Þungmálmar og brennisteinn í mosa á Íslandi 1990-2010 Áhrif iðjuvera
Ãungmálmar og brennisteinn à mosa á Ãslandi 1990-2010 Ãhrif ... Ãungmálmar og brennisteinn à mosa á Ãslandi 1990-2010 Ãhrif ...
Járn (Fe) Samanburður á styrk járns í mosa við iðjuverin og utan þeirra árin 2005 og 2010 sýndi ekki marktækan mun á svæðum en marktækur munur var hins vegar á milli ára. Samspil ára og svæða var marktækt (35. mynd). Á landinu utan iðnaðarsvæða varð ekki marktæk breyting á styrk járns frá 2005 til 2010 og sama var að segja um sýni í Reyðarfirði. Á Grundartanga og við Straumsvík jókst styrkur járns hins vegar marktækt á þessum tíma. Dreifing járns í mosa er misjöfn á iðnaðarsvæðunum þremur. Í Reyðarfirði er styrkur járns hæstur í sýni sem tekið var um 1,1 km norðvestan við álverið (14.400 mg/kg) og styrkur efnisins lækkar yfirleitt innan fjarðarins með aukinni fjarlægð þaðan (36. mynd). Á Grundartanga er hæsta gildið um 2,4 km norðaustan við verksmiðjurnar en ekki er um greinilegan fallanda með aukinni fjarlægð frá þeim að ræða. Í Straumsvík eru hæstu gildin (10.382-14.279 mg/kg) austan og suðaustan við álverið í 1-2,5 km fjarlægð (36. mynd). Miðað við reiknaða mengunarstuðla flokkast styrkur járns í mosa í Reyðarfirði árið 2010 í þrjá flokka (36. mynd). Í stærstum hluta fjarðarins telst mengun lítil. Aðeins í einu sýni, sem tekið var um 1100 m vestan við verksmiðjuna er styrkur járns það hár að mengun telst smávægileg. Á Grundartanga er svipaða sögu að segja. Þar var styrkur járns nánast alls staðar í tveimur lægstu flokkunum. Eitt sýni um 2 km norðaustan við verksmiðjurnar flokkast sem smávægileg mengun. Við Straumsvík er nokkuð annað uppi á teningnum því að styrkur járns er í nágrenni versins víðast í 2. mengunarflokki og suðaustur af verinu lenda þrjú sýni flokknum smávægileg mengun. 9000 8000 7000 Fe NÍ-AThM2013 6000 mg/kg 5000 4000 3000 2000 1000 0 EM EM * *** Utan iðnaðarsvæða (104) Reyðarfjörður (9) Grundartangi (10) Straumsvík (11) Sv EM Ár *** Sv x Ár *** 2005 2010 35. mynd. Styrkur (mg/kg) járns (Fe) í mosa árið 2005 og 2010 utan iðnaðarsvæða (>4 km) og við iðnaðarsvæðin í Reyðarfirði, á Grundartanga og við Straumsvík. Lóðrétt strik tákna staðalskekkju. Niðurstöður samanburðar svæða (Sv) ára, (Ár) og samspils svæða og ára (Sv x Ár) eru sýndar t.h. Niðurstöður samanburðar milli ára fyrir einstök svæði eru neðst á súlum. Innan sviga er fjöldi sýna. Marktækur munur: *** = p
NÁTTÚRUFRÆÐISTOFNUN ÍSLANDS 2013 Þungmálmar og brennisteinn í mosa á Íslandi 1990-2010: áhrif iðjuvera Fe 2010 Reyðarfjörður 2315 ! 2330 ! 2511 ! 4323 ! 14400 ! ! 2886 ! 4231 ! ! 4190 ! MS≤1 1
- Page 1: NÍ-13003 Þungmálmar og brenniste
- Page 4 and 5: Mynd á kápu: Séð yfir iðnaðar
- Page 6 and 7: 4
- Page 8 and 9: 6
- Page 10 and 11: nágrenni álversins í Straumsvík
- Page 12 and 13: kort og þeim lýst svo unnt væri
- Page 14 and 15: Straumsvík 0 5 10 15 20 ! 90 ! ! !
