Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

Za razlika od ~l. 11 st. 2 od Evropskata konvencija, Ustavot na
Republika Makedonija vo ~l. 21 st. 2 kako okolnosti koga e mo`no da
se ograni~i ostvaruvaweto na pravoto na mirno sobirawe i izrazuvawe
na javen protest gi spomenuva voenata i vonrednata sostojba. Ustavna
osnova za ograni~uvawe na slobodite i pravata na gra|anite vo
slu~aj na voena i vonredna sostojba e sodr`ana i vo ~l. 54 st. 2 od Ustavot
na Republika Makedonija. Pritoa, Ustavot predviduva opredeleni
uslovi, odnosno zabrani kako {to se ograni~uvaweto na slobodite i
pravata da ne mo`e da bide diskriminatorsko i toa ne mo`e da se odnesuva
na pravoto na `ivot, zabranata na ma~ewe, na ne~ove~ko i poni-
`uva~ko postapuvawe i kaznuvawe, na pravnata odredenost na kaznivite
dela i kaznite, kako i na slobodata na uveruvaweto, sovesta, mislata,
javnoto izrazuvawe na mislata i veroispovesta.
Odredbata od ~l. 54 st. 2 od Ustavot, spored tolkuvaweto na Sudot,
dopu{ta privremeno derogirawe, odnosno suspendirawe na ostvaruvaweto
na ustavno zagarantiranite slobodi i prava, a poradi vonrednite
okolnosti {to postojat za vreme na voena i vonredna sostojba.
Vo taa smisla, i ustavnata odredba od ~l. 21 st. 2, se odnesuva na onie
slu~ai koga vo voena i vonredna sostojba mo`e privremeno da se zabrani
odr`uvawe na mirno sobirawe i izrazuvawe na javen protest.
Otsustvoto na izri~na ustavna odredba za mo`nosta od ograni-
~uvawe na ostvaruvaweto na pravoto na mirno sobirawe vo redovni,
odnosno mirnovremenski uslovi, spored misleweto na Sudot, ne bi
trebalo da se tolkuva vo smisla deka pravoto na mirno sobirawe vo redovni
okolnosti e apsolutno pravo koe se ostvaruva bez kakvi i da e
granici i bez sekakov respekt kon slobodite i pravata na drugite. Takov
princip na apsolutna isklu~ivost ne postoi bilo vo evropskiot,
bilo vo me|unaroden kontekst, a Sudot smeta deka ne mo`e da se vospostavi
ni spored Ustavot na Republika Makedonija.
Poa|aj}i od ~l. 8 st. 1 al. 1 od Ustavot, spored koja edna od temelnite
vrednosti na ustavniot poredok se i osnovnite slobodi i prava
na ~ovekot i gra|aninot priznati vo me|unarodnoto pravo i utvrdeni
so Ustavot, imaj}i go predvid zna~eweto na Evropskata konvencija
za za{tita na ~ovekovite prava i osnovnite slobodi ne samo kako del
od vnatre{niot praven poredok na Republika Makedonija, tuku poradi
op{tite principi na koi se potpira i gi promovira, Sudot oceni deka
interpretacijata na ~l. 21 od Ustavot treba da se potpira na tie
op{ti pravni principi.
Ottuka, spored Sudot, slobodata na mirno sobirawe treba da se
posmatra vo kontekst na ostanatite osnovni ~ovekovi slobodi i prava
i za{titeniot javen interes. Ova osobeno poradi faktot {to me{aweto
vo ostvaruvaweto na slobodata na sobirawe mo`e da ja zagrozi ustavno
zagarantiranata sloboda na uveruvawe i izrazuvawe, no istovremeno,
i na~inot na ostvaruvaweto na pravoto na mirno sobirawe mo`e
da go popre~i ili ograni~i ostvaruvaweto na drugi, isto taka ustavno
256