RUSYA SIYASETINI ANLAMA KILAVUZU

RUSYA SİYASETİNİ ANLAMA KILAVUZU
rolü ve Rusya’nın Ukrayna’daki tavırlarıyla ilgili olarak Narişkin de ABD ve AB’nin
yaptırımlarıyla karşı karşıya bulunmaktadır. Narişkin İngilizce ve Fransızca biliyor.
YARGI
Rusya’da yargının yetkileri anayasanın 7. faslında sıralanmıştır. Bu sistemle ilgili
ciddi değişiklikler formülleştirilmektedir ve bugünkü hâliyle Rus Yargısı üç kollu
bir sistemdir. Bu üç şubenin her biri farklı bir hukuk alanından sorumludur.
Rus hukukunda üç yüksek (federal) mahkeme bulunmaktadır: Anayasa Mahkemesi,
Yargıtay ve Danıştay. Bu üç federal mahkemenin altında çalışan bölgesel
mahkemeler mevcuttur. 71
Yargıtay Rusya’nın en büyük ve en yoğun mahkemesidir. Sivil, ceza ve idare hukuku
davalarında, ayrıca temyiz ve askerî mahkemeler üzerinde nihai yargı yetkisi
Yargıtay’a aittir. 115 hâkimden oluşan oldukça karmaşık bir yapıya sahip Yargıtay
içerisinde Sivil, Ceza ve Askerî İlişkiler yargı heyetleri bulunmaktadır. 72 Görevdeki
Yargıtay Başkanı Viyaçeslav Lebedev 1970’ten beri hâkimlik yapmaktadır.
Rus Anayasa Mahkemesi yalnızca anayasaya ilişkin ve anayasada yer verilen
haklar ve özgürlüklerle ilgili konulara bakar. Anayasa Mahkemesi çeşitli federal
veya bölgesel yapılar arasında belli konularda yaşanan kimin ne üzerinde yetki
veya sorumluluk sahibi olması gerektiği gibi anlaşmazlıklarla ilgili kararlar vermektedir.
Putin’in devlet başkanlığına gelmesinden bu yana Anayasa Mahkemesi
çoğunlukla bölgeler yerine merkezî hükümete daha fazla yetki verecek şekilde kararlar
almaktadır.
Mahkeme üyesi 19 hâkim cumhurbaşkanı tarafından aday gösterilir ve Federasyon
Konseyi tarafından onaylanır. Mahkemenin çalışabilmesi için hâkimlerin
yüzde 75’inin mevcut olması gerekmektedir. Anayasa Mahkemesi’nde hizmet
edecek hâkimlerin en az 40 yaşında ve en az 15 yıllık iş deneyimine sahip olmaları
gerekmektedir. Mahkeme başkanı haricindeki bütün üye hâkimler için emeklilik
yaşı 70 olarak belirlenmiştir.
Anayasa Mahkemesi Başkanı hâlen Valeri Zorkin’dir. Görev süresi 2018’de
sona erecek olan Zorkin son yıllarda Putin’in hukuk, hukukun Rusya Federasyonu’na
hükümet etmedeki yeri ve devletin korunması ile ilgili düşüncelerini güçlü
bir şekilde desteklemektedir. 73
71. Rus Yargı Sistemi’ni anlamak için bkz. “Rus sia’s Judicial System”, http://en.ria.ru/infographics/20090908/156062378.html
72. Yargıtay’ın organizasyonuyla ilgili grafik için bkz. Rus Yargıtay Sitesi, http://www.supcourt.ru/catalog.
php?c1=English&c2=A bout%20the%20Supreme%20Court
73. William Partlett, “Valery Zorkin’s State and Revolution”, The Brookings Institution Opinion, 13 Şubat 2012.
42