- Page 16 and 17: 4 ÚRVINNSLA 4.1 Bakgrunnsgildi Vi
- Page 18 and 19: 3. tafla. Bakgrunnsgildi (MS × 1)
- Page 20 and 21: Kvikasilfur (Hg) Samanburður á s
- Page 22 and 23: Kadmín (Cd) Samanburður á sýnum
- Page 24 and 25: Króm (Cr) Samanburður þeirra sý
- Page 26 and 27: Kopar (Cu) Samanburður á þeim s
- Page 28 and 29: Járn (Fe) Marktækur munur var á
- Page 30 and 31: Nikkel (Ni) Samanburður á þeim s
- Page 32 and 33: Blý (Pb) Niðurstöður mælinga
- Page 34 and 35: Vanadín (V) Utan iðnaðarsvæða
- Page 36 and 37: Sink (Zn) Samanburður á sýnum se
- Page 38 and 39: 5.3 Áhrif iðjuvera á styrk efna
- Page 40 and 41: 5.3.2 Styrkur efna í nágrenni ið
- Page 42 and 43: Kadmín (Cd) Samanburður á styrk
- Page 44 and 45: Króm (Cr) Við samanburð á styrk
- Page 46 and 47: Kopar (Cu) Samanburður á styrk ko
- Page 50 and 51: Kvikasilfur (Hg) Samanburður á st
- Page 52 and 53: Nikkel (Ni) Samanburður á styrk n
- Page 54 and 55: Blý (Pb) Samanburður á styrk bl
- Page 56 and 57: Brennisteinn (S) Samanburður á st
- Page 58 and 59: Vanadín (V) Samanburður á styrk
- Page 60 and 61: Sink (Zn) Við samanburð á styrk
- Page 62 and 63: 5.4 Klasagreining Með klasagreinin
- Page 64 and 65: Skemmdir á mosa 2010 ! Miklar ! No
- Page 66 and 67: Brennisteinn Brennisteinn hefur ver
- Page 68 and 69: styrkur kadmíns í Skandinavíu mi
- Page 70 and 71: milli ára. Frá 2005 til 2010 hefu
- Page 72 and 73: 9 HEIMILDIR Aboal, J.R., J.A. Couto
- Page 74 and 75: Jón Hálfdanarson 2003. Hvað er j
- Page 76 and 77: Tyrovola, K. og N.P. Nikolaidis 200
- Page 78 and 79: Arsen (As) 2005 2010 Straumsvík Gr
- Page 80 and 81: Króm (Cr) 2005 2010 Straumsvík Gr
- Page 82 and 83: Járn (Fe) 2005 2010 Straumsvík Gr
- Page 84 and 85: Nikkel (Ni) 2005 2010 Straumsvík G
- Page 86 and 87: Vanadín (V) 2005 2010 Straumsvík
- Page 88 and 89: Brennisteinn (S) 2005 2010 Straumsv
- Page 90 and 91: 3. ljósmynd. Skemmdur tildurmosi,
- Page 92: 7. ljósmynd. Skemmdur tildurmosi,
NÁTTÚRUFRÆÐISTOFNUN ÍSLANDS 2013<br />
<strong>Þungm<strong>á</strong>lmar</strong> <strong>og</strong> <strong>brennisteinn</strong> <strong>í</strong> <strong>mosa</strong> <strong>á</strong> <strong>Íslandi</strong> <strong>1990</strong>-<strong>2010</strong>: <strong>á</strong>hrif <strong>iðjuvera</strong><br />
Fe <strong>2010</strong><br />
Reyðarfjörður<br />
2315<br />
!<br />
2330<br />
!<br />
2511<br />
!<br />
4323<br />
!<br />
14400<br />
!<br />
!<br />
2886<br />
!<br />
4231<br />
!<br />
!<br />
4190<br />
!<br />
MS≤1<br />
1
Change language