Zoran Sulejmanov - Penitencijarni ustanovi vo Makedonija (p.717)

vo Belgija toa }e bide kone~no storeno so zakonski akt duri po Vtorata
svetska vojna.
Kelijata kako takva me|utoa, nema da is~ezne od penitencijarnata
oblast. So opredelena uloga taa i denes e zadr`ana vo istra`nite
zatvori, a kako merka na osamuvawe i vo drugite zatvori toga{ koga e
storen opredelen disciplinski prestap. Pri izvr{uvaweto na kaznata
li{uvawe od sloboda taa ~esto se primenuva za smestuvawe preku no-
}ta kako prikladno sredstvo za spre~uvawe na zloupotrebite i promiskuitetot
vo zaedni~kite kazneni zavodi. So toa na zatvorenicite im
se pru`a mo`nost da se najdat sebesi barem za opredelen period od
svojot kazneni~ki `ivot. 219 Vo opredeleni zemji kelijata pretstavuva
edna od fazite na progresivniot sistem na izvr{uvaweto (Brazilija,
Argentina, Francija, Turcija 220 a, vo nekoi zatvori na porazvienite
zemji, kako na primer, [vedska, Danska, Holandija, [panija, SAD i
sl., kelijata duri se pretvori vo neprikosnoveno kat~e kade {to vo celosen
komfor mo`e da se provede no}ta i slobodnoto vreme.
110
2.2. Oburnski osameni~ki sistem
1. Kako rezultat na posetata na Valnut Strit Xeil i anga`irawe
vo zakonodavniot dom na Tomas Edi (Thomas Eddy, 1758-1827), vo
1796 bila vovedena kaznata zatvor kako zamena za pove}eto smrtni i
telesni kazni. Toj bil postaven i kako prv upravitel na Kazneniot
zavod vo seloto Grini~ (Greenwich Village), so ime Wugejt (Newgate) koj
bil karakteristi~en po toa {to imal prostorii za zaedni~ko smestuvawe,
rabotilnici i 14 samici. Vo ovoj zavod vo 1802 godina,
nastanal krvav bunt so masovni begstva poradi {to bila pobarabna pomo{
od voenite sili. Kako rezultat na ovie nastani, Edi najavil deka
vo idnina vo kaznenite zavodi }e se koristat poedine~ni kelii za site
zatvorenici i deka vo rabotilnicite }e se raboti pod stroga ti{ina
preku celiot den. Od ova inicijativa za prv pat be{e realizirana vo
zavodot izgraden vo gradot Oburn (Auburn) vo dr`aavta Wujork. Zatvorenicite
trebalo da se anga`iraat okolu odgleduvawe na industriski
rastenija, dobito~na stoka, proizvodstvo na zatvorska obleka i drugi
predmeti za potrebite na zatvorot ili za proda`ba na dr`avata, {to
bilo mo{ne prifatlivo za nadle`nite vlasti. Ovoj zatvor bil otvoren
vo 1819 godina, po nacrt na negoviot prv upravitel Vilijam Britin
(William Brittin). Glavnata uloga vo ovoj zavod ja ostvaruvale niza
od popre~ni kelii opkru`eni so prazen prostor (dvor) i visoki yidovi
so koi bila zaokru`ena celata institucija. Zatvorot bil proektiran
samo za no}no izolirawe, a preku den zatvorenicite gi koristele
golemite rabotilnici so koi upravuval Elam Lindz (Elam Lynds),
219
Cornil, P. op. cit, str. 88.
220
Milutinovi}, M. Penologija, str. 55.