Zoran Sulejmanov - Penitencijarni ustanovi vo Makedonija (p.717)

imitacijata (podr`uvaweto) na vidot i na~inot na koj e storeno deloto
se nastojuva{e da se vozvrati so ednakvo zlo vo koe {to }e bide sodr`ano
napolno ednakvo stradawe. 69 Na toj na~in se postignuva{e i
onevozmo`uvawe na storitelot da go povtori istoto delo. Osudenikot
na kogo mu se otsekuvale racete ne mo`el povtorno da izvr{i kra`ba,
kastriraniot seksualen delinkvent da izvr{i siluvawe, ili pak onoj
komu mu bil otse~en jazikot da izvr{i kleveta. Dokolku i potoa se
slu~elo da bide izvr{eno nekoe delo od strana na osakateniot zlostornik,
sleduvala progresija vo sakateweto. 70
Me|u brojnite ataci vrz telesniot integritet na vinovnicite
od ovoj period vo krivi~nopravnata i penolo{kata literatura se spomenuvaat
javnoto otsekuvawe na race, noze, prsti, stapala, gornata
usna, jazik ili u{i, `enski gradi, proboduvawe na jazik so v`e{teno
`elezo, gorewe na ekstremitetite, vadewe o~i i drug vid na oslepuvawe,
kr{ewe na koski, izbivawe na zabi, unaka`uvawe, kastracija, skalpirawe
itn. 71 Vo su{tinata na vakvite na~ini na izvr{uvawe stoe{e
god. pred n.e.), vo Biblijata - knigata na povtoreniot zakon, vo gr~koto, rimskoto
i vizantiskoto pravo kako i vo {erijatskoto pravo (nastanato vo VII-
XII vek). Mutilacijata ja sre}avame i vo Du{anoviot zakonik (1349 i 1354
god.), vo Statutot na Venecija od 1213 i 1229 (dopolnet 1347) i vo statutot na
dalmatinskite gradovi. Toj vid na kaznuvawe e zadr`an i do den denes vo nekoi
arapski zemji (vo Saudiska Arabija, Jemen i dr.)". Miti}, I. Prilog prou~avanju
kazne saka~enja na podru~ju Dubrova~ke Republike i u nekim dalmatinskim
gradovima, Zbornik pravnog fakulteta u Zagrebu, Zagreb, 1982/1-2, str. 142.
69
Treba da se znae deka postoele i takvi na~ini na sakatewe {to nemale
nikakva vrska so prirodata na krivi~noto delo. Taka na primer vo
nekoi dr`avi na Severna Amerika se primenuvalo otsekuvawe na u{ite bez
ogled na vidot na deloto. Davidovi}, D. op. cit, str. 67.
70
Spored eden zakon na Henrih VIII od 1530 godina starite i za rabota
nesposobni pita~i dobivale dozvola za prosja~ewe. Sna`nite pak pita~i
bile kam{ikuvani dodeka od teloto ne im {ikne krv. Po ova osudenikot moral
da se zakolne deka }e se vrati vo svoeto rodno mesto i deka }e se "prifati
za rabota." Onoj {to po vtor pat }e se fatel vo skitewe povtorno bil kam{ikuvan
no sega mu se odsekuvalo polovina uvo. Za tretiot povrat osudenikot se
kaznuval so smrt kako te`ok zlostornik i neprijatel na dr`avata. Sli~ni
propisi sodr`ele i zakonite na Elisaveta od 1572 god. i Jakov I. Vidi: Marks,
K. Kapital, str. 525-526. Vo eden zakon {to go donele Kvekerite vo 1657 vo SAD
stoe{e: "Na eden kveker - ma`, za prvoto delo }e mu se odse~e edno uvo. @enata
silno }e se kam{ikuva i za prvoto i za vtoroto delo, a za tretoto delo na
ma`ot i na `enata }e im se probode jazikot so v`e{teno `elezo." Davidovi},
D. op. cit, str. 138.
71
Vo statutot na Dubrovnik od 1272 godina, bea posebno navedeni vidovite
na sakatewe za opredeleni krivi~ni dela. No i pokraj toa {to za razlika
od drugite zemji ovoj Statut izri~no se opredelil za otsekuvawe na de-
53