Katarzyna Więckowska

Recommendations

Info

ŻYCIE Z CUKRZYCĄ 2 Niezależny dodatek tematyczny dystrybuowany wraz z dziennikiem Rzeczpospolita Potrzebne jest szersze spojrzenie Od wielu lat środowisko diabetologiczne zabiega o dostępność dla polskich pacjentów nowoczesnych terapii w cukrzycy typu 2, które są refundowane właściwie we wszystkich krajach Europy, ale nie w Polsce. W ostatnim czasie spadły ceny analogów insulin długodziałających, co jest dobrą informacją dla Polskich pacjentów. Prof. Maciej Małecki Prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Panie Profesorze obchodzimy właśnie Światowy Dzień Walki z Cukrzycą. Czy rzeczywiście jest ona tak wielkim problemem i zagrożeniem w dzisiejszych czasach? O skali wyzwania świadczy już jej epidemiologia, bo na świecie dotyka 400 mln osób. Jeżeli nic nie zrobimy to w ciągu kolejnych 20 lat przybędzie 200 mln osób i w okolicach 2035 roku będzie na świecie już 600 mln osób chorych na cukrzycę. W Europie choruje ponad 50 mln osób, a w Polsce prawie 3 mln. Są to olbrzymie liczby, które przekładają się na realne problemy – te osoby wymagają opieki medycznej i stworzenia ram organizacyjnych dla tej opieki. Ponadto są to osoby, które mają czasami zmniejszoną produktywność, często dotknięte są inwalidztwem i pozostają na utrzymaniu państwa oraz przedwcześnie umierają. Pomijając fakt, iż jest to duże wyzwanie dla państwa, należy pamiętać o tym, że przede wszystkim jest to indywidualny problem. Z jakiejkolwiek perspektywy nie popatrzymy, problem jest duży. Rosnąca liczba chorych to rzeczywiście istotne zagadnienie, ale co wg Pana jest obecnie największą przeszkodą w naszym kraju, z którą spotykają się obecnie lekarze i pacjenci na co dzień? Jest szereg problemów, które dotyczą refundacji leków i infrastruktury. Od wielu lat nie możemy się doczekać dostępności nowoczesnych terapii w cukrzycy typu 2, refundowanych właściwie we wszystkich krajach Europy. Terapie te pozwalają nie tylko na kontrolę poziomu glukozy we krwi, ale także ułatwiają redukcję masy ciała. Co ważne, nie powodują wzrostu ryzyka niedocukrzeń, czyli nagłych, gwałtownych spadków poziomów cukru we krwi. Po drugie, w Polsce mamy znaczne braki w infrastrukturze leczniczej, na przykład jest tylko kilka gabinetów stopy cukrzycowej. Nie ma odpowiedniego wyposażenia i ram finansowo- -organizacyjnych, które by motywowały poszczególne szpitale, przychodnie do stworzenia takich gabinetów. Przy obecnym sposobie finansowania stworzenie takiego gabinetu stopy cukrzycowej, to jest z definicji generowanie zadłużenia dla jednostki czy to szpitalnej czy ambulatoryjnej. Brakuje więc pieniędzy, wyposażenia i dobrych rozwiązań organizacyjno-finansowych, które by skłaniały do doskonalenia opieki. Czy refundacja nowych terapii to duży koszt dla państwa? Obecnie obowiązujące w Polsce ramy prawne dają możliwość kontrolowania tego kosztu, poprzez charakterystykę pacjentów, którzy będą kwalifikować się do takiej refundacji. Można wybrać takich pacjentów, którzy odniosą największe korzyści. Jest kilka nowoczesnych grup leków obniżających cukier we krwi w cukrzycy typu 2; generalnie największe korzyści z ich stosowania odnoszą pacjenci z nasiloną otyłością, bez uzyskanego celu terapeutycznego, ze znacznie podwyższonymi poziomami glukozy i z dużym ryzykiem niedocukrzeń, bądź konsekwencji tych niedocukrzeń. Można również dzielić się kosztami z firmami farmaceutycznymi i po przekroczeniu pewnej liczby pacjentów otrzymujących dany lek, pozostałe koszty przechodzą na firmę farmaceutyczną. Narzędzi jest dużo, tylko trzeba chcieć z nich skorzystać. Przez cały