raboten odnos spored odredbite na Zakonot
za sudovite spa|a vo nadle`nost na osnovnite sudovi.
Poradi navedenite pri~ini, kako i poradi toa {to pravoto na
sudska za{tita ne e ukinato odnosno ograni~eno na rabotnicite ~ij
raboten odnos prestanuva po drugite osnovi utvrdeni vo Zakonot za rabotnite
odnosi, Sudot oceni deka osporeniot del od ~l. 138 st. 1 ne e
vo soglasnost i so ~l. 8 st. 1 al. 3 i 11, kako i ~l. 9 st. 2 od Ustavot na
Republika Makedonija.
328