Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

lika Makedonija koj napolnil 18 godini `ivot ima pravo da izbira.
Vo sekoj slu~aj, izbira~koto pravo e utvrdeno so Ustav i so zakon.
So Zakonot za izbira~kiot spisok se ureduva na~inot i postapkata
na evidentiraweto na izbira~koto pravo i vodeweto na Izbira~kiot
spisok.
Toa zna~i deka so ovoj zakon ne se utvrduva izbira~koto pravo
tuku se ureduva na~inot i postapkata na evidentirawe na izbira~koto
pravo.
So Zakonot za Izbira~kiot spisok koj go operacionalizira
izbira~koto pravo e uredeno deka Izbira~kiot spisok e javna isprava
(~l. 3), deka se vodi za celata teritorija na Republika Makedonija (~l.
4) i deka od Izbira~kiot spisok se izgotvuvaat izvodi za sekoja izborna
edinica, op{tina i izbira~ko mesto (~l. 8 st. 2). Ponatamu, soglasno
~l. 14, Izbira~kiot spisok gi sodr`i slednite podatoci: edinstven
mati~en broj na gra|aninot, prezime, ime na eden od roditelite i
ime, pol, adresa na `iveewe (op{tina, naseleno mesto, ulica, ku}en
broj, vlez i stan) datum na zapi{uvawe i bri{ewe i datum i vid na dopolnuvawe
na podatocite.
Od iznesenoto proizleguva deka mestoto na `iveewe na gra|anite
koi imaat izbira~ko pravo e samo eden od podatocite {to gi sodr`i
Izbira~kiot spisok. Sudot oceni deka mestoto na `iveewe e biten
element od koj se trgnuva pri raspredelbata na gra|anite - glasa~i
vo koja izborna edinica, odnosno na koe izbira~ko mesto }e glasaat.
Dr`avjanite na Republika Makedonija, so dobivaweto na dr`avjanstvo
ne steknuvaat (i ne moraat da steknat) avtomatski i `iveali{te na
teritorijata na Republika Makedonija. Ako mestoto na `iveewe na
dr`avjanite na Republika Makedonija e nadvor od teritorijata na
dr`avata, ne e mo`no da se utvrdi vo koja izborna edinica }e go ostvarat
svoeto izbira~ko pravo. Pritoa, treba da se ima predvid deka
izbornite edinici se utvrdeni so zakon, deka e pribli`no utvrden i
brojot na glasa~ite vo sekoja izborna edinica i deka brojot na izbira-
~ite mo`e da otstapuva najmnogu od minus 3% do plus 3% vo odnos na
prose~niot broj na izbira~i vo izbornata edinica.
Sudot go ima{e predvid i faktot deka dr`avjanite koi nemaat
postojano mesto na `iveewe vo Republika Makedonija (ponekoga{ tri
ili ~etiri generacii se nadvor od mati~nata zemja) gi izgubile vrskite
so dr`avata od koja poteknuvaat, odnosno nemaat nikakvi obvrski
kon nea kako na primer ne pla}aat danoci i drugi dava~ki, ne odat vo
Armija, ne se vo rezervniot sostav i dr. Ako izbira~koto pravo ima za
cel gra|anite so svojot glas da vlijaat na izborot na pretstavnicite
koi }e gi zastapuvaat nivnite interesi, a dr`avjanite na Republika
Makedonija koi postojano `iveat vo stranstvo ja izgubile politi~kata
komunikacija so mati~nata dr`ava, a so toa i politi~kiot interes
za konstituirawe i funkcionirawe na instituciite na vlasta,
odnosno na zakonodavnata vlast. So toa se gubi karakterot i zna~ewe-
271