Zoran Sulejmanov - Penitencijarni ustanovi vo Makedonija (p.717)

uslovi go diktiraat rabotnoto anga`irawe. Po pravilo sekoe osudeno
lice odreden vremenski period go pominuva vo zatvorenoto, odnosno
poluotvorenoto i otvorenoto oddelenie, no i tuka postojat isklu~o~i,
odnosno vrz osnova na stru~niot naod odrededni osudeni lica da ne
prestojuvaat vo zatvorenoto ili pak vo poluotvorenoto oddelenie ili
obratno soglasno odnesuvaweto i rabotata odredeni lica da ne se steknat
so pogodnosta da prestojuvaat vo otvorenoto oddelenie, koi se
klasificiraat spored soodvetni propisi. Uslovite za smestuvawe,
odr`uvawe na li~nata higiena, proveduvaweto na slobodnoto vreme
isto taka soglasno klasifikacijata na osudenite lica (zatvoreno, poluotvoreno
i otvoreno oddelenie) se razli~ni. Tie se dvi`at od optimalno
vo otvorenoto oddelenie, `enskiot zatvor, zadovoluva~ki vo poluotvorenoto
oddelenie, i optovareni so mnogu negativnosti i krajno
se izostreni vo zatvorenoto oddelenie pred se od objektivni pri~ini.
Ishranata na site osudeni lica se podgotvuva pod rakovodstvo i nadzor
na profesionalno lice, soglasno pozitivnite propisi, a od kvalitetot
i kvantitetot na hranata se zadovolni osudenite lica. Odr-
`uvaweto na li~nata higiena e na zadovolitelno nivo sozdadeni se
mo`nosti za redovno odre`uvawe, soglasno postojnite prostorni uslovi
odr`uvaweto na higienata vo prostoriite za smestuvawe, rabota,
dneven prestoj i krugot e izvr{uvano od osudenite lica i toa e na soodvetno
nivo.
Site osudeni lica imaat mo`nost da dobijat praven sovet, da
obavat razgovor so licata od stru~nite timovi, a ne retko nivnoto barawe
za priem i razgovor so upravnikot na domot se usli{eni. Sekoga{
koga mo`e da se izleze vo presret se pravi toa, naporite za vzaemno
re{avawe na problemite koi gi ti{tat osudenite lica se sekojdnevna
praktika, a ne retko se intervenira vo re{avaweto na semejnite
problemi, vo taa smisla osudenoto lice se pu{ta na prodol`en vikend
ili na odreden prestoj vo krugot na svoeto semejstvo. Priemot na pisma,
pratki i poseti e soglasno klasifikacijata odnosno vo koe oddelenie
se nao|a osudenoto lice, no vo interes na osudenoto lice se pravat
isklu~oci, koi otstapki se usmereni za soodvetno podobruvawe na
odnesuvaweto i rabotata na istoto. Vo domot postoi osnovno u~ili-
{te, a poradi nemawe na interes ne e organizirano naso~enoto obrazovanie
i ako za toa postojat prostorni i materijalni preduslovi, kako i
mo`nosti za prakti~niot del na nastavata. Vo domot postoi kino sala
osposobena i za dramski prestavi, a ovaa sala ~esto se koristi i za
prika`uvawe na filmovi i dramski prestavi.
Vo sostavot na Domot raboti i zdravstvena ustanova. Neophodnosta
od nejzinoto postoewe e obusloveno {to vo domot se izdr`uvaat
povekegodi{ni kazni zatvor, taa e smestena vo star objekt, koj porano
bil koristen za {tala, a so soodvetni intervencii istata e osposobena
za namenata za koja sega se koristi. Pokraj prostornite uslovi,
ovaa ustanova e optovarena i so zastarenost na aparatite, nemawe na
636