20.10.2015 Views

Our Biological Heritage

Our Biological Heritage

Our Biological Heritage

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ffcj úúO;ajfha<br />

› ,dxlSh Wreuh<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

› ,xld ;reK cSjfõ§kaf.a ix.uh<br />

iy<br />

ä,aud ixrlaIK wdh;kh<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

fuu .%ka:h › ,xld ;reK cSjfõ§kaf.a ix.uh úiska › ,xld cSj<br />

úoHd wdh;kh" › chj¾Okmqr úYajúoHdhSh jk yd mdßißl úoHd<br />

wOHhk wxYh yd ffcj úúO;aj f,alï ld¾hd,fha iyfhda.h<br />

iy Dilmah Conservation wdh;kfha uq,H wkq.%yh hgf;a m%ldYhg<br />

m;alrk ,§'


m%:u uqøKh 2013<br />

ixfYdaê; fojk uqøKh 2013<br />

ixfYdaê; f;jk uqøKh 2014<br />

ISBN 978-955-0034-06-2<br />

nQ f;Èh<br />

Ficus exasperata<br />

© Kasun Pradeepa<br />

mgqk<br />

m%Odk ixialdrl uKav,h<br />

uydpd¾h ysrdka wurfialr"<br />

jk yd mdßißl úoHd wOHk wxYh"<br />

› chj¾Okmqr úYajúoHd,h<br />

uydpd¾h foajl ùrfldaka"<br />

i;a;aj úoHd wOHk wxYh fldKl msgq ieliqu<br />

liqka m%§m" Wild Studio<br />

uqøKh<br />

lreKdr;ak iy mq;%fhda ^mqoa& iud.u" fld


fmrjok<br />

› ,xld ;reK cSjfõÈkaf.a ix.uh ;reK mrmqr w;r cSj úoHdj" mßir<br />

l


ffcj úúO;ajfha<br />

› ,dxlSh Wreuh<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

› ,xld ;reK cSjfõ§kaf.a ix.uh<br />

iy<br />

ä,aud ixrlaIK wdh;kh<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong>


Dugong<br />

Conservation<br />

Forest<br />

Corridors<br />

Discovering<br />

Novel<br />

Species<br />

Rediscovery<br />

Pseudophilautus<br />

hypomelas<br />

Novel<br />

Discoveries<br />

Polypedates ranwellai<br />

Dilmah Conservation hkq Dilmah f;a iud.u úiska › ,xldfõ<br />

mßir iy ixialD;sh ixrlaIK lsßu Wfoid 2007 j¾Ifha §<br />

wdrïN lrk ,o wkqnoaO wdh;khls'<br />

mßirh iy ixialD;sh ixrlaIK lsßu hk uq,sl m%;sm;a;sh<br />

mokï lrf.k wkq f;aud yhla hgf;a 25 lg wêl jHdmD;ska<br />

yryd Dilmah Conservation wdh;kh ixrlaIK lghq;= j,<br />

kshef,ñka isák w;r f;a j;= wY%s; mßir moaO;Ska ys ffcj<br />

úúO;ajh ixrlaIK Wfoid iqúfYaI jHdmD;ska l%shd;aul fõ'<br />

miq.sh jir wdrïNfha§ hdmk w¾Ooaùmfha m%;sia:dmkh lrk ,o<br />

—f;dkavukdre fCIa;% wOHk uOHia:dkh˜ iy jir wjidkfhaoS<br />

kdj,msáfha wdrïN lsÍug kshñ; —foaY.=Ksl fjkialï wOHk<br />

uOHia:dkh˜ › ,xlSh ffcj úúO;aj ixrlaIK lsßu Wfoid<br />

iqúfYaI odhl;ajhla imhkq we;ehs úYajdi lruq'<br />

2012 j¾Ifha isg Herpetological Foundation of Sri Lanka iu.<br />

lrf.k hkakd jq kj WNhcSù úfYaI fidhd.eksu iy tu úfYaI<br />

csj;a jkakd jq jdiia:dk wdrCId lsÍu i|yd f;dr;=re iïmdokh<br />

lsÍu fuu jHdmD;sfha m%Odk wruqK fõ' fuu jHdmD;s ;=,ska kj<br />

f.ïnka úfYaI 09 fofkl= fï jk úg fidhd f.k we;s w;r j|ù<br />

.shd hehs ie,l+ f.ì úfYaIhla o kej; fidhd f.k we;' tys<br />

m%;sM,hla f,i tu úfYaIhkag wdfõKsl jq jdiia:dk hï;dla<br />

ÿrg wdrCId lsÍug yelsù we;'<br />

Supporting the<br />

Elephant<br />

Transit<br />

Home<br />

f;a j.dj iy ckdjdi bosùfuka fjkajq ffcj úúO;ajfhka wkqk yqfol,djq<br />

jk.yk hd lrkq jia 2012 oS wdrïN jqkq —jk.yk cd, .; lsÍu ;=,ska mßir<br />

ixrlaIKh˜ jHdmD;sh yryd fï jk úg wekaodk j;=hdh wd›;j we;s fo,aj,<br />

iy j


<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

› ,xldfõ<br />

ffcj<br />

úúO;ajh<br />

Prelude<br />

m%drïNh<br />

isxyrdc jkdka;rh<br />

Sinharaja Rain Forest<br />

© Dulan Ranga<br />

Biodiversity of Sri Lanka


fyda¾gka ;ekak<br />

Horton Plains<br />

© Amila Chanaka<br />

› ,xldfõ ffcjúúO;ajh<br />

p;=rx. bfrdaIdka foaYm%sh iy YÑkaøsld úfcaisxy<br />

ffcj úúO;ajh hkq ir,ju i,lk l,ays ñys;,fha mj;akd Ôjfha úúO;ajhhs'<br />

wm wjg we;s jDlaI,;d i;d isjqmdjqka" fï u.ska woyia jk nj wm ieu okakd<br />

lreKls' tfia jqj o úoHd;aul j i,lk úg ffcj úúO;ajhg fuhska u|la<br />

Tíng .sh ks¾jpkhla mj;S' 1992 jif¾ n%iS,fha ßfhda o fckhsfrda (Rio<br />

de Janeiro) k.rfha mej;s ñys;, iuq¿j (Earth Summit) fkdfyd;a tlai;a<br />

cd;Skaf.a mßirh yd ixj¾Okh ms


› ,xldfõ uOHu l`ÿlrh flakaø lr .ksñka iEu foigu .,d niskd m%Odk<br />

.x.d 103 la wm rg i;=h' tfukau rg mqrd úúO whqßka jHdma; jq mia j¾. 14<br />

la › ,xldfjka jd¾;d fõ' fuf,i N+ úoHd;aul" ld,.=Ksl yd N+ úIu;djfha<br />

úYd, úúO;ajhla j¾. ls'ó' 65"610 la jeks l=vd m%udKhla ;=< jHdma; ù<br />

;sîu ksid N+ñh w;ska idfmalaIj l=vd jqj o mdßißl ,laIK w;ska iqúfYaIS<br />

úúO;ajhla fmkajk l,dm .Kkdjlg Y%S ,xldj Wreulï lshhs' tfyhska tA tA<br />

l,dmhg WÑ; f,i yev.eiqKq iqúfYaIS Ydl m%cdjka iy tA tA ;;a;aj yd tA tA<br />

Ydl m%cdjkag .e,fmk f,i úfYaISlrKhg ,la jq i;a;aj m%cdjka rdYshlska o<br />

› ,xldj fmdfydi;ah' fuu lreKq ldrKd mokï lr .ksñka › ,xldj ffcj<br />

foaY.=Ksl l,dm 6 lg fnod olajd we; (Weerakoon & Goonatilake, 2006)' fuu<br />

l,dm my; wdldr jk w;r tAjdfha jHdma;sh is;shu 1'1 ys oelafõ'<br />

my; rg yd ueo rg f;;a l,dmh<br />

úh,s l,dmh<br />

my; rg yd ueo rg w;rueos l,dmh<br />

l`ÿlr f;;a l,dmh<br />

l`ÿlr w;rueos l,dmh<br />

Y=Ial l,dmh<br />

› ,xldj mqrd yuqjk úúO mßir moaO;s i,ld ne,sfï§ fïjd m%Odk f,i<br />

fldgia 4 lg fjka lr ±laúh yel'<br />

mßir moaO;sh<br />

jkdka;r iy wdY%s; mßir moaO;s<br />

N+ñ m%udKh ^fylaghdr&<br />

ksj¾;k f;;a my;rg iodyß; jkdka;r 141"506<br />

ksj¾;k Wm-l÷lr jkdka;r 68"616<br />

ksj¾;k l÷lr jkdka;r 243"886<br />

ksj¾;k úh,s ñY% iodyß; jkdka;r 464"076<br />

ksj¾;k lgq le,E<br />

.x.dOdr úh,s jkdka;r 22"435 *<br />

;DKN+ñ ^f;;a m;k" úh


ñßÈh ll=¿jka<br />

llal=Ügka úfYaIhla<br />

Oziothelphusa hippocastanum<br />

Y%S ,xldfjka fï jk úg jd¾;d jk uq¿ Ydl yd i;aj úfYaI .Kk w;s uy;ah'<br />

tA w;=ßka f;dard.;a ðù ldKav lsysmhlg wh;a úfYaI .Kk yd wdfõKsl<br />

úfYaI .Kk fukau bka iuyrla ldKav ms


© Gehan Rajeev © Gehan Rajeev © Gehan Rajeev<br />

WNhÔúka<br />

ñßÈh uiqka<br />

› ,xldfõ ñßÈh mßir moaO;s ;=, fï jk úg iajNdúlj jd¾;d jk ^y`ÿkajd<br />

ÿka úfYaI yer& ñßÈh u;aiH úfYaI .Kk 91 ls' bka úfYaI 50 la ^54'9]&<br />

wdfõKsl úfYaI fõ' fuu uiqka w;ßka úfYaI 45 lg wh;a uiqka ;¾ckhg<br />

,laj we;s njg;a úfYaI 2 la fï jk úg;a j| ù f.dia we;ehs ie,lsh yels<br />

nj;a 2012 cd;sl r;= o;a; fmdf;a we.hSï u.ska y`ÿkdf.k we;'<br />

Wr.hka<br />

fyd*aukaf.a m÷re ueähd<br />

Pseudophilautus hoffmani<br />

úfYaI 119 lg wh;a WNh Ôúka Y%S ,xldj ;=< fï jk úg jd¾;d ù we;s w;r<br />

thska 103 la ^86'6]& wdfõKsl úfYaI fj;s' tfiau fuu WNhÔúka wh;a .K<br />

ie,lSfï§ Nannophrys, Lankanectus, Adenomus yd Taruga hk .Khka ›<br />

,xldjg wdfõKslh' uE; Nd.fha isÿ flreKq m¾fhaIK u.ska wm rfÜ WNh<br />

Ôúka ms


fuu ish¨ o;a;hka úYaf,aIkh lr neÆ úg mßir moaO;s úúO;ajh iy úfYaI<br />

úúO;ajh ie,lSfï oS YS% ,xldj l,dmSh fukau f.da,Sh jYfhka o jeo.;a ia:dkhla<br />

