Zoran Sulejmanov - Penitencijarni ustanovi vo Makedonija (p.717)

So ogled na toa {to pogolem broj od osudenite lica vo dvete
ustanovi se povratnici koi ve}e bile pove}epati osuduvani, be{e pokrenato
i pra{aweto za iznao|awe na modaliteti za vklu~uvawe na
ovie lica vo normalniot `ivot i rabota po izdr`uvawetona kaznata
{to bi mo`elo da se ostvari so tesna i koordinirana sorabotka na
stru~nite timovi od kazneno-popravnite ustanovi i soodvetnite slu-
`bi od centrite za socijalna rabota, biroata za vrabotuvawe i drugo.
Isto taka vo dvete ustanovi be{e iznesena zalo`bata za soodvetno podobruvawe
na uslovite za presrtoj i rabota na osudenite i pritvorenite
lica, a toa bi se ostvarilo so celosno pratewe na sostojbite od resornoto
ministerstvo, sorabotkata so naukata, a kako preduslov za
seto toa e donesuvaweto na novite zakonski i podzakonski normi.
Vo kazneno-popravniot dom od otvoren vid vo Struga na izdr-
`uvawe na kazna zatvor koga se ostvari posetata i razgovorot bea smesteni
11 lica. Vo ovoj dom se izdr`uva kazna zatvor od 1 do 2 godini na
osudeni lica koi izvr{ile krivi~ni dela od nebre`nost, a osudenite
lica koi se nao|aa vo Domot izvr{ile krivi~ni dela protiv bezbednosta
na lu|eto i imotot vo soobra}ajot. Uslovite za prestoj vo Domot
se dobri, rabotno anga`irawe e vo preprijatijata vo Struga ili
vo zemjodelskata ekonomija vo Domot, a vo krugot na Domot postoi pogon,
no bidejki nema interes od preprijatijata i trgovijata za proizvodite
od toj pogon toj ne raboti. Osudenite lica sami odat i se vra-
}aat od rabota, a nanazad pove}e godini ne e izre~ena sankcija za prekr{uvawe
na ku}niot red, {to zboruva za visoka svest za osudenite
lica. Osudenite lica nemaa zabele{ki vo odnos na prestojot, tretmanot,
ishranata, smestuvaweto i higienata, kako i vo ostvaruvaweto na
pravata.
Kapacitetite na ovoj Dom ne se celosno iskoristeni i bi trebalo
da se sogleda mo`nosta od pro{iruvawe na listata na kaznivite
dela no i mo`nosta vo ovoj dom da se upatuvaat lica koi za prv pat do-
{le vo sudir so zakonot ili lica od bliskite op{tini kazneti za soobra}ajni
prekr{oci. Isto taka be{e postaveno pra{aweto od strana
na osudenite lica, dali ne bi bilo pocelishodno osnovawe na soodvetni
oddelenija vo poodelni op{tinski zatvori od tipot na domot vo
Struga, a vo funkcija liceto {to e na izdr`uvawe na kazna zatvor od
ovoj vid na kaznivi dela da se nao|a poblisku do mestoto na `iveewe.
Posetata i razgovorite vo Kazneno-popravniot dom vo "Idrizovo"
be{e prilika Komisijata da navleze kolku {to be{e mo`no vo
su{tinata na izdr`uvaweto na kaznata zatvor na lica osudeni nad 1
godina i toa lica od ma{ki i `enski pol, maloletnici, stranski dr`avjani
i lica bez dr`avjanstvo. Vo vremeto na posetata vo ovaa ustanova
se nao|aa na izdr`uvawe kazna zatvor 560 lica, od toa 16 osudeni
lica od `enski pol i 2 maloletni `enski lica, od toa 264 lica osudeni
za dela protiv imotot, 124 za dela protiv `ivotot i teloto (116 za ubistvo),
42 lica osudeni za nedozvolena trgovija so droga i oru`je, a ost-
634