ZAŠTITA BILJA PLANT PROTECTION

7
Zaštita bilja UDK: 632.35-235 (497.16)
Vol. 64 (1), N o 283, 7-13, 2013, Beograd
Plant Protection
Naučni rad
Vol. 64 (1), N o 283, 7-13, 2013, Belgrade
Scientific paper
BAKTERIOLOŠKE KARAKTERISTIKE SOJEVA ERWINIA AMYLOVORA
POREKLOM IZ JABUČASTIH VOĆAKA I BILJAKA
SPONTANE FLORE U CRNOJ GORI
DRAGANA RADUNOVIĆ 1 , VELJKO GAVRILOVIĆ 2 , MARIJA KRSTIĆ 3
1
Biotehnički fakultet, Savjetodavna služba u biljnoj proizvodnji, Podgorica, Crna Gora
2
Institut za zaštitu bilja i životnu sredinu , Beograd, Srbija
3
Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja Crne Gore, Podgorica, Crna Gora
REZIME
U radu su prikazane karakteristike sojeva Erwinia amylovora poreklom sa kruške, dunje
i gloga izolovanih u različitim lokalitetima u kontinentalnom delu Crne Gore. Prva pojava
simptoma uočena je sredinom juna, kada je posle dužeg kišovitog i prohladnog perioda došlo
do porasta temperature (preko 20 O C). Na biljkama domaćinima primećeni su karakteristični
simptomi ispoljeni u vidu plamenjače mladara i nekroza na višegodišnjim granama.
Bakterije na korišćenim podlogama formiraju karakteristične kolonije, a dobijeni izolati su
gram negativni, ne fluoresciraju na King-podlozi B, a glukozu metabolišu i oksidativno i
fermentativno. Prouzrokuju HR duvana i nekrozu inokulisanih, nesazrelih plodova kruške,
praćenu obilnom produkcijom bakterijskog eksudata. Na osnovu rezultata odgajivačkih i
biohemijskih odlika proučavanih sojeva i poređenjem rezultata sa odlikama referentnih
sojeva, zaključeno je da proučavani izolati poreklom sa kruške, dunje i gloga ispoljavaju
tipične karakteristike Erwinia amylovora.
Ključne reči: Erwinia amylovora, jabu~aste vo}ke, patogenost, biohemijske odlike, Crna Gora
UVOD
Bakteriozna plamenjača koju prouzrokuje
Erwinia amylovora, spada u najranije opisane i
eknomski najznačajnije patogene jabučastih voćaka i
ukrasnih biljaka, pripadnika familije Rosaceae. Prva
pojava ove bakterije u Evropi je zabeležena u Engleskoj
polovinom prošlog veka i od tada se proširila na
teritoriji svih evropskih zemalja gde se gaje jabučaste
voćke, ali i ostali domaćini ove bakterije (van der
Zwet and Keil, 1979; Panić i Arsenijević, 1996).
Bakterija je na teritoriji bivše Jugoslavije eksperimentalno
potvrđena kao parazit dunje i kruške
1989. godine u Bosni i Hercegovini (Gradiška), Srbiji
(Šabac) i Makedoniji. Već u prvoj godini njene pojave
nastale su velike štete, što je rezultiralo krčenjem
zasada kruške i dunje u rejonima gde je došlo do pojave
bolesti (Arsenijević i Gavrilović, 2007).
U Crnoj Gori simptomi bakteriozne plamenjače
kruške su prvi put nađeni u okolini Bijelog
Polja, a epifitotična pojava bolesti na dunji je zabeležena
je 2003. godine, kada je i eksperimentalno
potvrđeno prisustvo bakterije (Obradović et al.,
2003; Arsenijević i Gavrilović, 2007). Od tada se
prisustvo i rasporstranjenost bakterije u Crnoj Gori
intenzivnije prati, naročito imajući u vidu i činjenicu
da se površine pod jabučastim voćkama iz godine
u godinu povećavaju.
Cilj ovog rada je da se utvrdi rasprostranjenost
i spektar domaćina E. amylovora u Crnoj Gori i prouče
patogene i bakteriološke odlike izolovanih sojeva,
poreklom sa različitih domaćina, tokom 2012. godine.