21.11.2015 Views

Zoran Sulejmanov - Penitencijarni ustanovi vo Makedonija (p.717)

Studija

Studija

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

noto vnimanie na o<strong>vo</strong>j obid koj podocna stanal osnova za sfa}aweto na<br />

osudeni~kiot trud, u~eweto i disciplinata kako oblici za pre<strong>vo</strong>spituvawe<br />

na osudenite lica. Nego<strong>vo</strong>to posebno zna~ewe go opredeluva i<br />

toa {to spored s<strong>vo</strong>ite elementi pretstavuva zarodi{ na progresivniot<br />

sistem. Prisust<strong>vo</strong>to na takvi elementi e, vsu{nost, ona {to o<strong>vo</strong>j<br />

eksperiment go svrstuva kako edna, i toa prva varijanta na o<strong>vo</strong>j sistem.<br />

Su{tinata na o<strong>vo</strong>j eksperiment e <strong>vo</strong> nastojuvaweto da se dojde<br />

do takva mo`nost {to <strong>vo</strong> tekot na izvr{uvaweto na kaznata }e <strong>vo</strong>di<br />

kon progresivno menuvawe na polo`bata na zat<strong>vo</strong>renicite i tie samite<br />

}e bidat zainteresirani za toa. Ova proizleguva od sta<strong>vo</strong>t na Makonoki<br />

deka i najlo{ite zlostornici mo`at da se popravat i od zat<strong>vo</strong>rot<br />

da izlezat podobri ako postojano se naveduvaat kon ~esen `i<strong>vo</strong>t.<br />

Ona {to <strong>vo</strong>di kon ovaa cel ne e brutalnoto i nehumano postapuvawe so<br />

zat<strong>vo</strong>renicite tuku odnosot na doverba {to sekoga{ treba da bide potkrepen<br />

so vistinska stimulacija. Za taa cel celokupnata zat<strong>vo</strong>rska<br />

kazna Makonoki ja pret<strong>vo</strong>ri <strong>vo</strong> opredelena suma bodovi. Vo zavisnost<br />

od pri~inite na zat<strong>vo</strong>raweto i te`inata na storeniot prestap, sekoj<br />

zat<strong>vo</strong>renik imal kazna {to bila izrazena <strong>vo</strong> bodovi. Na toj na~in tie<br />

bile staveni <strong>vo</strong> situacija da go dostignat maksimumot na opredelenite<br />

bodovi so uredno povedenie i rabota <strong>vo</strong> zat<strong>vo</strong>rot. Izdr`aniot del od<br />

kaznata pove}e ne se presmetuval <strong>vo</strong> denovi tuku so brojot na otkupenite<br />

bodovi. 230 No ova no<strong>vo</strong> presmetkovno merilo ne bilo va`no samo<br />

za kone~noto izleguvawe od zat<strong>vo</strong>rot. Ona {to ovde e posebno zna~ajno<br />

i specifi~no e {to za dostignatiot iznos na bodovi se vrzuvala i<br />

opredelena faza od izdr`uvaweto na kaznata. Vo Makonokieviot eksperiment<br />

postoele tri takvi fazi, a sekoja od niv <strong>vo</strong>dela kon avtomatska<br />

promena na zat<strong>vo</strong>reni~kiot status.<br />

Vo prvata faza zat<strong>vo</strong>renicite `iveele i rabotele pod iz<strong>vo</strong>nredno<br />

strog disciplinski re`im.<br />

Vo vtorata faza na zat<strong>vo</strong>renicite im se doz<strong>vo</strong>luva{e da se<br />

organiziraat <strong>vo</strong> pomali grupi od 5 do 7 lica. So ogled na toa {to formiraweto<br />

na grupite im be{e prepu{tano na samite zat<strong>vo</strong>renici tie<br />

sekoga{ nastojuvale me|u sebe da se izberat taka {to }e se sozdade<br />

edna homogena i slo`na celina. Toa za niv bilo od osobena va`nost,<br />

za{to za zaedni~kata rabota dobivale zaedni~ki fond na bodovi {to<br />

potoa go delele na ednakvi delovi. Zat<strong>vo</strong>renicite u~estvuvale i <strong>vo</strong> zaedni~kata<br />

podelba na bodovite {to }e ja zaslu`ele so s<strong>vo</strong>eto grupno<br />

povedenie. Ottamu proizleguva i nivnata zainteresiranost za spre~uvawe<br />

na poedine~nite ekscesi koi i te kako mo`ele da se odrazat vrz<br />

obemot na dobieniot fond na bodovi. Za neostvarenite rabotni zada~i<br />

i otstapuvawata od po`elnoto povedenie be{e predvideno duri i odze-<br />

230<br />

Ottamu, <strong>vo</strong> penolo{kata literatura se smeta deka Makonoki e<br />

osno<strong>vo</strong>polo`nik na idejata za izreknuvawe na neopredeleni kazni li{uvawe<br />

od sloboda koi se prisutni <strong>vo</strong> amerikanskata penitencijarna praktika.<br />

115

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!