iy by< jákdlula ork nj meyeos,sh' fuu ffcj úúO;ajh iy tA ms


› ,xldfõ<br />

mßir moaO;s<br />

úúO;ajh<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

Chapter<br />

mßÉfþoh<br />

1<br />

isxyrdc jkdka;rh<br />

Sinharaja Rain Forest<br />

© Dulan Ranga<br />

Ecosystem Diversity of Sri Lanka


fyda¾gka ;ekak<br />

Horton Plains<br />

© Gehan Rajeev<br />

› ,xldfõ jkdka;r iy wdY%s; mßir moaO;s úúO;ajh<br />

p;=rx. bfrdaIdka foaYm%sh iy YÑkaøsld úfcaisxy<br />

kq;k ixLHdf,aLk j,g wkqj › ,xldfõ jkdka;r jeiau uq¿ N+ñ m%udKfhka<br />

29] jk w;r" úhka iys; iajNdúl jk jeiau uq¨ N+ñ m%udKfhka 22'4]<br />

muK jk nj .kka n,d ;sfí' › ,xldfõ úúO m


iejdkd mßir moaO;s Y%S ,xldfõ uqyqÿ uÜgfï isg óg¾ 300-1000 w;r Wilska<br />

hq;= úh,s yd w;rueÈ l,dmhkays uq,sl jYfhka ks,a., ìì, fudKrd.,<br />

nÿ,a, wd§ m%foaYhkays jHdma;j we;' Wie;s m;kYS,S fyda w¾O-m;kYS,s<br />

(Semi-deciduous) Ydl nyq,j we;s w;r ìï ia:rfha Wie;s ;DK Ydl me;sr<br />

mj;s' Ydl jßkajr we;sjk .skakg Tfrd;a;= §u Wfoid >k fmd;= iys; jk<br />

w;r tlsfklg jvd wE;ska jefâ ia:ÍNjkhla olakg fkd,efnk w;r Ydl<br />

uia:l (Canopy) l=vd fõ' lyg" wr¿" nq¿" fk,a,s" ojq, fuu l,dmhkays m%uqL<br />

Ydl úfYaIhka fõ'<br />

Y%S ,xldfõ ;DK ìï uq,sl jYfhka f;;a m;k (Wet patana) úh


ñßÈh wdY%s; f;;aìï<br />

lrÈh wdY%s; f;;aìï<br />

.x.d yd we,fod<<br />

ks,aj,d .Õ<br />

Nilwala River<br />

.xfudah<br />

ukakdru<br />

Mannar<br />

© Amila Sumanapala © Dulan Ranga © Kasun Pradeepa<br />

msgdr ;eks<br />

› ,xldj b;d l=vd rgla jqjo N+ñfha isg uqyqo foig úysoS hk m%Odk .x.d<br />

103 la yd tA yd ineos we,fod< rdYshlskao ieÿï,;a fõ' ffcj úúO;ajh<br />

ixrËKfhys,d fï .x.d yd we,fod< j,ska flfrk fufyh wñ, fõ'<br />

lka;f,a<br />

Kanthale<br />

.x.d yd Èh myrj,a wdY%s;j j¾Idj jeä ld,fha w;sf¾l c,h rojd .ekSug<br />

msgdr ;eks WmldÍ jk w;r j¾Id c,h iu. tk frdka uv ;ekam;a ùfuka<br />

fuu m%foaY j, mfia irenj jeäùu ksid j.d lghq;= ioydo b;d fhda.H fõ'<br />

fuys we;s úfYaI;ajh jkafka jif¾ flá l,lg muKla fuu msgdr ;eksj,<br />

c,h /§ ;sîuhs' .xj;=r md,kh lsÍu i|yd fujeks msgdr ;eks mej;Su<br />

b;d jeo.;a fõ'<br />

ú,a¨<br />

j.=re jkdka;r<br />

wdkú¨kaodj<br />

Anvilundawa<br />

› ,xldj ;=, iajNdúl jeõ fkd;snqko" msgdr ;eksj, c,h §¾> ld,hla<br />

uq¿,af,a /§ ;sîu ksid we;sjk ú,aa¨ rdYshla olakg ,efí' úfYaIfhkau<br />

.xÕd j, we;s jx.= wdY%s;j ú,aa¨ fndfyda úg oel.; yels w;r' › ,xldfõ<br />

os.u .Õ jk uyje,s .Õ wdY%s;j ú,aa¨ fndfydauhla msysgd ;sfí'<br />

ñßÈh wdY%s; j.=reìï<br />

fokshdh<br />

Deniyaya<br />

tla /ia ù we;s fkd.eUqre c,hg wkqj¾;kh jQ Ydl m%cdjlf.ka ieÿï,;a<br />

ñßÈh f;;aìï jkdka;r moaO;sfha wjidk ika;;s wjia:dj j.=re jkdka;r<br />

f,i yeÈkaúh yel' j¾Ifha tla ld,hl§ uq¿ukskau ñßÈfhka jeiS mej;Suo<br />

fïjdfha úfYaI ,ËKhls' › ,xldj ;=, ÿ¾,N f;;aìï j¾.hla jk w;r<br />

b;d iSñ; m%foaYhla ;=, me;sr mj;sk nq,;aisxy, j,õj;a; j;=rdk j.=re<br />

jkdka;rh fï ioyd fydou ksoiqk fõ" fydrje,a (Stemonoporus mooni) yd<br />

iqj| (Mesua stylosa) hk Ydl fol oekg iajNdúlj yuqjk tlu ia:dkh<br />

o fuh fõ'<br />

fnd,af.dv<br />

Bolgoda<br />

fïjd ñßÈh msreKq my;a ìï m%foaY fõ' fuu ìï Rcqju .x.djlska fyda .x<br />

j;=frka fmdaIKh ,nhs' w¾O jYfhka Èrdm;a jQ ldnksl øjHhkaf.ka fuu<br />

N+ñh iukaú; jk w;r fïjdhska mSÜ ks¾udKh fõ' uq;=rdcfj< j.=reìu ›<br />

,xldfõ msysgd we;s úYd,;u mSÜ ksêh f,i yÿkajdÈh yelsh'<br />

© Gehan Rajeev © Amila Chanaka<br />

© Amila Chanaka © www.leawo.com<br />

.xfudah hkq .x.djla uqyqog jefgk ia:dkhhs' fuu mßir moaO;sfha<br />

m%Odk ,ËK jkqfha ffokslj isÿjk Woï r< WÉpdjpkh c,fhys<br />

w;rueÈ ,jK;djh hkdÈhhs' › ,xldfõ fujeks f;;aìï 45 la muK<br />

oelsh yelsh'<br />

l


wNHka;r ,jK ú,a¨<br />

ú,am;a;= jfkdaoHdkh<br />

Wilpattu National Park<br />

© Kasun Pradeepa © Gehan Rajeev<br />

wNHka;r ,jK ú,a¨ hkq ,jK ñY%s; fkd.eUqre je,s iys; mfika<br />

hq;a ú,a fõ' fï ioyd jk fydou ksoiqk ú,am;a;= cd;sl jfkdaoHdkfha<br />

msysgd we;'<br />

jeõ" c,dY yd l=Uqre<br />

ñksid úiska ks¾ñ; f;;aìï<br />

jdß c,dYhla<br />

Irrigation Reservoir<br />

› ,xldj ;=, ñksid úiska ks¾udKh lrk ,o jeõ wd§ jQ c,h<br />

tla /ia jk ia:dkhkaf.a ixLHdj w;súYd,h' ñksid úiska ks¾ñ;<br />

f;;aìï m%Odk jYfhka ldKav 3 lg j¾. l, yelsh fuhska m%Odk<br />

jkqfha jeõ c,dY yd l=Uqre fõ' › ,xldj ;=, iajNdúl jeõ msysgd<br />

fkdue;' m%Odk jdß c,dY fylaghdr 7"820 la mqrd me;sr mj;sk<br />

w;r iq¿ mßudK jdß c,dY fylaghdr 5"250 la mqrd me;sr mj;S'<br />

l=Uqre hkq ksYap, c,h ;djld,slj tla/iaj mj;sk ia:dkhls' fuh<br />

lDIsld¾ñlj Ndú;djk j.=re ìuls' fï jk úg ,xldfõ ù j.dj<br />

ioyd Ndú;djk N+ñ m%udKh o< jYfhka 977"561 ls' ñka fndfyduhla<br />

wNHka;r my;aìï j, msysgd we;s w;r iq¿ m%udKhla wNHka;r Wia<br />

ìï j, msysgd we;'<br />

nqkao, l


© Dulan Ranga<br />

nqkao, f;;aìu Bundala Wetland<br />

fï jk úg f,dalfha f;;aìï 2123 la /ïid f;;aìï f,i kï lr we;s w;r<br />

jeäu /ïid f;;aìï N+ñ m%udKhla we;af;a lekvdfõ jk w;r tlai;a<br />

rdcOdksh f,dj jeäu /ïid f;;aìï m%udKhg Wreulï lshhs'<br />

oekg › ,xldfõ f;;aìï w;ßka fylaghdr 198172 la mqrd me;sr we;s f;;aìï<br />

6 la /ïid f;;aìï f,i kï fldgwe;'<br />

f;;aìfï ku N+ñ m%udKh m%ldYhg m;a l, Èkh msysàu<br />

^fylaghdr&<br />

^Èia;%slalh&<br />

nqkao, 6210 1990 cQks 15 yïnkaf;dg<br />

wdkú¨kaodj 1397 2001 wf.daia;= 03 mq;a;,u<br />

ud÷ .Õ 915 2003 foieïn¾ 11 .d,a,<br />

fjkal,dhs 4839 2010 cQ,s 12 ukakdru<br />

l=uk 19011 2010 Tlaf;daïn¾ 29 wïmdr<br />

ú,am;a;= 165800 2013 fmnrjdß 02 mq;a;,u" wkqrdOmqrh<br />

ukakdru<br />

j.=j 1'1 › ,xldfõ /ïid f;;aìï<br />

jdKsc fNda. j.d<br />

Cash Crop Cultivation<br />

© Kasun Pradeepa<br />

› ,xldfõ lDIsld¾ñl mßir moaO;s úúO;ajh<br />

p;=rx. bfrdaIdka foaYm%sh iy pdmd yxikS<br />

› ,xldj wE; w;S;fha mgka lDIsld¾ñl w¾: l%uhla mej;s rgla f,i ie,lsh<br />

yels w;r rfÜ m%Odk lDIsld¾ñl ieleiau ù j.dj u; mokï ù ;sì‚' ;jo ›<br />

,xldj Y;j¾Idêl ld,hla uq¿,af,a l=¿ nvq i|yd buy;a m%isoaêhla bisÆ nj<br />

ft;sydisl idOl wkqj fmkShhs' ;ju;a › ,xldfõ o, cd;sl ksIamdÈ;fhka 11'1]<br />

lg odhl jkafka lDIsl¾udka;h jk w;r rfÜ iuia: Y%u n,ldfhka 23'4] la<br />

lDIsld¾udkaa;hg odhl ù ;sfí'<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

miq.sh Y;j¾Ih w.Nd.fha§ 25"000 la muK f.dùka úiska jd‚c fNda. jYfhka<br />

ñßia" ¿QKq yd w¾;dm,a j.dj isÿ lrk ,§' › ,dxlsl lDIsl¾udka;h i,lk úg<br />

jeä m%;sY;hla iukaú; jkafka fylaghdr 1 g wvq j.d ìïj, lDIsld¾ñl lghq;=<br />

isÿlrk iq¿ mßudK fnda. fnda. j.dlrejkaf.ks'<br />

wdYs%; .%ka: kdudj,sh<br />

IUCN Sri Lanka and the Central Environmental Authority of Sri Lanka (2006). National-Wetland Directory of<br />

