Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

edivosta na domot (~l. 26) i sodr`i izre~na zabrana za nivna zloupotreba
protiv li~niot integritet na ~ovekot i negovoto dostoinstvo.
1 0 Spored Ustavot, od na~eloto na nepovredivost na tajnosta
na pismata i site drugi oblici na komunikacija mo`e da se
otstapi samo so odluka na sudot: ako toa e neophodno zaradi spre~uvawe
ili otkrivawe krivi~ni dela, zaradi vodewe krivi~na postapka
ili koga toa go baraat interesite na bezbednosta na Republikata. Dopolnitelna
za{tita na privatnosta e obezbedena so ~l. 147, 148, 150,
151 i 152 od Krivi~niot zakonik so koi se sankcionira povreda na tajnosta
na pisma ili drugi pratki, neovlasteno objavuvawe li~ni zapisi,
zloupotreba na istite, neovlasteno otkrivawe na tajna, neovlasteno
prislu{uvawe i tonsko snimawe.
2 0 Sigurnost i tajnosta na li~nite podatoci. Pra{aweto
na za{titata na privatnosta stanuva osobeno aktuelno vo sovremenite
op{testva vo koi poedinecot se pove}e stanuva subjekt na nadgleduvawe
preku sozdavaweto, ~uvaweto i upotrebata na baznite li~ni podatoci.
Toa se podatoci pribrani i ~uvani od policijata za prevencija,
otkrivawe i suzbivawe na kriminalitetot i dosieja {to gi formiraat
i odr`uvaat bezbednosnite slu`bi za za{tita na nacionalnata bezbednost.
Vo ovaa smisla, Zakonot za za{tita na li~nite podatoci
sodr`i cvrsti garancii za za{tita na privatnosta na ~ovekot. Soglasno
~l. 4 od ovoj zakon, zbirkite koi sodr`at li~ni podatoci se vospostavuvaat,
vodat i odr`uvaat samo vrz osnova na zakon ili vrz osnova
na pismena soglasnost na liceto na koe se odnesuvaat podatocite. Spored
~l. 9 od Zakonot, dostavuvaweto na podatocite od zbirkata mora da
bide za nameni opredeleni so zakon ili za nameni koi proizleguvaat
od pismena soglasnost na liceto. So zakonot e predvidena i mo`nost
liceto za koe e formirana bazata na podatoci da ostvari uvid i da
bara izvod od podatocite koi se odnesuvaat na nego (~l. 17), kako i da
bara zbirkata da se dopolni ili da se poravat ili izbri{at podatoci
za koi }e doka`e deka se nepotpolni, neto~ni ili nea`urirani (~l.
18). Zna~ajno e da se podvle~e i toa deka vo ~l. 10, se pomesteni i dopolnitelni
garancii deka zbirkata na li~i podatoci nema da se ~uvaat
nadvor od potrebata za koja bile pribaveni, obraboteni i ~uvani.
Spored ~l. 149 KZ, neovlastenoto sobirawe, sistematizirawe,
obrabotka i koristewe na podatoci pretstavuva krivi~no delo.
3 0 Pravoto na nepovredlivost na domot zna~i zabrana na
protivustavno vleguvawe vo tu| dom i vo drugi prostorii i nivno pretresuvawe.
Zakonot za krivi~nata postapka vo ramkite na istragata gi
predviduva uslovite pod koi mo`e da se prezeme pretres na dom i lice
i uslovite pod koi takvoto istra`no dejstvie mo`e da bide legitimno.
Taka, so ~l. 198 st. 1 ZKP, pretres na dom i drugi prostorii na obvinetiot
ili na drugi lica mo`e da se prezeme ako e verojatno deka so pretresot
}e se fati obvinetiot ili }e se pronajdat tragi na krivi~noto
delo ili predmeti va`ni za krivi~nata postapka. So istiot ~len, e
148