Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
NÁTTÚRUFRÆÐISTOFNUN ÍSLANDS 2008<br />
Verndun svæða, vistgerða og tegunda. Tillögur Náttúrufræðistofnunar Íslands<br />
vegna náttúruverndaráætlunar 2009–2013<br />
Hlemmi 3 105 Reykjavík<br />
Sími 590 0500 Fax 590 0595<br />
http://www.ni.is ni@ni.is<br />
Borgum<br />
við Norðurslóð 602 Akureyri<br />
Sími 460 0500 Fax 460 0501<br />
http://www.ni.is nia@ni.is<br />
Skýrsla nr.<br />
<strong>08008</strong><br />
Dags, Mán, Ár<br />
Október 2008<br />
Heiti skýrslu / Aðal- og undirtitill<br />
Verndun svæða, vistgerða og tegunda<br />
Tillögur Náttúrufræðistofnunar Íslands vegna náttúruverndaráætlunar<br />
2009–2013<br />
Höfundar<br />
María Harðardóttir, Erling Ólafsson, Starri Heiðmarsson, Kristinn<br />
Haukur Skarphéðinsson, Sigmundur Einarsson, Sigurður H.<br />
Magnússon og Jón Gunnar Ottósson<br />
Unnið fyrir<br />
Nefnd umhverfisráðuneytisins um náttúruverndaráætlun 2009–2013<br />
Samvinnuaðilar<br />
Dreifing<br />
X Opin<br />
Upplag<br />
30<br />
Fjöldi síðna<br />
85<br />
Verknúmer<br />
Málsnúmer<br />
Lokuð til<br />
Útdráttur<br />
Í júní 2007 skipaði umhverfisráðuneytið starfshóp til að vinna að undirbúningi náttúruverndaráætlunar<br />
2009–2013, skipaðan fulltrúum ráðuneytisins, Umhverfisstofnunar og Náttúrufræðistofnunar Íslands. Þessi<br />
hópur hefur mótað áherslur áætlunarinnar í samráði við umhverfisráðherra. Í þetta skiptið er megináhersla<br />
lögð á sjaldgæfar plöntur og mikilvæg búsvæði þeirra, með það fyrir augum að tryggja vernd og vöktun<br />
þeirra plantna sem eru verndarþurfi með heildstæðu neti verndarsvæða og tegundafriðun. Þar að auki eru<br />
fyrstu skrefin stigin í friðun smádýra og búsvæða þeirra og í friðun vistgerða.<br />
Við undirbúning náttúruverndaráætlunar er miðað við að þær vistgerðir, jarðminjar eða lífverutegundir sem<br />
fjallað er um og ástæða þykir til að vernda séu sjaldgæfar eða á válista, ábyrgðartegundir, mikilvægar á<br />
landsvísu eða falli undir alþjóðlega samninga. Náttúrufræðistofnun Íslands leggur til að allar<br />
háplöntutegundir á nýendurskoðuðum válista stofnunarinnar verði friðlýstar. Þær eru alls 49 en þar af eru<br />
25 tegundir nú þegar friðlýstar. Einnig leggur stofnunin til að 45 tegundir mosa og 90 tegundir fléttna og<br />
fléttuháðra sveppa verði friðlýstar, meirihlutinn á válista. Þá leggur stofnunin til að brotið verði blað í sögu<br />
náttúruverndar á Íslandi með því að friðlýsa þrjár tegundir smádýra og tvær vistgerðir á hálendinu. Eitt<br />
svæði er tilnefnt vegna sérstæðra jarðminja. Til stuðnings friðlýsingum tegunda, vistgerða og jarðminja<br />
hafa verið valin 17 landsvæði sem ætti að leggja áherslu á að friðlýsa á næstu árum. Tillögurnar eru í<br />
samræmi við áherslur náttúruverndar á alþjóðavettvangi.<br />
Á gildistíma náttúruverndaráætlunar 2009–2013 telur Náttúrufræðistofnun Íslands mikilvægt að setja af<br />
stað skipulega vinnu við skráningu á náttúrufari friðlýstra svæða og svæða á náttúruminjaskrá með það fyrir<br />
augum að fá vitneskju um hvaða lífverur, búsvæði þeirra, vistgerðir, vistkerfi og jarðmyndanir, sem eru<br />
verndarþurfi eru á svæðunum. Draga þarf fram með skýrum hætti hvaða verndarmarkmiðum er náð með<br />
tilurð svæðanna. Þannig má finna út hvar gloppur eru og hvar og hvernig þarf að bregðast við. Að sama<br />
skapi leggur Náttúrufræðistofnun Íslands til að náttúruverndaráætlun verði í framtíðinni tengd við alþjóðleg<br />
net friðaðra svæða með því að tilnefna í tengslum við hana ný Ramsarsvæði og fyrstu Emeraldsvæðin á<br />
Íslandi.<br />
Lykilorð<br />
Náttúruverndaráætlun, háplöntur, mosar, fléttur, fléttuháðir sveppir,<br />
smádýr, vistgerðir, jarðminjar, válisti, náttúruvernd, verndarþörf, net<br />
verndarsvæða, friðlýsingar, alþjóðlegir samningar<br />
Yfirfarið<br />
BB<br />
3
Change language