Þungmálmar og brennisteinn í mosa á Íslandi 1990-2010 Áhrif iðjuvera

Kadmín (Cd)
Samanburður á styrk kadmíns eftir svæðum og milli áranna 2005 og 2010 sýndi marktækan
mun milli svæða en ekki milli ára. Samspil svæða og ára var aftur á móti marktækt (29. mynd).
Í nágrenni iðjuveranna var styrkur kadmíns að meðaltali hæstur í Reyðarfirði og í Straumsvík
en lægstur á Grundartanga bæði 2005 og 2010. Styrkur kadmíns lækkaði marktækt utan
iðnaðarsvæða frá 2005 til 2010 en hækkaði hins vegar á þessum tíma á Grundartanga. Á öðrum
svæðum urðu ekki marktækar breytingar á milli ára.
Kort yfir styrk kadmíns við iðjuverin sýna að efnið er nokkuð jafndreift í nágrenni veranna. Þó
má greina örlítið hærri styrk í sýnum sem safnað var suðaustaustan við álverið í Straumsvík en
annars staðar við verin (30. mynd). Miðað við reiknaða mengunarstuðla er mengun af völdum
kadmíns hvergi meiri en í þriðja flokki, þ.e. lítilsháttar mengun.
0,20
0,18
0,16
0,14
0,12
Cd
NÍ-AThM2013
mg/kg
0,10
0,08
0,06
0,04
0,02
0,00
** **
Utan iðnaðarsvæða
(104)
EM
Reyðarfjörður
(9)
Grundartangi
(10)
EM
Straumsvík
(11)
Sv
***
Ár EM
Sv x Ár
***
2005
2010
29. mynd. Styrkur (mg/kg) kadmíns (Cd) í mosa árið 2005 og 2010 utan iðnaðarsvæða (>4 km) og við
iðnaðarsvæðin í Reyðarfirði, á Grundartanga og við Straumsvík. Lóðrétt strik tákna staðalskekkju.
Niðurstöður samanburðar svæða (Sv), ára (Ár) og samspils svæða og ára (Sv x Ár) eru sýndar t.h.
Niðurstöður samanburðar milli ára fyrir einstök svæði eru neðst á súlum. Innan sviga er fjöldi sýna.
Marktækur munur: *** = p