SriLanka. Colombo, Sri Lanka.<br />

CEA/Euroconsult (1994). Wetlands Are No Wastelands - A Manual and Strategy for Conservation and<br />

Development of Wetlands, Wetland Conservation Project, Central Environmental Authority, Sri Lanka and<br />

Netherlands<br />

MOE (2012). The National Red List 2012 of Sri Lanka; Conservation Status of the Fauna and Flora. Ministry of<br />

Environment, Colombo, Sri Lanka. viii + 476pp<br />

http://www.ramsar.org, 09 June 2013<br />

lDIsld¾ñl mßir moaO;s uQ,sl jYfhka l=Uqre" f;a" fmd,a yd rn¾ jeks m%Odk<br />

wmkhk fnda. j.dìï" fldams" fldfldajd" l=re÷ jeks iq¿ wmkhk j.dìï" m


fy,au¿ j.d l%uh Terraced paddy field<br />

Wmßu m%fhdack ,nd.ksñka fy,au¿ l%uhgo isÿlrkq ,nhs' fyaka j.dfõ§<br />

f.dúhka úiska f;dard.kq ,nk t


› ,xldfõ<br />

Ôj úfYaI<br />

úúO;ajh<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

Chapter<br />

mßÉfþoh<br />

2<br />

fyda¾gka ;ekak<br />

Horton Plains<br />

© Gehan Rajeev<br />

Species Diversity of Sri Lanka


Arid Zone<br />

Dry Zone<br />

Northern Intermediate Lowlands<br />

Eastern Intermediate Lowlands<br />

Northern Wet Lowlands<br />

South of Ratnapura-Northern Sinharaja<br />

Southern Sinharaja-Hiniduma-Kanneliya<br />

Foothills of Adam's Peak<br />

North of Ratanpura-Ambagamuwa<br />

Kandy-Upper Mahaweli<br />

Knuckles<br />

Central Mountains<br />

Ramboda-Nuwara Eliya<br />

Adam's Peak<br />

Horton Plains<br />

chapter<br />

2<br />

30<br />

rïuf,a lkao<br />

Rammale Kanda<br />

© Gehan Rajeev<br />

› ,xldfõ Ydl úúO;ajh<br />

p;=rx. bfrdaIdka foaYm%sh<br />

is;shu 2'1 › ,xldfõ Ydl l,dm<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

› ,xldj" mqrd;kfha mgka iajNdj fi!kao¾hfha mßmQ¾K;ajh ms


ixrCIK uÜgu<br />

úfYaI .kk<br />

úoHd;aul kduh<br />

jHjydr kduh cd;sl ixrCIK uÜgu<br />

w;sYhska wka;rdhg ,lajq we;eï úg j|ù f.dia we;s (CR(PE)) 20<br />

w;sYhska wka;rdhg ,lajQ (CR) 41<br />

wka;rdhg ,lajQ (EN) 87<br />

wka;rdhg ,laùug bv we;s (VU) 71<br />

Cycas zeylanica (J.Schust.) A.Lindstr. & K.D.Hill uy uvq CR<br />

Cycas nathorstii J.Schust. uvq VU<br />

óg wu;rj ;j;a úfYaI 40 la ;¾ckhg ,laùug wdikak (NT) úfYaI f,i<br />

j¾.SlrKh lr we;'<br />

l=,h ;¾ð; úfYaI .Kk úfYaI .Kk<br />

(Family) (Total Threatened) (Total Species)<br />

Aspleniaceae 16 (1) 29 (2)<br />

Athyriaceae 19 (3) 26 (5)<br />

Blechnaceae 4 6<br />

Cyatheaceae 7 (4) 7 (5)<br />

Davalliaceae 3 5<br />

Dennstaedtiaceae 4 10 (1)<br />

Dryopteridaceae 25 (6) 31 (8)<br />

Equisetaceae 1 1<br />

Gleicheniaceae 0 2<br />

Hymenophyllaceae 18 (3) 19 (3)<br />

Hypodematiaceae 1 2<br />

Isoetaceae 1 1<br />

Lindsaeaceae 9 (2) 12 (2)<br />

Lycopodiaceae 11 14<br />

Lygodiaceae 1 3<br />

Marattiaceae 1 2<br />

Marsileaceae 1 2<br />

Nephrolepidaceae 1 4<br />

Oleandraceae 1 1<br />

Ophioglossaceae 9 9<br />

Osmundaceae 1 (1) 1 (1)<br />

Polypodiaceae 22 (5) 46 (9)<br />

Psilotaceae 1 1<br />

Pteridaceae 13 (4) 46 (4)<br />

Schizaeaceae 0 1<br />

Selaginellaceae 2 (1) 9 (1)<br />

Tectariaceae 7 (1) 12 (2)<br />

Thelypteridaceae 21 (2) 34 (6)<br />

isxyrdc jkdka;rfha<br />

úhka ia:rh<br />

Canopy Layer of Sinharaja<br />

wdjD; îcl Ydl úúO;ajh<br />

ñys;,h u; jvd;a iq,Nj jHdma;j mj;sk Ydl ldKavh wdjD; îcl Ydl fõ'<br />

kq;k ixLHd f,aLk j,g wkqj ñys;,h u; wdjD; îcl Ydl 300"000 - 400"000<br />

la w;r m%udKhla mj;sk w;r tAjd l=, 415 la hgf;a j¾. lr we;'<br />

› ,xldj ;=,o wfkl=;a rgj,a iu. ixikaokh lsÍfïÈ jvd jeä úfYaI<br />

úúO;ajhla ±lsh yels w;r wdfõKsl Ydl jeä m%;sY;hla jd¾;d fõ' ;jo<br />

› ,xldfõ wdfõKsl Ydl l=, lsisjla jd¾;d fkdjk w;r wdfõKsl .K 14 la<br />

jd¾;dfõ' ñka jeä m%;sY;hla jd¾;d jkafka ksß; yd uOHu ld,dmhka ys ùu<br />

úfYaI ,CIKhls'<br />

2012 r;= o;a; jd¾;djg wkqj we.hSug ,la l, Ydl l=, 186 lg wh;a foaYsh<br />

imqIam Ydl 3"154 w;ßkaa Ydl úfYaI 1"385 ^wdikak jYfhka 44] la muK&<br />

;¾ckhg ,la jQ úfYaI f,i ie,fla' ;jo" Strobilanthes caudata (Acanthaceae),<br />

Blumea angustifolia (Asteraceae), Crudia zeylanica (Fabaceae), Rinorea bengalensis iy<br />

Rinorea decora (Violaceae) hk úfYaI my kIaG jQ (Extinct) úfYaI f,i ie,flk<br />

w;r Alphonsea hortensis (Annonaceae) and Doona ovalifolia (Dipterocarpaceae) hk<br />

