Dejan Sulejmanov - Ustavn sudstvo (p.1082)

apsolutno pravo na obvinetiot da povikuva svedoci ili pravo da gi
prisili nacionalnite sudovi da soslu{aat odreden svedok. Nacionalniot
zakon mo`e da odredi uslovi za povikuvawe na svedoci, a sudot da
odbie nekoi od niv toga{ koga smeta deka ne se raboti za relevantni
dokazi. Ottamu, aplikantot mora da doka`e deka nemo`nosta da se soslu{a
odreden svedok dovelo do negovo o{tetuvawe vo predmetot. Sepak,
postapkata za povikuvawe i soslu{uvawe na svedocite mora da
bide ednakva i za obvinitelstvoto i za odbranata i mora da postoi ramnopravnost.
Vo na~elo site dokazi na obvinenieto mora da bidat
izvedeni vo prisustvo na obvinetiot na javna rasprava so mo`nost da
se iska`at i argumentite na sprotivnata strana. 207
5 0 Pravo na preveduva~ (~l. 6 st. 3e). Ovde se raboti za pravo na
obvinetiot na besplatna pomo{ od preveduva~ toga{ koga ne go razbira
ili ne go zboruva jazikot na koj se zboruva vo sudot. Pritoa, ovaa
obvrska ne e ograni~ena samo na nazna~uvaweto na preveduva~ tuku, vo
slu~aj na prigovor, i na kontrolata na adekvatnosta na prevodot. 208
9. Pravoto predvideno so ~l. 3 od Protokolot br. 7 se odnesuva
samo na obe{tetuvawe poradi pogre{na osuda na lica vo krivi~nata
postapka, {to zna~i pretpostavkata za koristewe na ova pravo e izre-
~ena osuda za krivi~no delo so kone~na odluka, odnosno koga predmetot
dobil karakter res iudicata. Natamo{ni pretpostavki se liceto da
bilo kazneto i kaznata da bila promeneta ili liceto da bilo pomiluvano.
Ponatamu se bara, novite fakti vrz osnova na koi presudata bila
promeneta, odnosno bilo dadeno pomiluvaweto, da ne bile prezentirani
vo tekot na krivi~nata postapka poradi vina na osudeniot. Kone-
~no, potrebno e i toa osuduvaweto da bilo neopravdano.
Me|unaroden pakt za gra|anskite i politi~kite prava od 1966
~l. 2 st. 3
3. Sekoja dr`ava stranka na ovoj Pakt se obvrzuva deka:
a) }e obezbedi deka na sekoe lice ~ii prava i slobodi priznaeni
so ovoj Pakt se povredeni, da raspolaga so pravo na delotvorna `alba,
duri i koga taa povreda bila storena od lica koi deluvale vo
res da go soslu{a svedokot, za da mo`e da go nabquduva negovoto povedenie, pa
zemaj}i gi predvid negovoto dr`eweto i sli~ni psihi~ki elementi da ja oceni
negovata verodostojnost. ^itaweto na zapisnicite od prethodnata postapka
po pravilo ne e dozvoleno od ovoj aspekt. Zapisnici od iskazi dadeni vo
policija se izdvojuvaat i ne smeat da se ~itaat, no mo`at da se ~itat iskazite
na obvinetiot i svedocite od istragata ako nekoj od ovie umre, se razboli i
sl, ne saka da svedo~i ili otstapuva od prethodniot iskaz (~l. 325 ZKP). Izve-
{taj za kompatibilnosta..., str. 100-101.
207
Mole, N. and Harbi, C. Pravoto na pravi~no sudewe, str. 63.
208
Za odredbite povrzani so ova pravo vo na{to zakonodavstvo vidi:
~l. 3 st. 1, 4 st. 2 al. 1, 6-9, 88 st. 5, 314 st. 4, 355 st. 3, 511 st. 4 ZKP.
138