Válisti 2

dýra sem ber að friða og þar er að finna fimmtán fuglategundir sem nefndar eru í válistanum,
en þær eru: brandugla, brandönd, fálki, flórgoði, haförn, helsingi, himbrimi, húsönd,
sjósvala, skrofa, snæugla, stormsvala, strandtittlingur, straumönd og þórshani. I Viðauka III
eru tegundir sem ber að vernda en heimilt er að veiða að því tilskildu að stjórn sé höfð á
veiðum, t.d. með takmörkun á veiðitíma, til að tryggja vernd viðkomandi stofns. I Viðauka III
eru allir aðrir íslenskir válistafuglar en þeir sem eru í Viðauka II nema gráspör og svartbakur.
Viðauki I í Bernarsamningnum fjallar um plöntur sem ber að friða og Viðauki IV um
veiðiaðferðir.
Fastanefnd Bernarsamningsins, sem skipuð er fulltrúum allra aðildarríkja hans, hefur samþykkt
ályktun um tegundir sem þarfnast sérstakrar búsvæðaverndar*. I ályktuninni eru 18 íslenskar
varptegundir tilgreindar, en þær eru: álft, brandugla, fálki, flórgoði, haförn, heiðlóa, helsingi,
himbrimi, húsönd, kría, lómur, óðinshani, sjósvala, smyrill, snæugla, stormsvala, straumönd
og þórshani. Island er eini staðurinn í Evrópu þar sem þrjár þessara tegunda verpa
reglulega; himbrimi, húsönd og straumönd.
CITES-samningurinn um alþjóðlega verslun með tilteknar tegundir fekur til mun færri íslenskra
fuglategunda. Þeim samningi fylgja þrír viðaukar með misjafnlega ströngum skilyrðum um
verslun með lífverur og flutning þeirra milli landa. Ströngustu reglurnar gilda um tegundir í 1.
viðauka, en íslenskar fuglategundir sem þar eru tilgreindar og eru á válista eru haförn og
fálki, en í 2. viðauka brandugla og snæugla. I 3. viðauka er skráð ein tegund á válista, þ.e.
skeiðönd.
2. tafla. Alþjóðlegar skuldbindingar sem snerta tegundir á þessum válista
Bernarsamningur Bernarsamningur Ályktun um CITES-
Viðauki II Viðauki III búsvæðavernd* samningur
Brandugla Fjöruspói Brandugla Brandugla
Brandönd Gargönd Fálki Fálki
Fálki Grafönd Flórgoði Haförn
Haförn Grágæs Haförn Skeiðönd
Flórgoði Gulönd Helsingi Snæugla
Helsingi Haftyrðill Himbrimi
Himbrimi Hrafn Húsönd
Húsönd Hrafnsönd Sjósvala
Sjósvala Keldusvín Snæugla
Skrofa Skeiðönd Stormsvala
Snæugla Skutulönd Straumönd
Stormsvala Stormmáfur Þórshani
Strandtittlingur
Stuttnefja
Straumönd
Súla
Þórshani
*Fastanefnd aðildarríkja Bernarsamningsins 1998. Ályktun nr. 6, samþykkt 4. desember 1998,
sem tilgreinir tegundir sem þarfnast sérstakrar búsvæðaverndar.
21