úfYaI fol jkuh kIaG (Extinct in the wild) jQ úfYaI f,i ie,fla'<br />

l=,h ;¾ð; úfYaI .Kk úfYaI .Kk<br />

(Family) (Total Threatened) (Total Species)<br />

© Dulan Ranga<br />

chapter<br />

2<br />

32<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

tl;=j 200 (33) 336 (49)<br />

j.=j 2'1 › ,xldfõ m¾Kdx. Ydl l=,<br />

^wdfõKsl úfYaI jryka ;=, olajd we;&<br />

újD; îcl Ydl úúO;ajh<br />

újD; îcl Ydl hkq úIu îcdKql;djh olajk M,hlska wdjrKh fkdjq îc<br />

iys; Ydl fõ' › ,xldfõ iajNdúlj yuqjkafka foaYSh úfYaI folla muKs'<br />

fuu úfYaI fol ihslefâisfha (Cycadaceae) l=,hg yd ihslia (Cycas) .Khg<br />

wh;a fõ'<br />

Poaceae 81 (13) 262 (22)<br />

Fabaceae 72 (6) 221 (13)<br />

Orchidaceae 130 (42) 184 (50)<br />

Rubiaceae 74 (51) 179 (102)<br />

Cyperaceae 62 (10) 168 (11)<br />

Acanthaceae 40 (22) 105 (41)<br />

Asteraceae 34 (16) 86 (29)<br />

Malvaceae 19 (6) 71 (9)<br />

Melastomataceae 59 (48) 71 (57)<br />

Lamiaceae 14 (5) 70 (15)<br />

j.=j 2'2 › ,xldfõ úYd,;u Ydl l=,<br />

^wdfõKsl úfYaI jryka ;=, olajd we;&


› ,xldfõ ±kg jd¾;djk Ydl l=, 185 w;ßka ;DK (Poaceae) Ydl l=,h"<br />

úYd,;u Ydl l=,h f,i ie,lsh yels w;r › ,xldfõ úYd,;u Ydl l=, 10<br />

my; mßÈ fõ'<br />

Ydl l=, 186 ka ish¨u úfYaI ;¾ckhg ,la ù we;s l=, 24 la yuqjk w;r<br />

wvla fyda Bg jeä m%;sY;hla ;¾ckhg ,la jq l=, 81 la yuqfõ' fuu úfYaI<br />

j, jHdma;sh ie,lsfï § jeäu ;¾ð; úfYaI .Kkla f;;a l,dmhg iSud ú<br />

we;s w;r uykqjr" r;akmqr" kqjrt


Lentibulariaceae 7 (1) 15 (1)<br />

Linaceae 1 2<br />

Lindernaceae 5 (3) 16 (3)<br />

Loganiacea 4 (2) 9 (4)<br />

Loranthaceae 11 (8) 21 (11)<br />

Lythraceae 4 16<br />

Magnoliaceae 1 1<br />

Malpighiaceae 1 2<br />

Malvaceae 19 (6) 71 (9)<br />

Marantaceae 1 3 (1)<br />

Melastomataceae 59 (48) 71 (57)<br />

Meliaceae 7 (2) 13 (2)<br />

Menispermaceae 8 13<br />

Menyanthaceae 2 4<br />

Molluginaceae 1 6<br />

Monimiaceae 3 (2) 3 (3)<br />

Moraceae 8 (1) 33 (4)<br />

Musaceae 2 2<br />

Myristicaceae 2 (1) 4 (1)<br />

Myrtaceae 26 (24) 56 (46)<br />

Nelumbonaceae 0 1<br />

Nepenthaceae 1 (1) 1 (1)<br />

Nyctaginaceae 0 4<br />

Nymphaeaceae 1 2<br />

Ochnaceae 0 4 (1)<br />

Olacaceae 2 (1) 6 (1)<br />

Oleaceae 3 (1) 10 (1)<br />

Onagraceae 0 5<br />

Opiliaceae 0 2<br />

Orchidaceae 130 (42) 184 (50)<br />

Orobanchaceae 11 (2) 18 (3)<br />

Oxalidaceae 2 5<br />

Pandanaceae 3 (2) 7 (3)<br />

Papaveraceae 0 1<br />

Passifloraceae 1 2<br />

Pedaliaceae 1 3<br />

Pentaphylaceae 6 (3) 7 (3)<br />

Phrymaceae 1 1<br />

Phyllanthaceae 16 (9) 69 (27)<br />

Picrodendraceae 0 1<br />

Piperaceae 7 (1) 12 (4)<br />

Pittosporaceae 1 2<br />

Plantaginaceae 3 23 (2)<br />

Plumbaginaceae 0 1<br />

Poaceae 81 (13) 262 (22)<br />

Podestemaceae 6 (2) 7 (2)<br />

Polygalaceae 6 (3) 15 (4)<br />

Polygonaceae 0 12<br />

Pontederiaceae 0 2<br />

Portulacaceae 1 5<br />

Potamogetonaceae 0 3<br />

Primulaceae 11 (4) 24 (9)<br />

Proteaceae 1 (1) 1 (1)<br />

Putranjivaceae 2 (1) 6 (3)<br />

Ranunculaceae 4 (1) 7 (1)<br />

Rhamnaceae 4 (2) 14 (3)<br />

Rhizophoraceae 5 (1) 10 (1)<br />

Rosaceae 5 17 (2)<br />

Rubiaceae 74 (51) 179 (102)<br />

Ruppiaceae 0 1<br />

Rutaceae 7 29 (2)<br />

Sabiaceae 2 2<br />

Salicaceae 3 (2) 10 (4)<br />

Salvadoraceae 0 2<br />

Sapindaceae 6 (2) 11 (4)<br />

Sapotaceae 5 (16) 18 (16)<br />

Schizandraceae 21 25<br />

Scrophulariaceae 1 1<br />

Sentalaceae 2 (1) 3 (1)<br />

Simaroubaceae 2 3<br />

Smilacaceae 1 3<br />

Solanaceae 2 11<br />

Sphenocleaceae 0 1<br />

Staphyleaceae 0 1<br />

Stemonaceae 0 1<br />

Stemonuraceae 1 3 (1)<br />

Stylidiaceae 0 1<br />

Surianaceae 0 1<br />

Symplocaceae 12 (9) 13 (9)<br />

Tamaricaceae 0 2<br />

Tetramelaceae 0 1<br />

Theaceae 4 (4) 5 (4)<br />

Thymelaeaceae 1 4<br />

Triuridaceae 2 3<br />

Typhaceae 0 1<br />

Ulmaceae 0 1<br />

Urticaceae 13 27 (2)<br />

Vahliaceae 1 1<br />

Verbanaceae 0 2<br />

Violaceae 3 (1) 8 (2)<br />

Vitaceae 2 17 (3)<br />

Xanthorrhoeaceae 0 1<br />

Xyridaceae 2 4<br />

Zingiberaceae 12 (8) 21 (13)<br />

Zygophyllaceae 0 1<br />

tl;=j 1,385 (593) 3,154 (893)<br />

j.=j 2'3 › ,xldfõ wdjD; îcl Ydl l=,<br />

^wdfõKsl úfYaI jryka ;=, olajd we;&<br />

wdYs%; .%ka: kdudj,sh<br />

MOE (2012). The National Red List 2012 of Sri Lanka; Conservation Status of the Fauna and Flora. Ministry of<br />

Environment, Colombo, Sri Lanka. viii + 476pp<br />

Ashton, P.M., Gunatilleke, C.V.S., Zoyza, N., Dassanayake, M.D., Gunatilleke, I.A.U.N., & Wijesundara, S. (1997). A<br />

field guide to the common Trees and Shrubs of Sri Lanka. WHT Publications (Pvt) Ltd., Sri Lanka.<br />

Geethakumary, M.P., Pandurangan, A.G., Santhosh Kuma, E.S. (2012). Cinnamomum litseaefolium (Lauraceae) –<br />

A new distribution record from India.<br />

chapter<br />

2<br />

36<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong>


© Kasun Pradeepa<br />

weßfhda*ekaáfâ l=,fha<br />

f.d¿fn,s úfYaIhla<br />

Ratnadvipia irradians<br />

› ,xldfõ fN!ñl f.d¿fn,a,ka<br />

› ,xldj j¾. lsf,daóg¾ 65"610 lska hq;a bkaÈhdkq Wm uyoaùmhg ls'ó 25 ;rï<br />

jq wdikakfha msysá rgls' wm Èjhsk uqyqÿ uÜgfï isg óg¾ 2500 olajd Wi ol=Kq<br />

- uOHu l`ÿlr m%foaYhlska o" th jgd me;sreKq" uqyqÿ uÜgfï isg óg¾ 0 isg<br />

75 olajd jq mq¿,a ksïk iys; ;eks;,djlska o ks¾ñ; jQjls' Èjhsk jgd wßh j<br />

.,dhk .x`.d 103 lska iukaú; c,jyk moaO;shlska wm rg iukaú;h'<br />

iuia:hla jYfhka .;a l, foaY.=Kh ksj¾;k l,dmSh jk kuq;a" j¾Idm;kfhys<br />

iy uqyqÿ uÜgfï isg we;s Wfiys úIu;dj fya;=fldgf.k úúO foaY.=Ksl l,dm<br />

Èjhsk mqrd ±lsh yelsh' m%Odk jYfhkau jd¾Idm;kh Wmfhda.slr .ksñka f;;a<br />

l,dmh" úh


fy,sleßfhdksfâ l=,fha f.d¿fn,s úfYaIhla Satiella sp.<br />

› ,xldfõ fN!ñl f.d¿fn,a,ka ms


mshqmsksfâ l=,fha f.d¿fn,s úfYaIhla Tortulosa Sp.<br />

› ,xldfõ fN!ñl f.d¿fn,a,kaf.a jHdma;sh msdÜia l÷ jeáhg muKla .K 13 la iSud ù we;'<br />

fufia forg ;=< muKla iSud jQ .Khka (Restricted range generas) f,i<br />

Euplecta, Trachia, Ruthvenia, Thysanota, Corilla, Cryptozona, Mariaella, Eurychlamyd,<br />

Beddomea, Leptopomoides, Micraaulux, Nicida yd Tortulosa ±laúh yel' wdikak<br />

jYfhka fN!ñl f.d¨fn,a,ka f.ka 50] l wdfõKsl;ajhla yd me;sÍula<br />

bkaÈhdfõ ngysr >dÜia l÷jeáh yd › ,xldj w;r muKla fmkakqï lrhs' ›<br />

,xldj yd bkaÈhdfõ ngysr >dÜia l`ÿjeáhg isud fkdjq .K 48 la ,xldfõ<br />

mj;sk w;r bka fmr i`oyka mßos › ,xldjg muKla wdfõKsl .Khka 5 ls'<br />

fï wkqj › ,xldj yd bkaÈhdj w;r úáka úg mej;s N+ iïnkaO;d ms% f,i jdKsc j.djka i`oyd fhdod .ekSu;a fudjqkag we;s m%n,<br />

;¾ckhka fõ' tfiau furg f;;a l,dmhg wh;a ìï w;s úYd, m%udKhla úÿ,sh<br />

ksmoúu i|yd c,dY bÈ lsßfïÈ c,hg hg ùuo fudjqkag we;s ;j;a ;¾ckhla fõ'


uyje,s jHdmD;sh ls%hd;aul ùfï§ fuu ;;ajhg wêl f,i n,mEula úh'<br />

fujeks jHdmD;s ksid fudjqkg Ôj;a ùug b;sßj ;snQ wjidk ìï fndfydauhla<br />

jekiS f.dia wjikah' tksid b;sß ù isák úfYaI j, jdiia:dk m%udKho<br />

wju fjñka mj;s' fï ksid jdiia:dk úkdY úu fya;=fjka fï jkúg iuyr<br />

úfYaI wmf.a ±kqulska f;drju fuf,dúka iyuq,skau j| ù f.dia wjikaj<br />

we;' ks;ru úh


lSgfhla fõ' YsY= wjia:d fY%aKshlg miq wjika YsY= wjia:dj c,fhka msg;gú;a<br />

ish nysYa iels,a, ;=,ska msg;g meñK iqyqUq,ka njg m;afõ' fudjqkaf.a lSg<br />

wjia:d wksjd¾h c,c lSghka jk ksid m%ckkhg /iajk n;al+rka c,h<br />

wdY%s;j w;sYhska iq,nj ±lsh yel'<br />

ish¿ n;al+re lSghka c,laf,dau ork fyhska c,h ;=, Yajik yelshdj orhs'<br />

fudjqka c,c mßir moaO;s j, m;af,a fyda c,c Ydl w;r jdih lrk w;r<br />

wksjd¾h úf,damslhka fõ' iuyrla úfYaI ieÕj isg myr§fukao ;j;a<br />

iuyfrla f.dÿre miq mi yUd hñka o f.dÿre w,a,d .ekSu isÿ lrhs'<br />

© Gehan Rajeev<br />

lSghkaf.a jHqyh i,lk l,ays Zygoptera Wmf.da;%h yd Anisoptera Wmf.da;%h<br />

w;r hï hï meyeÈ,s fjkialï y÷kd.; yel' Anisoptera lSghka idfmaCIj<br />

m


ms


Èrd.sh l|ka" úhkdjdi f,i ckmo msysgqjdf.k jdih lrhs' fuu ckmohl cSjk<br />

pl%h m%Odk jYfhka fldgia 03 lg fnÈh yel' tAjd kï fufiah'<br />

1' ckmoh msysgqúfï wjia:dj<br />

2' ckmoh j¾Okh lsßfï wjia:dj<br />

3' ckmo W;amdol wjia:dj<br />

Dias, R. K. S., Kosgamage, K. R. K. A. and Peiris, H. A. W. S. (2012) . The Taxonomy and Conservation Status<br />

of Ants (Order: Hymenoptera, Family: Formicidae) in Sri Lanka. In: The National Red List 2012 of Sri Lanka;<br />

Conservation Status of the Fauna and Flora. Weerakoon, D.K. & S. Wijesundara Eds., Ministry of Environment,<br />

Colombo, Sri Lanka. 11-14 pp<br />

Wilson, E. O. and Hölldobler, B. (1998) Journey to the Ants: A Story of Scientific Exploration. Harvard University<br />

Press,


› ,xldfõ isák ish¨u iuk¨ka iy zzmsïukaZZ (Skippers) l=, yhla hgf;a<br />

j¾. fldg ±laúh yels w;r wdfõKsl iuk¨ka 26 fokd w;ßka úfYaI 9 la<br />

Nymphalidae iy Lycaenidae l=,hg wh;a fõ' b;sß úfYaI wg" Papilionidae ^úfYaI<br />

2& l=,hg" Pieridae ^úfYaI 2& l=,hg iy Hesperiidae ^úfYaI 4& l=,hg wh;a fõ'<br />

flfia fj;;a iuk¨kaa ms


fï ish,a,gu wu;rj iuia: lDñ ixy;shgu ;¾ckh t,a, lrk lDIsridhk øjH yd lDñkdYl<br />