okres ostatniej kadencji parlamentu, środowisko diabetologiczne bezskutecznie pukało do gabinetów decydentów w Ministerstwie Zdrowia. Nigdy nie doświadczyliśmy odpowiedniego zrozumienia. Mieliśmy wrażenie, że rozmawiamy z księgowymi, których interesuje tylko doraźny, bieżący efekt finansowy, którym brakuje szerszej perspektywy i szerszego spojrzenia. Nasze środowisko prezentuje pełen przekrój poglądów politycznych, jednakże wszyscy mamy nadzieję, że w związku ze zmianą władzy, ktoś nas wreszcie wysłucha i dotrą nasze argumenty, że warto te leki refundować. Wspomniał Pan Profesor, że jest kilka grup nowoczesnych leków. Ostatnio mówi się, że flozyny są nową nadzieją diabetologii. Czy to prawda? Flozyny są to preparaty, które pojawiły się w ostatnich latach. Są one, podobnie jak leki inkretynowe, nową jakością w leczeniu cukrzycy typu 2. Obydwie klasy należą do nowych preparatów, które obniżają poziom cukru we krwi, ale także zmniejszają masę ciała, nie powodując narastania ryzyka niedocukrzeń. To jest taka korona, w której są trzy diamenty nowoczesnej diabetologii – spadek glukozy, zmniejszenie masy ciała i brak ryzyka niedocukrzeń. Niewątpliwie flozyny takie cechy mają a ostatnie badania opublikowane kilka tygodni temu pokazują, że te trzy cechy przekładają się na czwartą, niezwykle cenną, czyli na wydłużanie życia u naszych pacjentów i na zmniejszenie incydentów sercowo-naczyniowych takich jak zawał serca czy udar mózgu. Czy leczenie insuliną jest konieczne w każdym przypadku? Leczenie insuliną jest niezbędne w cukrzycy typu 1., czyli cukrzycy o gwałtownym początku, dotykającej ludzi młodych, dzieci. Jeżeli chodzi o pacjentów chorych na cukrzycę typu 2., to w większości na początku leczenia nie wymagają oni insulinoterapii, a dopiero wraz z upływem czasu i postępem choroby wprowadza się insulinę. Można powiedzieć, że statystycznie co drugi pacjent z cukrzycą typu 2 obecnie jest leczony insuliną. Dla tych osób istotne są zapewne zmiany, które pojawiły się na liście leków refundowanych obowiązującej od 1 listopada. Spadły ceny analogów długodziałających, tych które były refundowane od kilku lat, a których cena wzrosła we wrześniu, w związku z pojawieniem się preparatu biopodobnego. Ministerstwo nie podjęło odpowiednio wcześnie rozmów z firmami, żeby wynegocjować z nimi nowe warunki cenowe preparatów, jakie były dotychczas dostępne i którymi to preparatami leczona jest znaczna liczba osób. Te preparaty wobec obniżenia podstawy refundacji, z dnia na dzień zdrożały. Obecnie ceny dla pacjenta wróciły mniej więcej do poziomu, który był jeszcze niedawno. Jest to o tyle ważne, gdyż mówimy o dziesiątkach tysięcy pacjentów, a zmiana insuliny to nie jest proces, który można łatwo z dnia na dzień przeprowadzić. W tej sytuacji w grę wchodzi na przykład wymiana pena, którego obsługi trzeba się nauczyć a musimy pamiętać, że z reguły to są starsze osoby, mające swoje przyzwyczajenia. Co więcej jedna z tych wcześniej stosowanych insulin ma w ogóle nieco inne właściwości medyczne, więc potencjalne przestawienie na nowy preparat wymaga też zmiany dawkowania, a czasami modyfikacji liczby wstrzyknięć. Należy tu nadmienić, że pojawienie się insuliny biopodobnej jest to zjawisko samo w sobie korzystne, gdyż w normalnych warunkach na świecie powoduje obniżenie cen insulin. Jednak trzeba zadbać o wszystkie szczegóły przy ich wprowadzeniu na rynek, tak aby nie stracić z pola widzenia dobra pacjenta. Hasłem tegorocznego Światowego Dnia Walki z Cukrzycą jest zdrowa dieta. Dlaczego ma to tak duże znaczenie? Nie ma dobrego leczenia cukrzycy bez zdrowej, dobrej diety. To jest tak samo ważne jak stosowanie insuliny czy doustnych leków. Mówimy zresztą nie tylko o leczeniu cukrzycy, ale także o prewencji cukrzycy typu 2. Dieta chorego na cukrzycę nie musi być nudna ani niesmaczna. W gruncie rzeczy liczba wyłączeń nie jest tak duża, dotyczy głównie cukrów prostych czyli klasycznych słodyczy. Najważniejsza jest świadomość tego, żeby kontrolować liczbę kalorii. •
