JUS-EN standardi za celik

9. OZNACAVANJE CELIKA PO GOST-u
Ruski standard GOST je prihvatio u sistemu klasiflkacije oznacavanja celika dva
osnovna kriterijuma i to:
1. Po hemijskom sastavu (stepenu legiranja)
2. Po osnovnim osobinan1a (oblasti primene)
Za oznacavanje GOST i tehnicke nonne koriste kombinacije slovno:brojcanih
simbola.
9.1. KLASIFIKACIII\ GELIKA PO HEMIJSKOM SAST.AVU
U zavisnosti od hemijskog sastava celika, razlikujemo tri osnovne gmpe i to:
A. Ugljenicni celik
B. Legirani celik
C. Legure
0
Ugljenieni celici u zavisnosti od sadriaja ugljenika dele se na:
1. Niskougljenicne (sadrzaj ugljenika do 25%) .
2. Srednjeugijenicne (sadrzaj ugljenika od 0,25 - 0,6%)
3. Visokougljenicne (sadrzaj ugljenika vise od 0,6%).
Legirani ·celici obzirom na sadrzaj legirajuCih elemenata dele se na:
1. Niskolegirane (sadrzaj legirajuC.ih elemenata ne vise od 2%)
2. Srednje legirane (u ovom sastavu moraju iinati najrnanje 2 legirajuca
elemenata i njihov sadrzaj nije veci oct 3%)
3. Visokolegirane (sadrzaj legirajucih efemenata veci oct 10% iii sactrzaj jednog
legirajuceg elementa veci od 5%).
U cmoj metalurgiji naziv za legure se octnosi na legure dva iii vise elemenata s
tim da sadrzaj zeleza ne prelazi 50%. Izuzetno u nekim slucajevima kod sastava
preciznih legura sadrzaj zeleza moze biti veci od 50%, a da i dalje osta.ne naziv
legure.
I - Nelegirani celik
U spomenutim standardima oznacava se .celik, koji po pravilu ne podleze
posebnoj tennickoj obradi i koji potrosaci koriste na osnovu njegove C\rrstoce, sa
oznakom "St" i karakteristicnom brojkom iz koje se moze zaldjuC:iti, kakva je
garantovana evrstoca i hemijski sastav. Rorastom sadrzaja ugljenika i C:vrstoc~
povecava se takodje i broj iz slovne oznake, npr.:
St 3 propisuje: C = 0,14 do 0,22%, Rm = 37 do 47 kp/mm2
St 4 propisuje: C = 0,18 do 0,27%, Rm = 41 do 52 kp/mm 2
St 5 propisuje: C = 0,28 do 0,37%, Rm = 50 do 64 kp/mm2