øjH Ndú;h ms


wxYl 90 0 fldAKhlska msysgk oe,la<br />

wxYl 40 0 - 60 0 fldAKhlska msysgk oe,la<br />

Èú ul=¿ úfYaIhla<br />

Poecilotheria subfusca<br />

© Dulan Ranga<br />

Y%S ,xldfõ ul=¿jkaf.a úúO;ajh<br />

md,skao fmf¾rd<br />

wmDIaGjxYS f.da;% w;ßka ñksiqka jeäu NS;shla olajk i;a;aj ldKavhla<br />

jYfhka ul=¿jka ie,lsh yel' Tjqka lDó .Khg wh;a fõ hehs iuyrla<br />

is;k kuq;a ul=¿jka wh;a jkafka we/laksvd j¾.hghs' fuu j¾.hg wh;a<br />

wfkl=;a iq,n i;=ka jkafka f.daKqiaika" uelalka yd lsKs;=,a,kah'<br />

ul=¿jka lshQ iekska wm u;lhg kef.kafka úI yd ne÷kq u;hkah' ±kg<br />

y÷kdf.k we;s ,dxlsl ul=¿ úfYaI j,ska W.% úI iys; ul=¿jka jd¾;d fkdùu<br />

hym;a lreKls' kuq;a wm wi,ajeis bkaÈhdj yd wfkl=;a rgj, ñksidg udrdka;sl<br />

ul=¿ úfYaI y÷kdf.k we;' Èúul=¿jka udrdka;sl úI iys; njg ÿ¾u;hka<br />

,dxlslhska w;r m%p,s; kuq;a" Tjqka i;H jYfhka udrdka;sl fkdfõ' Èúul=¿<br />

oIagkhla ó ueis$fonr úIlg wdikak úI iys; nj;a › ,xldfõ tlÿ Èú ul=¿<br />

oIagk urKhla j;a jd¾;d ù fkdue;s ùu;a fuu lreK ;yjqre lrhs'<br />

chapter<br />

2<br />

56<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

we/laksvdjka nyq;rhla fN!ñl mßir moaO;s j,g wkqj¾;kh ù we;s w;r<br />

iuyrla c,c mßir moaO;s j,oS o olakg ,efí' we/laksvdjka úlikh<br />

jkafka b;d wE; w;S;hl§h' fmdis,lD; we/laksvdjlg idOl óg jir<br />

ñ,shk 400 lg wdikak is¨ßhka hq.fhka (Silurian Period) jd¾;d ù ;sfí'<br />

Platnik f.a 2011 jd¾;dj wkqj f,dalfha y÷kd.;a ul=¿ úfYaI 42"000 lg<br />

wdikak m%udKhla we;s w;r Tjqka l=, 110 lg muK j¾.SlrKh lr we;'<br />

;jo" fujeksu ul=¿jka úfYaI ixLHdjla ;ju;a úoHd;aulj y÷kd.ekaug<br />

,laj fkd;sîuo iqúfYaIS ldrKhls' › ,xldfõ jd¾;d.; yd y÷kd.;a ul=¿<br />

úfYaI .Kk 501 la jk w;r fudjqka l=, 48 la ksfhdackh lrhs' thska úfYaI<br />

256 la › ,xldjg wdfõKsl nj 2012 cd;sl r;= o;a; fmdf;a jd¾;d fmkajd<br />

fohs' kuq;a fuu ixLHdj ;j;a úYd, .Kklska jeä úh yels nj úfYaI{<br />

u;hhs'<br />

ul=¿jka ,xldfõ ish¨u mßir moaO;s j,g WÑ; f,i wkqj¾;kh ù we;'<br />

;jo tu f.da;%hg wh;a úfYaI folla fyda lsysmhla w;r ;rÕldÍ nj wju<br />

lsÍug iqúfYaIS wkqj¾;k olajhs' WodyrKhla f,i iudldr ±,a úhkakka<br />

tlsfkld w;r ;rÕh wju lsÍug ±,;a N+ñh;a w;r fldaKh fjkia jk<br />

fia ±,a ne`§u isÿ lrhs' fuhska tu ul=¿jkA yg wiqjk lDñ i;=ka yd;amiska<br />

fjkia fõ'<br />

È.= yeä ul=¿ úfYaIhla Hersilia savignyi<br />

ul=¿jka iqúfYaIS wkqj¾;k olajk i;a;aj fldÜGdYhls' fõYdka;rKh<br />

(Camouflage) hkq fujeks wmq¾j;u wkqj¾;k w;r lemS fmfkk wkqj¾;khls'<br />

wfkl=;a i;=ka" Ydl fldgia fyda ndysr mßirfha yevhkag iudk f,i wkqj¾;kh<br />

úh yels ul=¿ úfYaI lsysmhlau › ,xldfõ ±l.; yel' fuhska l=yqUq<br />

ul=¿jka (Ant Spiders), È.= yeä ul=¿jka (Two tail spiders), fgÜg%.ake;d ul=¿jka<br />

(Tetragnatha spiders) yd ll=¿ ul=¿jka (Crab spiders) iqúfYaI fõ' l=yqUq ul=¿jka<br />

Èñhka yd lähka we;=¿j úúO l=yqUq úfYaI wkqj¾;kh lrk w;r l=yqUqjka<br />

;u iam¾Yl (Antenna) p,kh lrk f,i ;u m%:u mdo hq.,h p,kh lrhs'<br />

fuhska jk uq,sl m%fhdackh kï l=yqUqjka wdydrhg fkd.kakd úf,damslhskaf.<br />

ka fuu ul=¿jkag o wdrlaIdj ie,iSuhs' È.= yeä ul=¿jdg yd fgÜg%.ake;d<br />

ul=¿jka ;u Yßrh Wka jdih lrk Ydl nf`oys fldgig iudka;rj ;nd.eksu<br />

yd fmkqfuka Bg iudk meyehla .ekSu ksid ndysr mßirh iu. uekúka uqiq fõ'<br />

fuhska iqúfYaI f,i fõYdka;rKh jk ul=¿jd yg úf,damslhskaf.ka jk ydks<br />

© Tharindhu Ranasinghe


ll=¿ ul=¿ úfYaIhla<br />

Thomisus spectabilis<br />

wju fõ' iuyr ll=¿ ul=¿jka (Crab spiders) ;uka isák mßirhg iudk jk<br />

f,i j¾K fjkia lsßug yels jk ksid wksla i;=kag fkdfmfkk f,i f.dÿre<br />

w,a,d .ekSug myiq fõ'<br />

ul=¿jka w;ßka wkqj¾;kh wkqj iqúfYaIS jk ;j;a ldKavhla jkafka mskqï<br />

ul=¿jkah' fudjqka yg j¾K y`ÿkd .ekSug fyd`o yelshdjla we;s w;r ;%sudK<br />

±lau yd w`ÿf¾ fmkquo (Night vision) by< uÜgul we;' › ,xldfõ ieu<br />

mßir moaO;shlu b;d úfYaI f,i úlikh ù we;s fuu ul=¿ úfYaI ›<br />

,xldfõ uq¿ ul=¿ úfYaI .Kfkka 1/3 lg wdikak m%udKhla fõ' Tjqkag<br />

;u Yßrfha m%udKh fuka 30 .=Khl ÿrlg mjd mekSug yelsùu ksid mskqï<br />

ul=¿jka w;s olaI ovhïlrejka fõ'<br />

idudkH ul=¿jka yd Èúul=¿jka fjkia fldg ±laùug Tjqkaf.a o< msysgk<br />

wdldrh Wmfhda.S lr.; yel' o< msysgk wdldrfhka Mygalomorph ^Èú<br />

ul=¿jkao wh;a mqrd;k ul=¿jka fldÜGdYhls& ul=¿jka Aranomorph<br />

^uE;ld,Skj úlikh jQ ul=¿jka& ul=¿jka f.ka meyeos,sj fjkia fõ'<br />

Mygalomorph ul=¿jka f.a o, msysgkafka Wv isg my


úfYaI › ,xldfõ jHdma;sh ;¾ck yd ne¢ lreKq<br />

Poecilotheria fasciata<br />

fld


© Gehan Rajeev<br />

llal=Ügka úfYaIhla Oziothelphusa hippocastanum<br />

Èia;%slalfha mkdfmd," fmd;=msáh" ud;r Èia;%slalfha hï ia:dk j," fmdf


.Kh<br />

úfYaI .Kk<br />

Ceylonthelphusa Bott 1961 16<br />

Clinthelphusa Ng & Tay 2001 01<br />

Mahatha Ng & Tay 2001 06<br />

Oziotelphusa Müller 1887 10<br />

Pastilla Ng & Tay 2001 01<br />

Perbrinckia bott 1969 15<br />

Spiralothelphusa bott 1968 02<br />

© Dulan Ranga<br />

llal=Ügka úfYaIhla perbrinckia rosae<br />

wm rfgys fjfik ish¨u i;H ñßÈh llal=Ügka Gecarcinucidae l=,hg (Family)<br />

wh;a fõ' úfYaI 51 l iy .K (Genera) 7 lg fnod fjka lr we;'<br />

by; tAl úfYaISh .K (Monotypic Genera) f,i Clinothelphusa, Pastilla ±laúh<br />

yelsh' Ceylonthelphusa, Mahatha, Perbrinckia .K ;=k o we;=% ixj¾Okh<br />

Wfoid wm rgg wysñ jk f;;a l,dmSh yd l÷lr jkdka;r moaO;sh f.ù .sh<br />

jir 35 ;=,§ uyd mßudK c,dY" uyd ud¾." bvï lÜá lsÍu" lDIsl¾uh"<br />

ksjdi bÈlsÍu wd§ lreKq fya;= fldg f.k úkdY fjñka mj;S' fï mßir<br />

ydkshg uQ,sl ù we;af;a ñksidf.a fkdyslauqKq wdYdjka fõ'<br />

lDIsl¾udka;h Wfoid jirlg fndfyda jkdka;r bvï t


Beenaerts, N, R. Pethiyagoda, P. L. K. Ng, D. C. J. Yeo, G. J, Bex, M.M. Bahir and T Artois., (2010).<br />

Phyliogenetic diversity of Sri Lankan freshwater crabs and its implications for Conservation. Molecular Ecology,<br />

19: 183-196.<br />

Bierregaard, R.O., C. Gascon, T. E. Lovejoy & R. Masquita, 2001. Lessons from Amazonia: the ecology and<br />

conservation of a fragmented forest. Yale University Press, New Haven . 478 pp.<br />

Bossuyt, F., M. Meegaskumbura, N. Beenaerts, D. J. Gower, R. Pethiyagoda, K. Roelants, A. Mannaert, M.<br />

Wilkinson, M. M. Bahir, K. Manamendra-Arachchi, P.K.L. within the western Ghats-Sri Lanka Biodiversity<br />

Hotspot. Science, 306: 479-481<br />

Bott, R., 1970. Die Subwasserkrabben von Ceylon. Ariv for Zoologi, 22: 627-640.<br />

Brook, B.W., N. S. Sodhi, & P. K. L. Ng, 2003. Catastrophic extinctions follow deforestation in Singapore.<br />

Nature, 424: 420-423.<br />

Cincotta, R.P., J. Wisnewski & R. Engelman, 2000. Human populations in the biodiversity hotspots. Nature,<br />

404: 990-992.<br />

Dassanayake, M. D., F. R. Fossberg & W. D. Clayton (eds.), 1980-2004. A revised handbook to the flora of<br />

Ceylon. Oxford & IBH Publishing Co., New Delhi. 15 vols.<br />

Fernando, C. H., 1960. The Ceylonese Freshwater Crabs (Potamonidae). Ceylon Journal of Science (<strong>Biological</strong><br />

Sciences) 3(2): 191-222.<br />

Ferraz, G., G J. Russel, P. C. Stouffer, R. O. Bierregaard, S. L. Pimm. & T. E. Lovejoy, 2003. Rates of species<br />

loss from Amazonian forest fragments. Proceedings of the National Academy of Sciences, 100: 14069-14073.<br />

Gunawardena, E. R. N., U. Rajapakshe, K. A. Nandasena, & P. T. W. Rosier, 1998. Water quality issues in the<br />

uplands of Sri Lanka. In: Gunasena, H.P.M. (ed.), Proceedings of the final workshop: University of Peradeniya<br />