3 ŻYCIE Z CUKRZYCĄ Niezależny dodatek tematyczny dystrybuowany wraz z dziennikiem Rzeczpospolita Właściwe leczenie insuliną Leczenie analogami insulin długodziałających, znacznie bardziej zbliżonymi do profilu działania insuliny zdrowego człowieka, jest światowym standardem. Obecnie wiodąca firma na rynku obniżyła cenę swojej insuliny, dzięki temu pacjenci będą mogli kontynuować leczenie insuliną, którą już znają i która była wyborem ich i ich lekarzy. Prof. Leszek Czupryniak Prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego w latach 2011–15, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych i Diabetologii WUM Na czym polega leczenie insuliną? Nasza dieta w przewadze składa się z cukrów czyli węglowodanów, a glukoza – cukier prosty – jest najlepszym źródłem energii dla komórek organizmu. W procesie uzyskiwania energii z pożywienia, insulina odgrywa bardzo ważną rolę. Przedstawiając to obrazowo jest ona kluczem, który otwiera komórki naszego organizmu dla glukozy i jeżeli jej zabraknie lub błędnie ona działa, to komórki nie mogą wchłonąć i spalić glukozy. Głównym celem insulinoterapii jest obniżenie poziomu cukru we krwi i doprowadzenie do sytuacji, w której organizm może z tego cukru korzystać. Jak obecnie wygląda insulinoterapia w krajach europejskich? W Europie dużo częściej niż w Polsce stosowane są analogi długodziałające i szybkodziałające, które są znacznie bardziej zbliżone do profilu działania insuliny zdrowego człowieka. Odpowiednio poprawiono cząsteczkę insuliny, dzięki czemu wchłania się ona albo szybciej (w przypadku analogów szybkodziałających) albo wolniej (analogi długodziałające), tak by móc jak najbardziej odtworzyć fizjologiczny proces wydzielania insuliny. Analogi insuliny są powszechnie wykorzystywane na świecie do leczenia cukrzycy typu 1, należy jednak zaznaczyć, że w większości krajów te insuliny dla pacjentów są tam bezpłatne. W Polsce również leczymy analogami, ale nie są one niestety w pełni refundowane przez państwo. Obecnie nikt nie ma wątpliwości, że w przypadku cukrzycy typu 1 analogi te powinny być bezpłatne, gdyż gwarantują możliwie najlepsze leczenie cukrzycy. Jakie są koszty dla pacjenta, stosowania analogów insulin długodziałających? We wrześniu na liście refundacyjnej, w związku z wprowadzeniem insuliny biopodobnej i obniżeniem podstawy refundacyjnej, wzrosły ceny insulin będących wcześniej na rynku. Obecnie wiodąca firma na rynku obniżyła cenę swojej insuliny, dzięki temu pacjent będzie mógł korzystać z insuliny na takich samych warunkach jak przed wrześniem. Jeżeli chory używa 50 jednostek na dobę, to w tej sytuacji koszt jego miesięcznej terapii wynosi ok. 70 zł. Większość chorych używa dziennie mniej jednostek, więc oczywiście cena terapii jest dla nich jeszcze niższa. Czym jest insulina biopodobna? W momencie kiedy firma opracowuje nowy lek, otrzymuje na pewien okres patent i nikt inny nie może danego leku produkować. Po wygaśnięciu patentu, na rynku pojawiają się leki odtwórcze produkowane przez inne firmy – w przypadku tabletek, które jest znacznie łatwiej wyprodukować, jest to sytuacja powszechna dlatego mamy wielu producentów leków generycznych. Insulina jest znacznie trudniejsza w