Zoran Sulejmanov - Penitencijarni ustanovi vo Makedonija (p.717)

we `iv ~ovek spored opredelen ritual, 54 so skokotkawe, kasnuvawe od
osi 55 itn.
Dosega navedovme deka smrtnata kazna od ovoj period gi nosi
slednive karakteristiki: taa e najstar i najte`ok vid na op{testvena
reakcija {to se primenuvala za brojni i najrazli~ni krivi~ni dela i
deka se rabotelo za ostra i surova kazna naso~ena kon eliminirawe na
storitelot i zastra{uvawe na okolinata. Kon ovie karakteristiki
treba da se dodade i toa deka taa ~esto bila kombinirana so drugi vidovi
kazni {to doveduvale do intenzivno stradawe i obes~estuvawe na
storitelot, kako i toa deka vo toa vreme bila masovno primenuvana
osobeno vrz pot~inetite sloevi na naselenieto. Vo taa smisla vo literaturata
se zabele`uva deka germanskiot pravnik Karpcov od XII vek
se gordeel so toa deka samiot izrekol 20.000 smrtni presudi. Spored
zborovite na Gabriel Tard, arhivite na {panskata inkvizicija uka`uvaat
deka pove}e od 300.000 lica bile osudeni na smrt ili na do`ivotno
veslawe na galii samo vo periodot od XV do XVI vek. ^esto se citira
i podatokot deka vo vremeto na Henrih VIII vo Anglija bile obeseni
72.000 lica za krivi~no delo kra`ba. 56
1.2. Progonuvawe i deportacija
1. Progonuvaweto, kako {to ve}e vidovme, be{e ~esto primenuvana
merka vo primitivnite zaednici. So ogled na uslovite vo koi se
ostvaruva{e otstranuvaweto od zaednicata zna~e{e isto {to i smrtnata
kazna. Nejzinata primena nema da is~ezne nitu so nastanuvaweto
na dr`avata. Vo novite op{testveni uslovi }e stane kazna {to ja poz-
53
"Potekloto na kaznata kamenuvawe treba da se bara vo dlabokoto
minato na Orientot. Za brakolomstvo - povreda na telesnata vernost, spored
Koranot e propi{ana kazna kamenuvawe. Prestapite protiv brakot i seksualniot
moral spored Biblijata se zakaneti so kamenuvawe. Za prequba i siluvawe
vo Izreal kaznata e kamanuvawe." Stojanovi}, P. Tragovi kazne kamanovanjem
u Crnoj Gori", JRKKP, Beograd, 1976/2, str. 194.
54
Osudenikot napolno gol se vrzuval za mramorna masa. Xelatot nosel
torba so no`evi na koi stoele razni natpisi {to uka`uvale na nivnata specijana
namena. Eden no` bil namenaet za vadewe o~i, drug za odsekuvawe nokti,
tret za otsekuvawe na race, ~etvrt za otsekuvawe na polovite organi itn.
itn. Kistjakovski, A. F, op. cit, str. 274.
55
Izvr{uvaweto na smrtnata kazna so kasnuvawe ili poto~no so zabivawe
na osilo vo teloto na osudenikot od ovie insekti bilo poznato vo Hanover.
Podocna se pominalo i na kasnuvawe od mravki i muvi za{to na toj na~in
doa|alo do pobavno umirawe, a so toa i do pogolema zabava za gleda~ite. Vidi:
Milutinovi}. M, op. cit, str. 14.
56
Vidi: Marks, K, Kapital, BIGZ, Beograd, 1971, str. 526 i Jankovi}, I,
Smrt u prisustvu vlasti, Istra`iva~ko izdava~ki centar SSO Srbije, 1985, str. 84.
45