- Oxford Forestry Institute Link Project. Faculty of Agriculture, Univ. Peradeniya, Peradeniya. Pp. 37-44.<br />

Hewawasam, T., F. von Blanckenburg, M, Schaller & P. Kubik, 2003, Increase of human over natural erosion<br />

rates in tropical highlands constrained by cosmogenic nuclides. Geology, 31 : 597-600.<br />

Manamendra-Arachchi, K., & R. Pethiyagoda, 2005. The Sri Lankan shrub-frogs of the genus Philautus Gistel,<br />

1848 (Ranidae: Rhacophorinae), with description of 27 new species. In: Yeo, D. C. J., P. K. L. Ng & R.<br />

Pethiyagoda (eds.), ontributions to biodiversity exploration and research in Sri Lanka. The Raffles Bulletin of<br />

Zoology. Supplement No. 12: 5-145.<br />

Ng, P. K. L., 1988. The freshwater crabs of peninsular Malaysia and Singapore. Department Zoology, National<br />

University of Singapore. viii+156 pp., 4 pls.<br />

Ng. P. K. L., 1994. A note on the freshwater crabs of the genus Spiralothelphusa Bott, 1968 (Crustacea:<br />

Decapoda: Brachyura: Paratheiphusidae), with description of a new species from Sri Lanka. Journal South<br />

Asian Natural Hostory, 1: 27-30.<br />

Ng, P. K. L., 1995a. A revision of the Sri Lankan montane crabs of the genus Perbrinckia Bott, 1969 (Crustacea:<br />

Decapoda: Brachyura: Parathelphusidae). Journal South Asian Natural History, 1: 129-174.<br />

Ng, P. K. L. 1995b. Ceylonthelphusa scansor, a new species of tree-climbing crab from Sinharaja Forest in Sri<br />

Lanka (Crustacea: Decapoda: Brachyura: Parathelphusidae). Journal South Asian Natural History, 1: 175-184.<br />

Ng, P. K. L. & W. M. Tay, 2001. The freshwater crabs of Sri Lanka (Decapoda: Brachyura: Parathelphusidae).<br />

Zeylanica, 6: 113-199.<br />

Pethiyagoda, R., 1994. Threats to the indigenous freshwater fishes of Sri Lanka and remarks on their<br />

conservation. Hydrobiologia, 285: 189-201<br />

Wv y|hd<br />

Aplocheilus dayi<br />

© Gehan Rajeev<br />

Y%S ,xldfõ ñßÈh uiqkaf.a úúO;ajh<br />

;drl uq;=kdhl iy ÿIdka uq;=kdhl<br />

u;aiHhska hkq c,fha jdih lrk" fld÷ weg fm,la iys;" jr,a u.ska msyskd hk"<br />

p,;dmS ^mßir WIaK;ajh u; foay WIaK;ajh fjkia lr .kakd&" c,laf,dau<br />

u.ska ndysr mßirfha ^c,fha& we;s Tlaiscka Yajikh i|yd fhdod .kakd i;aj<br />

ldKavhls' f,dj mqrd we;s ish¿ lrosh" ñßosh yd lsjq,aosh mßir moaO;sj, yuqjk<br />

fudjqka c,c mßirhg b;d id¾:l f,i wkqj¾;kh ù we;s f,dj Ôj;a jk fld÷<br />

weg fm,la iys; i;=ka w;ßka jeäu m%;sY;hlg ysñlï lshk uiqka" óg jir<br />

ñ,shk 530 lg muK fmr mßKduh jQjd hehs ie,flaa'<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

Rathbun, M. J., 1904. Les crabs d'eau douce. Nouvelles Archives du Museum d'Histoire naturelle. Paris, (4)6:<br />

225-312.<br />

Roux, J., 1915. Sur les Potamoiden qui habitant l'ile Ceylan. Revue Suisse de Zoologie, 23(i): 361-383.<br />

Schaefer, D. 1998. Climate change in Sri Lanka? Statistical analyses of long-term temperature and rainfall<br />

records. In: Domroes, M. & Roth, H. (eds.), Sri Lanka: past and present - Archaeology, geography, economics<br />

- selected papers on German research. Margraf Verlag, Weikersheim. Pp. 103-117.<br />

Stuart, S., J. S. Chanson, N. A. Cox, B. E. Young, A. S. L. Rodrigues, D. L. Fischman & R. W. Waller, 2004.<br />

Status and trends of amphibian declines and extinctions worldwide. Science, 306: 1783-1786.<br />

Meegaskumbura, M., K. Manamendra - Arachchi, G. Bowatte, and S. Meegaskumbura, 2012. Rediscovery<br />

of Pseudophilautus semiruber, a diminutive shrub frog (Rhacophoridae: Pseudophilautus) from Sri Lanka.<br />

Zootaxa, 3229, 58-68.<br />

Wickramasinghe, L. J., M., D. R. Vidanapathirana., N. Wickramasinghe, 2012. Back from the dead: The<br />

world's rerest toad Adenomus kandianus re discovered in Sri Lanka. Zootaxa 3347 : 63-68<br />

Wickramasinghe, L. J., M., D. R. Vidanapathirana., S. Ariyarathne, G Rajeev, A Chanka, J Pastorini, G<br />

Chathuranga, N. Wickramasinghe 2013. Lost and Found:One of the world’s most elusive amphibians,<br />

Pseudophilautus stellatus (Kelaart 1853)rediscovered. Zootaxa 3620 (1) : 112-128<br />

j¾;udkfha Ôj;a jk uiqka m%Odk jYfhka j¾. ;=klg j¾.SlrKh l, yels tAjd<br />

kï" ykq rys; uiqka (Jawless fish – Class Agnatha), ldáf,ac uiqka (Cartilaginous<br />

fish – Class Chondricthyes) iy wiaÓl uiqka (Bony fish – Class Osteicthyes) hk<br />