wyprodukowaniu, gdyż jest białkiem składającym się z 51 aminokwasów. Dla zobrazowania można przyjąć, że jeden aminokwas to standardowy jeden lek w tabletce. Z tego powodu firmy wolą, by określać insuliny odtwórcze mianem biopodobnych – czyli podobnych pod względem działania biologicznego do leku oryginalnego. Istnieją różne opinie na ten temat – jedni uważają, że są to różne leki, bo różnią się warunkami produkcji a inni, że „idealnie” takie same, bo mają identyczną strukturę aminokwasową. Badania przedrejestracyjne wskazują, że skuteczność i bezpieczeństwo działania leków biopodobnych są bardzo zbliżone do tych charakteryzujących leki oryginalne. Jak to zagadnienie przekłada się na życie pacjentów? W przypadku stosowania insuliny, dla pacjenta jest to często kwestia przyzwyczajeń, przekonania, że dana insulina dobrze działa oraz zaufania do danego leku. Musimy pamiętać, że do każdej stosuje się inny wstrzykiwacz. Jest on rzeczą tak prywatną dla chorego, jak np. szczoteczka dla zębów. Pacjent często nosi go zawsze przy sobie i doskonale zna zasady jego obsługi, a co za tym idzie jest pewien, że w razie potrzeby poda sobie odpowiednią dawkę insuliny. Pozwala to choremu zachować wysokie poczucie bezpieczeństwa. Chory używa danej insuliny; wie jak na niego działa, wiele razy pomogła mu dana terapii i się nie zawiódł, więc to zrozumiałe że nie chce tego zmieniać, tylko ze względu na drobną różnicę w cenie. Pamiętajmy, że są to niezwykle ważne kwestie i nie powinno doprowadzać się do sytuacji, w której zmiany ceny zmuszają chorych do zmiany stosowanego od lat, skutecznego i bezpiecznego leczenia. Zwracamy oczywiście uwagę na to, że biopodobny lek musi być i jest tańszy od oryginału. Dla pacjentów jest to wydarzenie korzystniejsze, gdyż uwalniane są narzędzia wolnego rynku. Nie możemy jednak mówić o żadnej przełomowej sytuacji, gdyż nie pojawił się nowy lek, ani nowa cząsteczka. Jest to po prostu preparat z tej samej kategorii co dostępne już wcześniej, a niższa cena poprawia jego dostępność. • Dla skutecznego leczenia cukrzycy, potrzebna jest między innymi ustabilizowana terapia. Niekorzystnie wydają się więc wszystkie ruchy cenowe, które mogą zmusić lekarzy i pacjentów do zmiany dotychczasowego leczenia. Obniżenie limitu refundacyjnego w grupie analogów długodziałających insuliny, skutkowało wzrostem odpłatności dla pacjenta za oryginalne analogi insuliny długodziałającej. Dzięki decyzji producenta, nowa lista leków refundacyjnych przywróciła od listopada odpłatność za najczęściej używaną przez pacjentów insulinę długodziałającą, do poziomu cen sprzed poprzedniej zmiany. Przywróciła cenę, do której nasi pacjenci zdążyli się już przyzwyczaić. Pozwoli to im na kontynuowanie leczenia insuliną, którą już znają, doceniają i która była ich wyborem i ich lekarzy. Leczenie analogami insulin długodziałających jest obecnie światowym standardem. We wrześniu pojawiła się w tej grupie insulina biopodobna, która jest podobnie bezpieczna i skuteczna co insulina oryginalna. Trzeba jednak pamiętać, że insulina innego producenta wymaga do podawania odmiennego pena. To powoduje, że pacjent, zmieniając lek, zmienia też pen, którego obsługi musi się nauczyć a lekarz lub pielęgniarka muszą sprawdzić poprawność podawania insuliny. Zamiana leku na biopodobny może wymagać również modyfikacji dawki insuliny. Zobowiązuje to pacjenta i lekarza do wzmożonej kontroli skuteczności terapii po zmianie leczenia. Musimy pamiętać, że osoba z cukrzycą to nie pacjent jednorazowy, który przychodzi z przeziębieniem. To pacjent, który jest leczony przez wiele lat. W leczeniu