Zoran Sulejmanov - Penitencijarni ustanovi vo Makedonija (p.717)

denite lica, vo {to vidno mesto ima i nivniot li~en odnos.
^len 161
(1) Ustanovata i slu`benite lica gi prezemaat potrebnite merki
za postignuvawe i odr`uvawe na visoko nivo na stru~nost i pro-
{iruvawe na znaewata i kompetentnosta na li~nosta koi neposredno
izvr{uvaat raboti vo tretmanot na osudenite lica.
(2) Za ostvaruvawe na rabotite od stav 1 na ovoj ~len, direktorot
na Direkcijata po predlog na ustanovata donesuva programa za
postojano ostru~uvawe na slu`benite lica vo ustanovite.
(3) Ministerot za pravda donesuva kodeks za odnesuvawe na slu-
`benite lica vo izvr{uvaweto na rabotnite zada~i.
19. Za{tita na pravata na osudenite lica so upotreba na pravni sredstva
a) Pravni soveti i pravni sredstva na osudenite lica
^len 162
(1) Ustanovata e dol`na da im dava informacii i da im dava
pravna pomo{ na osudenite lica vo odnos na koristeweto na pravnite
sredstva i prezemaweto na dejstvijata zaradi za{tita na nivnite prava.
(2) Osudenoto lice koe e nepismeno, pravnoto sredstvo ili drug
podnesok mo`e da go dade i na zapisnik vo ustanovata.
452
^len 163
(1) Osudenite lica za za{tita na svoite prava vo vrska so polo`bata
i tretmanot vo ustanovata, po pra{awa vo vrska so osudata,
kako i za za{tita na semejstvoto i negovite interesi, imaat pravo da
podnesuvaat pravni sredstva, pretstavki i drugi podnesoci do nadle`nite
organi i drugi institucii i od niv da dobivaat odgovor.
(2) Pravnite sredstva, pretstavkite, drugite podnesoci od stav
1 na ovoj ~len i dobienite odgovori se upatuvaat i dobivaat preku ustanovata.
(3) Na pravnoto sredstvo, pretstavkata i drugite podnesoci i
na obvivkata na dobienite odgovori vo ustanovata }e se konstatira
vremeto i datumot na priemot i vedna{ }e se upatat do adresantot,
odnosno odgovorot }e mu se predade na osudenoto lice.
(4) Osudenite lica imaat pravo na diskrecija vo podnesuvaweto
na pravnite sredstva.
^len 164
Osudenite lica imaat pravo na usmena poplaka do direktorot
na ustanovata ili lice ovlasteno od nego za povredeno pravo ili sto-