j¾.hs' fï w;ßka ñßosh uiqka ish,a, wiaÓl uiqka fõ'<br />

u;aiHhska f,dj my< jQ m


Pethiyagoda 1991 jd¾;djg wkqj › ,xldfõ m%Odk .xÕdj, iuiA: os. jk ls'<br />

ñ' 4500 muK m%foaYhla mqrd ñßosh uiqka jdiia:dk .; ù we;' osjhsk mqrd<br />

jHdma;j mj;sk fuu .xÕd yd we< fod< yereKq úg jeõ".x.d ksïk" fmdl=Kq"<br />

ú,a¨ iy l=Uqre rdYshla ñßosh uiqkag ;u jdiia:dk ilid fohs (Pethiyagoda<br />

1991).<br />

1982 oS fiakdkdhl iy fudah,a úiska ñßosh uiqkaf.a fuu jHdma;s rgdj u;<br />

mokï jQ m%Odk u;aiH úoHd;aul l,dm 4 la y÷kajd fok ,oS' tu l,dm jkqfha<br />

ksß; os. l,dmh" uyje,s l,dmh" úh


ñßosh uiqka ixrCIKh lsÍug f.k we;s l%shd ud¾.<br />

1' kS;suh /ljrKh ,nd oSu<br />

2' ;¾ckhg ,la jQ uiqka wNsckkh lsÍu<br />

3' ;¾ckhg ,la jQ uiqka nyq,j fjfik m%foaY wdrCIs; l,dm f,i kï lsÍu<br />

4' ;¾ckhg ,laj we;s úfYaI úêu;a f,i kj jdiia:dkj,g y÷kajd oSu<br />

tkuq;a › ,xldfõ fjfik ñßosh uiqkaf.ka yß wvlg;a jvd j|ùhdfï<br />

;¾ckhg uqyqKmEfuka fmkS hkafka fuu wdrCIs; l%fudamdhka Tjqka ixrCIKh<br />

lr .ekSu i|yd m%udKj;a fkdjk njhs' › ,xldjg wdfõKsl iy ;¾ckhg<br />

,la jQ uiqka nyq,ju oel.; yelafla f;;a l,dmh ;=,h' tkuq;a › ,xldfõ<br />

wdrCIs; l,dm cd,fhka f;;a l,dmh ;=< msysgd we;af;a 10] lg;a jvd<br />

wvq m%udKhls' tneúka ;¾ckhg ,la jQ wdfõKsl uiqkaf.ka jeä m%udKhla<br />

oel.; yelafla wdrCIs; cd,fhka msg; jk w;r fuu m%foaY wdY%s;j isÿjk<br />

úúO l%shdldrlï ksid Tjqkaf.a jdiia:dk oeä f,i ydhkhg ,la j we;'<br />

› ,xldfõ ñßosh uiqkaf.ka 50] lg wdikak m%;sY;hla ;¾ckhg ,laùug<br />

m%Odk fya;=j jkafka fuhhs' fï ksid ñßosh uiqkaf.a jdiia:dk iqrCIs; lsßu<br />

Tjqka ixrCIKh lsrSfï m%Odk l%shdud¾.hla f,i ye¢kaúh yel' óg wu;rj<br />

oSm jHdma;j isÿlrk l%uj;a m¾fhaIK ;=


uQßf.a m÷re ueähd<br />

Philautus mooreorum<br />

© Menan Jayarathna<br />

Y%S ,xldfõ WNhÔù úúO;ajh<br />

wñ, m%ikak iqukmd,<br />

WNhÔùka hkq weï*sìhd (Amphibia) j¾.hg wh;a p, ;dmS ^tkï mßir<br />

WIaK;ajh u; YÍr WIaK;ajh úp,h jk& mDIaGjxYS i;a;aj ldKavhls' WNh<br />

Ôùka hk mofhka weÕfjk mßÈ fudjqka ish Ôjk pl%h ;=, wjia:d foll<br />

oaú;aj ðú;hla .; lrhs' uq,a wjia:djka ys § c,fha fyda c,Sh udOHhl jik<br />

c,h ;=, Yajikh lsÍug wjYH c,laf,dau iys; lSghl= ^fmdÿ jHjydrfha<br />

fndfydaúg biaf.ähka fyda tadpoles& f,i;a miqj rEmdka;rKh isÿlr<br />

f.dvìu jik c,laf,dau rys; ^nyq;r wjia:dj,& iqyqUq,l= f,i;a fudjqkaf.a<br />

Ôjk pl%fha m%Odk wjê folls'<br />

ish¿ mßK; WNhÔùka idfmalaIj f;;a isks÷ iula ork w;r th Yajikhg<br />

Wmfhda.S lr.kS' tfiau fmky¿ yd uqLfha we;=,a wdia;rfhkao Yajikh lsÍug<br />

fudjqka iu;ah' fndfyduhla WNh Ôùka by; Yajik l%u ;=ku Ndú;d lrk<br />

w;r Yajikh i`oyd fmky¿ Ndõ;d fkdlrk fmky¿ rys; tlu WNhÔùhd<br />

f,i bkaÿkSishdfjka jd¾;d jk Barbourula kalimantanensis úfYaIh ie


f.dryeä m÷re ueähd Pseudophilautus schmarda<br />

jdiia:dk" jHdma;sh yd yeisÍu wkqj › ,dxlSh WNh Ôùka úYd, úúO;ajhla<br />

fmkakqï lrhs' iuyrla úfYaI rg mqrd úúO mßir moaO;s j, iq,N jHdma;shla<br />

olajk w;r ^Wod( f.hs f.ïnd& iuyrla úfYaI ia:dkSh wdfõKsl;ajhla tkï<br />

uq¿ rfÜu hï ksYaÑ; tla ia:dkhl fyda l=vd m%foaYhl muKla u yuqùula<br />

olajhs' ^Wod ( .s,Suf,a jk rËs;fha j¾. lsf,da ógr 5 l muK m%foaYhla ;=,<br />

muKla fï jk f;la jd¾;d ù we;s uE;loS y÷kd.;a rkaje,a,f.a w`. .ia<br />

ueähd fyj;a Polypedates ranwellai úfYaIh&<br />

;j;a iuyr úfYaI ;u jdiia:dkh ms


fuu wjodkï iys; ;;ajh yd wm rfÜ WNh Ôùkaf.a úúO;ajfha yd ffcùh<br />

ls%hdjkaf.a we;s iqúfYaIS ,laIK ksid Tjqka ms


;s%wx.=,s i¾m ySr¨jd Nessia burtonii<br />

wm rfÜ jd¾;d jk Wr. úfYaI 211" .K 74 lg fnod j¾.SlrKh flf¾'<br />

fï w;ßka .K 11 lau wm rgg wdfõKsl fõ' tA w;r isõ md Wr.hska jk<br />

wx lgqiaika wh;a Ceratophora .Kh" úúO yslk¨ka j¾. wh;a jk Nessia,<br />

Chalcidoseps, Lankascincus .Khka" .eg fydUq lgqiaika wh;a Lyriocephalus<br />

.Kh yd l=re fndaos,suka wh;a Cophotis .Kh fõ' i¾mhska wh;a .K w;ßka<br />

ueä,a,ka wh;a Aspidura .Kh" r;a lrj,d wh;a Haplocercus .Kh" odr<br />

lrj,d wh;a Cercaspis .Kh" u,a lrj,d wh;a Balanophis .Kh iy lK<br />

W,a,ka wh;a Pseudotyphlops .Kh o wdfõKsl fõ'<br />

kuq;a Wr.hska iïnkaO fuu j¾.SlrKhka úfYaIfhkau by< ;lafidak uÜgï<br />

(taxonomic levels)" tkï l=," f.da;% wdosfha uE; Nd.fha fndfyda fihska fjkia<br />

lï j,g ,la úh' th bosßhg;a úúO fjkia lï j,g ,la jkjdg iel ke;'<br />

tfiau by; i|yka jqkq jd¾;d.; Wr. úfYaI 211 g wu;rj úoHd;aulj<br />

y÷kd fkd.;a iy fï jk úg úoHd;aulj úia;r lrñka mj;akd Wr.hka o<br />

.Kkdjla wm ráka yuq ù we;'<br />

o,j ueä,a,d Aspidura trachyprocta<br />

wm ráka jd¾;d jk isõmd Wr.hska w;r lsUq,ka úfYaI 2 la" bínka úfYaI<br />

3 la" leianEjka úfYaI 5 la" lgqiaika úfYaI 18 la" tla fndaos,suka úfYaIhla"<br />

m`¥re lgqiaika úfYaI 2 la" islk¨ka úfYaI 32 la" yQkka úfYaI 43 la yd<br />

f.dhka úfYaI 2la f,i úfYaI 108ls' wfkla Wr. úfYaI 103 i¾mhka fõ'<br />

Wr.hska fndfyda mßir moaO;s j, jHdma; ùug yelshdjla olajhs' b;d YS;<br />

m%foaY yerekq fldg wka ish¨ fN!ñl mßir j, › ,xldj mqrd Wr. úfYaI<br />

oel.; yel' b;d by< l÷lr fmfoia j, jd¾;d jkqfha iSñ; Wr.hska<br />

.Kkla muKls' o,j ueä,a,d fyj;a Aspidura trachyprocta fuf,i › ,xldfõ<br />

by< l÷lrhkays jd¾;d jk tla i¾m úfYaIhls' wdfõKsl úfYaI ie,lSfï oS<br />

TjQka m%Odkj rfÜ f;;a l,dmhg iSud fõ' tA w;ßka o my; rg f;;a l,dmh"<br />

rlajdk l÷ jeáh" kl,aia l÷ jeáh yd uOHu l÷lrfha uOH m%foaYhka<br />

© Gehan Rajeev © Dulan Ranga<br />

^Y%S mdo yd msÿre;,d., l÷jeá& hk m%foaY tA tA m%foaY j,g iSud jQ Wr.hska<br />

f.ka iukaú; fõ' WodyrKhka f,i fm;s wx lgqiaid (Ceratophora tennentii),<br />

ÿïnr l=re lgqiaid (Cophotis dumbara), p;%dx.=,s i¾mSh yslk,d (Chalcidoseps<br />

thwaitsi), iañ;a f.a i¾m ySr¨jd (Nessia bipes) hk úfYaI kl,aia l÷lrhg o"<br />

l=re fndaos,sud (Cophotis zeylanica), Y%S mdo ,la ySr¨jd (Lankascincus sripadensis) yd<br />

uqkskaøodif.a ,la ySr¨jd (Lankascincus munindradasai) hk úfYaI uOHu l÷lrfha<br />

Y%S mdo yd msÿre;,d., l÷jeá j,g o wdfõKsl h' rlajdk l÷ jeáhg wdfõKsl<br />

Wr.hska w;r w¾v,ks f.a wx lgqiaid (Ceratophora erdeleni), lrE f.a wx lgqiaid<br />

(Ceratophora karu), o is,ajd f.a lgqiaid (Calotes desilvai) hk úfYaI jk w;r r¿ wx<br />

lgqiaid (Ceratophora aspera) iy .eg fydUq lgqiaid (Lyriocephalus scutatus) my;<br />

rg f;;a l,dmhg wdfõKsl;ajhla fmkajhs'<br />

iuqø l,dmh i,lk úg Y%S ,xldj jgd fjr< ;Srfhka yhsfv%d*sfâ (Hydrophiidae)<br />

l=,hg wh;a uqyqÿ i¾mhska úfYaI 15 la jd¾;d ù we;' tfiau l,mq " .x fudah"<br />

lfvd,dk jeks lrosh" lsjq,aosh mßir moaO;s j,ska l=Kq osh l`Mjd (Cerberus<br />

rynchops), fros khd (Acrochordus granulatus) iy lfvd,dk osh nßhd fyj;a<br />

fm%fjdiañ f.a osh nßhd (Gerarda prevostiana) jeks úfYaI yuq fõ' › ,xldfõ iEu<br />

osYdjlu mdfya we;s fjr< ;Srhkag leianEjqka ì;a;r oeóu i`oyd meñfKa' f,dj<br />

jd¾;d jk leianE úfYaI 8 ka 5 lau fuf,i wm rfÜ fjr< ;Srhkaf.ka jd¾;d<br />

fõ' flfia jqj o leianEjqka nyq,ju jd¾;d jkafka Y%S ,xldfõ ksß; os." ol=Kq"<br />

.sKsfldk os. yd jhU os. fjr< ;Srhka j,h'<br />

je,s fmd


úI iys; ùu ksid we;s wk;=re odhl nj fya;=fjka ñksiqka úiska by; i¾mhska<br />

úfYaI fukau fkdoekqj;a nj yd wksh; NS;sh ksid wfkl=;a fndfyduhla<br />

i¾mhska o urd oeóug ,lafj;s' fuh Y%S ,xldfõ i¾mhska g we;s m%Odk<br />

;¾ckhls' i¾mhska yereKq úg wfkla Wr.hska f.ka nyq;rhla iïnkaOj<br />

o fndfyda ,dxlslhka w;r we;af;a m%sh ckl ye.Sula fkdfõ' tfyhska tu<br />

u;hka fuu i;=kag ;¾ckhla jk wjia:d we;' Y%S ,xldj ;=< fndfyduhla<br />

Wr.hska wdydr msKsi .ekSu isÿ fkdjQj o ;,f.dhska" bínka yd leianEjqka<br />

fuka u iuyr wjia;d j, oS lsUq,ka o wdydr msKsi .kakd wjia;d we;' fï<br />

w;r ;,f.dhska Y%S ,xldfõ úh


› ,xld uhs,f.dhd<br />

Columba torringtoni<br />

© Gehan Rajeev<br />

Y%S ,xldfõ mËSkaf.a úúO;ajh<br />

wñ, m%ikak iqukmd,<br />

mËSka hkq fldhs ldf.a;a wjOdkhg md;% jk j¾Kj;a" l%shdldÍ Ôùka<br />

lKavdhuls' úoHd;aulj wdfõia (Aves) j¾.hg wh;a fudjqka fld÷ weg fm


msg ;U, jkniaid Glaucidium castanonotum<br />

› ,xldj ;=, jiñka ì;a;r oud megjqka we;s±ä lr.kakd tkï iqjeÈ<br />

ksjeishka (Breeding Residents) jk mËSka úfYaI 240 ls' fuu mËSka w;=ßka<br />

úfYaI 27 la wm rfÜ muKla iajdNdúlj jik wdfõKsl úfYaIhka fõ'<br />

;j;a mËS úfYaI 6 la wm rgg wdfõKsl njg fhdackd ù we;s w;r fudjqka<br />

fhdað; wdfõKsl (Proposed Endemic) mËSka f,i kï flf¾' ^flfia fj;;a<br />

iuyrla úoaj;=ka fuu úfYaI 6 o wdfõKsl f,i ms


wm rfÜ yuqjk iuyr mËS úfYaI j, me;sÍu fuu tla tla l,dmhg iSud<br />

ù we;' › ,xldjg wdfõKsl jk fndfyda mËSka my; rg" ueo rg yd l÷lr<br />

f;;a l,dm j,g iSud jk w;r bka iuyrla l÷lr l,dmfha muKlau jd¾;d<br />

fõ' › ,xld w÷re ks,a ueisudrd $ › ,xld wkq-ueisudrd (Eumyias sordidus)<br />

› ,xld wrx.hd $ › ,xld Wrejka ;srdislhd (Myophonus blighi), › ,xld<br />

jk/úhd (Bradypterus palliseri) tfiau rkamd ngf.dhd (Treron phoenicopterus),<br />

;s;a Wiaijgqjd$;s;a jgql=l=


© Gehan Rajeev<br />

ß


uy wia,dvï jjq,d Rhinolophus beddomei<br />

hg;a úð; iufha isÿjQ úYd, jk ydhkh yd j.d ìï we;s lsÍu ksid b;d<br />

±ä f,i j| ù hdfï ;¾ckhg ,lajq úfYaIhla f,i l=vd yïndjd (Small flying<br />

squirrel) ye`Èkaúh yels w;r fuu úfYaIfha jHdma;sh ms% f,i j.dìï we;s lsÍfï m%;sM,hla wkqj ±ä f,i j|ù hdfï ;¾ckhg<br />

