Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

Sudot utvrdi deka, po predlog na Sovetot za ocenuvawe nastavni
programi, a vrz osnova na ~l. 26 stav 1 od Zakonot za osnovnoto
obrazovanie i ~l. 49 st. 1 i 55 st. 1 od Zakonot za organizacija i rabota
na organite na dr`avnata uprava osporenoto re{enie e doneseno od
strana na ministerot za obrazovanie i nauka.
Trgnuvaj}i od ustavnata garancija za slobodata na verskoto uveruvawe,
slobodata na veroispovesta kako i od principot za oddelenost
na dr`avata od verskite zaednici i religiozni grupi, proizleguva
deka nitu dr`avata, ni nejzinite organi so svoi akti i dejstvija ne mo-
`at vo ramkite na instituciite ili nadvor od niv na gra|anite na Republika
Makedonija da im nametnuvaat versko dejstvuvawe vo kakva
bilo forma i vid. Dr`avata i nejzinite organi vo svoeto deluvawe bez
isklu~ok moraat da ja zadr`at nasokata na neutralnost, a so cel
gra|aninot slobodno da mo`e da se opredeli dali }e prifati ili nema
da prifati odredena vera, dali }e ja ispoveda ili nema da ja ispoveda,
dali }e u~estvuva ili nema da u~estvuva vo verski obredi. Tuka bi pripadnala
i slobodata na opredeluvaweto dali gra|aninot }e gi izu~uva
svetite knigi na religioznata grupa na koja i pripa|a kako i na drugi
religiozni grupi. Site navedeni deluvawa vo nasoka na versko opredeluvawe
ili samo zapoznavawe so religijata na bilo koja religiozna
grupa preku izu~uvawe na verskite knigi, spored izneseniot ustaven
koncept, gra|aninot ima mo`nost da gi realizira vo ramkite na verskite
zaednici i religiozni grupi i nadvor od niv, spored ~l. 19 stav 4
od Ustavot, no ne i vo ramkite na dr`avnite organi ili dr`avnite
u~ili{ta kako javni institucii.
Pri analizata na sodr`inata na ~l. 13 od Zakonot za osnovnoto
obrazovanie, pred Sudot se postavi i pra{aweto dali donesuvawe nastavna
programa vo osnovnoto obrazovanie po veronauka za III oddelenie
kako fakultativen predmet i sproveduvaweto na ovaa programa,
pretstavuva versko dejstvuvawe {to e sprotivno na ovaa zakonska
odredba. Imeno, verskata nastava, spored prilo`enite programi e predvidena
kako kontinuiran proces vo tekot na celata u~ebna godina,
{to spored Sudot pretstavuva versko dejstvuvawe i toa vrz osnova na
akt na dr`aven organ - ministerot za obrazovanie i nauka. Ottuka,
spored misleweto na Sudot, osporenoto re{enie ne e vo soglasnost so
~l. 16 st. 1, ~l. 19 st. 1, 2 i 3 od Ustavot, kako i so ~l. 13 od Zakonot za
osnovnoto obrazovanie, koj izre~no zabranuva verskoto dejstvuvawe vo
osnovnoto u~ili{te.
Od analizata na osporenoto re{enie gledano od aspekt na ovlastuvaweto
na ministerot za donesuvawe na vakov akt i formata preku
koja se voveduva veronauka za III oddelenie kako fakultativen predmet,
Sudot isto taka, utvrdi deka ovlastuvaweto na ministerot za obrazovanie
i nauka da donese Nastavna programa, proizleguva od ~l. 26 st. 1
od Zakonot za osnovnoto obrazovanie i ~l. 56 st. 4 od Zakonot za organizacija
i rabota na organite na dr`avna uprava.
212