NÍ-08008 - Náttúrufræðistofnun Íslands

NÁTTÚRUFRÆÐISTOFNUN ÍSLANDS 2008
Verndun svæða, vistgerða og tegunda. Tillögur Náttúrufræðistofnunar Íslands
vegna náttúruverndaráætlunar 2009–2013
Ingólfsfjörður – Reykjafjörður
Svæðið sem lagt er til að verði friðlýst er um 156 km 2 að stærð og tilheyrir Árneshreppi. Þar
er gróðurfar sérstætt því burknar eru óvenju áberandi. Á svæðinu er Grásteinn sem er á
náttúruminjaskrá (nr. 326), stór granítsteinn sem talið er að hafi borist til landsins með hafís
undir lok ísaldar.
Markmið friðlýsingarinnar: Að vernda búsvæði sjaldgæfra plöntutegunda sem saman
mynda afar sérstætt gróðurfar með óvenju háu hlutfalli burknategunda. Nokkrar
plöntutegundanna eru á válista. Með búsvæðavernd tegundanna er stuðlað að því að tryggja
viðhald líffræðilegrar fjölbreytni svæðisins, sbr. 2010 markmið Sameinuðu þjóðanna um
líffræðilega fjölbreytni og evrópsku áætlunina um plöntuvernd 2008–2014.
Mörk: Við norðanverðan Ingólfsfjörð að vestanverðu eru mörkin dregin sunnan túna í landi
Seljaness upp hlíðar í Seljanesfjalli. Þaðan í Hádegisfjall, með austurbökkum Nyrðra- og
Syðra-Mjóavatns, í Búrfell, Háafell og til sjávar við Kamb. Við sjó miðast mörk við
fjörumörk.
Svæðislýsing: Svæðið einkennist af bersvæðis- og mosagróðri á fjalllendi, votlendi og
grónum dölum með snjódældum.
Núverandi landnotkun: Landbúnaður.
Ógnir: Engar alvarlegar.
Nauðsynlegar aðgerðir: Ekkert er því til fyrirstöðu að beit búfénaðar verði áfram í svipaðri
mynd og nú er. Koma þarf í veg fyrir að ágengar, framandi plöntutegundir verði fluttar inn á
svæðið og forðast ber rask á landinu á þeim stöðum sem eru mikilvægastir fyrir plöntutegundirnar
sem hér eru til umfjöllunar.
Forsendur friðlýsingar: Sérstætt gróðurfar þar sem burknar eru óvenju áberandi. Alls hafa
fundist 10 tegundir burkna á svæðinu og mynda þúsundblaðarós, Athyrium distentifolium,
dílaburkni, Dryopteris expansa og stóriburkni, Dryopteris filix-mas, víða gróskumikil
burknastóð. Nokkrar aðrar sjaldgæfar háplöntutegundir vaxa á svæðinu eins og
skollakambur, Blechnum spicant, mánajurt, Botrychium boreale, keldustör, Carex
paupercula, hagastör, Carex pulicaris, skollaber, Cornus suecica, þrenningarmaðra, Galium
trifidum, mýraertur, Lathyrus palustris, skrautpuntur, Milium effusum, broddkrækill, Sagina
subulata og marhálmur, Zostera marina. Einnig er á svæðinu eini fundarstaður fléttunnar
Rhizocarpon simillimum en útbreiðsla hennar er illa þekkt.
Tegund Tegundarheiti Flokkur Algengi Válisti Forsendur verndar
Skógelfting Equisetum
Háplanta Sjaldgæf VU Einn af þremur fundarstöðum
sylvaticum
Stinnasef Juncus squarrosus Háplanta Sjaldgæf VU Tveir af tíu fundarstöðum
Fjallkrækill Sagina caespitosa Háplanta Sjaldgæf VU Einn af nokkrum fundarstöðum
Törgudoppa Buellia adjuncta Fléttuháður
sveppur
Einn af fjórum fundarstöðum
39