,laj we;s ;j;a úfYaIhla f,ig ú,a uqjd (Hog deer-Axis porcinus) ye`oskaúh<br />

yel' fuu i;a;aj úfYaIh .sx .`. yd fnka;r .`. w;r msysá mgq ìï ;Srejl<br />

iSud iys; jHdma;shla fmkajhs' miq.sh ld,fha we;sl< oËsK wêfõ.S ud¾.<br />

jHdmD;sh hgf;a fuu i;a;ajhdf.a .yKh folv ù we;s w;r tu jHdmD;sfhaoS<br />

isÿ jQ jk ydhkh ksid fuu i;a;ajhskaf.a jdiia:dk jq l=vd l÷ .eg yd<br />

jkdka;r l=Üá /ila úkdY úh' ;jo m%foaYfha we;s l=re`ÿ j.djkag isÿjk<br />

ydksh ksid ;=jlal=" W.=,a yd ukao Ndú;d lr fuu i;=ka urKhg m;a lsÍuo<br />

fudjqkaf.a meje;aug we;s m%Odk ;¾ckhls'<br />

ngysr l¿ j`ÿrd Semnopithecus vetulus nestor<br />

© Dulan Ranga © Gayan Edirisinghe<br />

wdishd;sl w,shd Elephas maximus<br />

› ,xldfõ OchOdß ËSrmdhs úfYaIhla f,i ye`Èkafjk wdishd;sl w,shd (Elephas<br />

maximus) o fuf,i ;¾ckhg ,lajQ ;j;a i;ajfhls' jkdka;r úkdY lsÍu"<br />

wkjir mÈxÑ ùï yuqfõ fuu i;=kag ysñ jdiia:dk Èfkka Èk wvqùu ksid w,s<br />

ñksia .egqu Èfkka Èk W.%fjñka mj;S' furg Èú f.jk jk w,s ixLHdfõ hï lsis<br />

j¾Okhla olakg we;;a furg yuqjk o< we;=kaf.a ixLHdj b;d iS>%fhka my<<br />

hñka mj;S' Bg fya;= ù we;af;a we;a o< ,nd .ekSu msKsi o< we;=ka ovhï lsÍuhs'<br />

fufia o< iys; msßñ i;=ka w,s .yKfhka bj;a ùu ksid o< we;s ùug n,mdk<br />

cdk ,laIK wod, .yKfhka bj;a ùu isÿfõ' fï ksid o< iys; we;=ka jkdka;r<br />

;=,u ixrlaIKh lsÍu w,s we;=kaf.a meje;aug b;d jeo.;ah'<br />

uqyqÿ W!rd Dugong dugon<br />

kS;s úfrdaë f,i we;eï uiqka urkakka úiska ovhï lsÍu ksid furáka ;=rkaj<br />

hk iuqø ËSrmdhska úfYaIhla f,i uqyqÿ W!rd ye`Èkaúh yel' b;d fiñka .uka<br />

lrk fuu i;=kaf.a jdiia:dkh jkafka uqyqÿ ;DK nyq," fkd.eUqre id.r m;a,hs'<br />

kS;s úfrdaë ovhï lrejkag myiqfjka f.dÿrla ùu ksid fuu i;=ka b;d iS>%fhka<br />

furáka j|ù hñka mj;S' ±kg ukakdru we;=¿ W;=re uqyqÿ ;Srfha we;eï ia:dk<br />

lsysmhlg muKla isud ù isák fuu i;=kaf.a ixrlaIKh i`oyd l%shdud¾.<br />

fkd.;fyd;a b;d kqÿf¾oSu fudjqka furáka ;=rka ù hdu j


w¿ WKymq¨jd Loris lydekkerianus nordicus<br />

© Gehan Rajeev<br />

chapter<br />

2<br />

wdYs%; .%ka: kdudj,sh<br />

92<br />

o~q f,akd Ratufa macroura<br />

MOE 2012. The National Red List 2012 of Sri Lanka; Conservation Status of the Fauna and Flora. Ministry of<br />

Environment, Colombo, Sri Lanka. viii + 476pp<br />

Nanayakkara, P. N., Vishvanath, N. & Kusuminda, T. G. T. (2012) Re-discovery of Pouch bearing sheath tailed<br />

bat Saccolaimus saccolaimus Temminck (Chiroptera: Emballonuridae) from Sri Lanka after 75 years. Asian<br />

Journal of Conservation Biology, December 2012. Vol. 1 No. 2, pp. 134 –137.<br />

Phillips, W. W. A. (1980). Manual of the mammals of Sri Lanka. Wildlife and Nature Protection Society of Sri<br />

Lanka (Part - I / II / III).<br />

Weerakoon, D. K. (2012). The Taxonomy and Conservation Status of Mammals in Sri Lanka. In: The National<br />

Red List 2012 of Sri Lanka; Conservation Status of the Fauna and Flora. Weerakoon, D.K. & S. Wijesundara<br />

Eds., Ministry of Environment, Colombo, Sri Lanka. 134-137 pp.<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

f.k we;;a" kd.ÍlrKh yd udkj l%shdldrlï yuqfõ fld


› ,xldfõ<br />

ffcj úúO;aj<br />

ixrËKh<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

Chapter<br />

mßÉfþoh<br />

3<br />

ysñÈß fmfoi" fokshdh f<br />

Morning Side, dseniyaya<br />

© Dulan Ranga<br />

Biodiversity Conservation of Sri Lanka


jkdka;r lv ùu<br />

Forest Fragmentation<br />

© Gehan Rajeev<br />

Y%S ,xldfõ ffcj úúO;aj ixrËKh<br />

Wuhx.d iQßhwdrÉÑ iy ;ukaoÍ m;srK<br />

› ,xldfõ ffcj úúO;ajfha wkd.; meje;au ;¾ckhg ,la ùug ñksid úiska<br />

isÿ lrkakd jQ úúO wksh; ls%hdldrlï n,md we;' fï w;r jdiia:dk wysñ<br />

ùu$len,s ùu$tAjdfha .=Kd;aul fjkiaùï" wê mßfNdackh iy kS;s úfrdaë<br />

Ndú;hka" wd.ka;=l wdl%uKYS,S úfYaI j, jHdma;sh" mßir ¥IKh wdÈh m%uqL<br />

fõ'<br />

Ôùkaf.a iajNdúl jdiia:dk wysñ ùu, ffcj úúO;ajh ydhkh ùu flfrys<br />

n,mdk idOl w;r m%uqL;u ;ekla .kakd w;r udkj ls%hdldrlï fï i`oyd<br />

uQ,slju odhl fõ' wd¾Ól yd iudÔh ixj¾Ok jHdmD;s ksid jkdka;r t


ksrdjrKh ùfuka b,lal Ôùka jk mgl §¾> ld,hla mqrd<br />

úkdY fkdù iajNdúl mßirh ;=, mej;Su ksid mi yd c,h ¥IKh ùfuka §¾><br />

ld,Skj wys;lr m%;sM, Wod lrkq we;' fuu øjH j, we;s ;j;a ;¾ckhla<br />

kï ffcj idkaøKhg ,la ùuhs' tkï fïjd Ôùka ;=,g we;=,a jQ úg wdydr odu<br />

Tiafia .uka lrñka wdydr odu j, by< mqrela j, mj;sk Ôùka ;=, idkaø .;<br />

fõ' fuh tu Ôùkag fukau Tjqka f.dÿre lr.kakd úf,damslhkag o ydks odhl<br />

m%;sM, ,`.d lrkq we;'<br />

Èúhd Panthera pardus<br />

› ,xldfõ ffcj úúO;ajh uqyqK fok ;j;a m%Odku ;¾ckhla kï i;=ka<br />

kS;s úfrdaë f,i ovhï lsÍug ,la ùuhs' j`o ùfï ;¾ckhg uqyqK md isák<br />

fndfyduhla laISrmdhS úfYaI kS;s úfrdaë ovhug b,lal fj;s' Èúhd (Panthera<br />

pardus), w,shd (Elephas maximus), ú,a uqjd (Axis porcinus), ln,a,Ejd (Manis<br />

crassicaudata ), ;s;a uqjd (Axis axis) fï w;r m%uqL jk w;r fudjqka ovhï<br />

lsÍu uia msKsi fukau iï" we;a o< wd§ fjk;a øjH msKsi o isÿ fõ' tfiau<br />

ish j.djkag ydks lsÍu yd Ôú; j,g ;¾ckhla ùu ksid w,ska o" .DydYs%;<br />

i;=ka f.dÿre lr .ekSu ksid Èúhka o ovhï lsÍug ñksiqka fm


wd.ka;=l wdl%uKYS,S úfYaI o j¾;udkh jk úg › ,xldj mqrdu mdfya jHdma;<br />

fjñka wfma ffcj úúO;ajh ;¾ckhg ,la lrkd Wjÿrls' fuu úfYaIhka<br />

u.ska wm rfÜ iajNdúlj jik úfYaI wNsnjñka iajNdúl mßir moaO;s ;=,<br />

;yjqre ùu tu mßir moaO;s fukau wfma iajNdúl úfYaI j,g ydkslr whqßka<br />

n,md we;' wd.ka;=l wdl%uKYS,S úfYaI j,ska nyq;rh úis;=re Ydl yd úis;=re<br />

i;=ka f,i wm rgg f.k tkq ,enQ úfYaI jk w;r ;j;a iuyrla wyïfnka<br />

jHdma; jQ úfYaI fj;s' fuu iuyrla Ydl yd i;aj úfYaI j.=j 3'2 ys oelafõ'<br />

Ydl<br />

fj,a wd;d (Annona glabra)<br />

osh mr (Dillenia suffruticosa)<br />

cmka cnr (Eichornia crassipes)<br />

ie,aùkshd (Salvinia molesta)<br />

osh f.dajd (Pistia)<br />

osh ynr, (Limnocharis flava)<br />

fhdaO ksosl=ïnd (Mimosa pigra)<br />

iS; fmar<br />

md;Skshï<br />

i;=ka<br />

ukakdjd (Chitala ornata)<br />

f.j;= f.d¿fn,a,d (Lissochatina fulica)<br />

rka wem,a f.d¿fn,a,d (Pomacea diffusa)<br />

ykaf.d,a,d Laevicaulis altae<br />

r;= lka bínd (Trachemys scripta)<br />

ialefjkac¾ u;aiHhd (Pterygoplichthys<br />

multiradiatus)<br />

j.=j 3'2 › ,xldfjka jd¾:djk wd.ka;=l wdl%uKYS,S Ydl iuyrla<br />

ffcj úúO;aj ixrlaIKh i`oyd › ,xldj ;=, úúO ls%hdud¾. wkq.ukh lrhs'<br />

fïjd w;r ia:dkSh ixrlaIK (In-situ conservation) fukau mßndysr ixrlaIK<br />

(Ex-situ conservation) ls%hdud¾. o fõ' ñka m%uqL;ajh .kakd ia:dkSh ixrlaIK<br />

l%ufõohla f,i wdrlaIs; l,dm msysgqùu ie


Ydl iy jk i;=ka iu. fmdÿfõ mßir moaO;s wdrlaIs; ;;aj j,g m;a<br />

lrñka ixrlaIKh lrkakd fiau ;¾ckhg ,la jQ úfYaI fyda Ôù ldKav i`oyd<br />

iqúfYaIS jk ixrlaIK l%fudamdhka y`ÿkd .ksñka ls%hdjg kexùu o jeo.;a h'<br />

fujka ixrlaIK jevigyka ie,iqï lsÍug kñ tu Ôùka ms


SRI LANKA<br />

YBA<br />

<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />

fuu ixfYdaê; f;jk uQøKh id¾:l lr .ekSu i|yd PdhdrEm ,nd§fuka odhl;ajh ±lajq<br />

f.ydka rÔõ" ÿ,dka rx." wñ, pdkl" liqka m%§m" md,skao fmf¾rd" fïkka chr;ak" ;ß÷ rKisxy"<br />

wñ, iqukmd," ysfïIa chisxy" .hdka tÈßisxy hk ish¿ fokdg ixialdrl uKav,h jYfhka<br />

wmf.a yDohdx.u ia;=;sh mqolr isáuq'''''''

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!