ambulatoryjnym, zwłaszcza osób z chorobami przewlekłymi, wiele decyzji leczniczych podejmujemy wspólnie z pacjentami. Te decyzje opieramy także na podstawie możliwości ekonomicznych naszych pacjentów. Ani lekarze, ani pacjenci nie są zwolennikami zmiany terapii, jeśli nie ma ku temu przesłanek medycznych. Wiemy, że jeżeli leczenie cukrzycy jest mniej skuteczne to dochodzi do rozwoju przewlekłych powikłań tej choroby. Koszty leczenia przewlekłych powikłań stanowią nawet do 80% wydatków budżetu państwa na leczenie osoby z cukrzycą. Marzeniem wszystkich lekarzy jest tak skuteczne leczenie pacjentów, żeby nigdy nie doszło u nich do rozwoju powikłań. Pozwoliłoby to na bezpieczne życie z cukrzycą, ale również na realne oszczędności w budżecie państwa i wydatkach na leczenie chorych. • Dr Andrzej Paciorkowski Koordynator Programu Edukacyjnego „Szkoła Cukrzycy” Federacji „Porozumienie Zielonogórskie” <strong>Katarzyna</strong> <strong>Więckowska</strong> Studentka dietetyki Uniwersytetu Śląskiego Jak informacja o chorobie wpłynęła na Pani życie? Zdiagnozowanie cukrzycy u jedenastolatki, współczesnej medycynie zajęło ponad pół roku. Wycieńczona trafiłam na pogotowie, gdzie życie całej rodziny wywróciło się do góry nogami. Były łzy, niedowierzanie i niekończące się pytania: jak to teraz będzie. Po trzech tygodniach spędzonych w szpitalu, gdzie nauczono mnie żyć od nowa, wróciłam do szkoły. Przez dyrekcję i nauczycieli zostałam odebrana jako nowy problem. Rówieśnicy natomiast byli zaintrygowani zmianami, jakie nastąpiły w moim życiu. Do dziś, dla osób, które po raz pierwszy mnie spotykają widok pompy insulinowej czy pomiaru cukru jest czymś ekscytującym. Wiele z nich wypytuje o chorobę w sposób delikatny i życzliwy, ale w przeszłości spotkałam się też z oskarżeniami, że wykorzystuję chorobę np. aby dostać więcej czasu na egzaminach. Czym różni się Pani dzień od innych osób? Każdy dzień zaczynam od pomiaru cukru, podania insuliny i śniadania. Później mój dzień nie odbiega od typowego dnia młodej osoby, pomijając kilkanaście badań stężenia glikemii, ważenia i przeliczania każdego posiłku oraz podawania insuliny (śmiech). Tak naprawdę, mój dzień ma niewiele wspólnego z dobą „statystycznego Kowalskiego”. Podczas 10 lat choroby, największe znaczenie miało (i nadal ma) wsparcie najbliższych, mojej najlepszej na świcie mamy, siostry i taty, którzy byli zawsze przy mnie, niezależnie od sytuacji. Choroba pozwoliła mi też nawiązać wiele przyjaźni na całe życie. Jedną z nich jest znajomość z moją panią diabetolog, która potrafiła do mnie dotrzeć w czasie największego buntu czy z panią Kamilą Kubiak. Czym jest akacja ChouChou dla diabetyków? ChouChou wkręcające, cukru pilnujące, to przepiękny motywator stworzony specjalnie z myślą o młodych diabetykach. Kiedy jesteśmy zabiegani wystarczy spojrzeć na nadgarstek, żeby przypomnieć sobie, o tym co w naszym życiu jest najistotniejsze. Wewnątrz widnieje napis „Zmierzyłeś? Podałeś? Zjedź!”. Jest to alarm zmuszający nas do regularnej samokontroli. Część zysku ze sprzedaży ChouChou dla diabetyków zostanie przekazane na „słodki kalendarz”. Jest to połączenie terminarza z dzienniczkiem samokontroli, ukierunkowane na możliwie proste, szybkie i efektowne prowadzenie zapisków związanych z cukrzycą. Stworzenie kalendarza jest moim ogromny marzeniem, ponieważ umożliwi on tysiącom diabetyków łatwiejsze życie z chorobą. •
Page 1: Nowoczesne leczenie prof. Maciej T.
Page 5 and 6: 5 ŻYCIE Z CUKRZYCĄ Niezależny do
Page 11 and 12: 11 ŻYCIE Z CUKRZYCĄ Niezależny d

Katarzyna Więckowska

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?