Zoran Sulejmanov - Penitencijarni ustanovi vo Makedonija (p.717)

`ivotni. 39 A koga i toa ne bilo dovolno se izmisluvale drugi vidovi
na smrt vo arena. 40
Ubistvo na trkalo. Za ovoj na~in na izvr{uvawe na smrtnata
kazna bile koristeni dve vkrsteni gredi pricvrsteni vrz osovina koja
{to im ovozmo`uvala da se vrtat. Osudenikot se vrzuval za gredite na
koi na kratko rastojanie bile napraveni pove}e vdlabnatini. Pritoa,
xelatot so `elezna {ipka vo pravoagolna forma udiral vrz racete i
nozete na raspnatiot osudenik i toa na onie mesta {to se nao|ale nad
vdlabnatinite od gredata. Na toj na~in gi kr{el koskite me|u zgolbovite
od ekstremitetite. Postapkata zavr{uvala so dve-tri udari vrz
stomakot i kr{ewe na ki~mata. Na krajot vinovnikot se ostaval da
umre vo polo`ba vo koja peticite mu go dopirale temeto.
Ovoj na~in na izvr{uvawe bil koristen vo Rim od vremeto na
carstvoto. Identi~no bile kaznuvani i ubijcite od zaseda vo Germanija,
a pokraj niv vo Francija bile kaznuvani i patnite razbojnici.
Po~etocite na negovata primena vo Rusija datiraat od vremeto na vladeeweto
na Petar I vo XII vek, a vo Srbija bil prisuten duri do sredinata
na XIX vek. 41
Varewe vo mast, katran i dr. Osudenikot se staval vo kotel
kade {to postepeno se zagrevala mast, katran, voda, vino i druga te~nost
do nejzino zovrivawe. Na toj na~in bile vareni do smrt ubijcite na
svojot tatko, blizok srodnik ili gospodar, no i za upotreba na falsifikuvani
dokumenti i kovawe la`ni pari (Germanija, Francija) ili
pak, za predavstvo (Rusija). 42
Rastegnuvawe i ~ere~ewe. Rastegnuvaweto i ~ere~eweto bile
~esti na~ini na izvr{uvawe na smrtnata kazna vo skoro site evropski
zemji. Naj~esto se primenuval za obid za ubistvo, navreda na vladetelot
ili za predavstvo. Osudenikot se vrzuval za racete i nozete i vo
opredelena mera se zategnuval so pomo{ na kowi. Vo taa polo`ba mu
se otsekuvale delovi od teloto, a vo sozdadenite rani se turivalo v`e-
{teno olovo, maslo, smola i sulfur. Potoa se vrzuvale i drugi delovi
od teloto (glavata, genitaliite i dr.) za pove}e kowi {to se prisilu-
39
Vidi: Ibid, str. 113.
40
Poznati se: vle~ewe so kola na `eni koi potoa bile ostavani da bidat
rastrgnati od divi `ivotni, spaluvawe na loma~a, kastrirawe, raspnuvawe
na krst od kade {to teloto na osudenikot bilo raspar~uvano od me~ki,
frlawe na osudenik od visoka kupola so prika~eni krilja {to trebalo da
asocira na Dedal, vrzuvawe za opa{ na bik, vrzuvawe za teloto na osudenikot
v`e{teni metalni plo~i, kinewe na delovi od teloto so v`e{teni kle{ti,
vrzuvawe za `elezno sedi{te pod koe se potpaluvl silen ogan itn. itn. Pove}e
za toa: Ibid, str. 140, 148, 169.
41
Kistjakovski A, F. Ispitivawe o smrtnoj kazni, [tamparija Dositej
Obradovi}, Beograd, 1910, str. 272-273.
42
Ibid, str. 272.
42