INFORMATOR NAUKOWY
INFORMATOR NAUKOWY - Uniwersytet w BiaÅymstoku INFORMATOR NAUKOWY - Uniwersytet w BiaÅymstoku
WYDZIAŁ biologiczno-chemiczny młody | dynamiczny | z perspektywami 6 Badania naukowe Bioelektrochemia błon komórkowych i membran półprzepuszczalnych Badania naukowe dotyczą właściwości fizykochemicznych membran zarówno naturalnych (błony komórkowe) jak i ich modeli np. w postaci monowarstw, dwuwarstw lipidowych płaskich oraz liposomów. Prowadzone są prace nad oddziaływaniami i równowagami chemicznymi pomiędzy składnikami błony, jak i pomiędzy składnikami błony a składnikami środowiska. Badane są właściwości fizykochemiczne komórek prawidłowych oraz zmienionych patologicznie, a także zmiany, jakie zachodzą w ich błonach komórkowych pod wpływem różnych czynników. W badaniach wykorzystywana jest technika wanny Langmuira, pomiary napięcia międzyfazowego dwuwarstw lipidowych, elektrochemiczna spektroskopia impedancyjna, woltametria, chronopotencjometria, mikroforeza oraz różne techniki chromatograficzne. Kontakt: prof. dr hab. Zbigniew Figaszewski, figaszew@uwb.edu.pl Publikacje: A. D. Petelska, A. Niemcunowicz-Janica, M. Szeremeta, Z. Figaszewski, Equilibria of phosphatidylcholine-Ca 2+ ions in monolayer at the air/water interface, Langmuir, 26 (2010) 13359-63; I. Dobrzyńska, B. Szachowicz-Petelska, E. Skrzydlewska, Z. Figaszewski, , Effect of L-carnitine on liver cell membranes in ethanol-intoxicated rats, Chemico-Biological Interactions, 188 (2010) 44-51. Synteza parcjalna oraz badania strukturalne produktów naturalnych i ich biologicznie aktywnych analogów Chemia produktów naturalnych i synteza ich biologicznie aktywnych analogów w oparciu o nowoczesne metody syntezy organicznej stanowi ważny kierunek badań mający nie tylko znaczącą wartość naukową, ale również potencjalne możliwości praktycznego wykorzystania. Szczególnie obiecujące są wyniki badań nad syntezą analogów saponiny OSW-1, które wykazują aktywność cytotoksyczną w stosunku do wybranych linii komórek rakowych już w stężeniach nanomolowych. Znaczenie praktyczne mogą mieć również badania nad syntezą witaminy A i jej analogów w oparciu o metatezę krzyżową β-karotenu. Prowadzone są kompleksowe badania układów polienowych z etylenem, sorbianem etylu i innymi alkenami w obecności rutenowych kompleksów metatezy. Reakcje metatezy są też wykorzystywane w syntezie pochodnych sapogenin steroidowych i przy konstrukcji maszyn molekularnych (rotorów). Prowadzone są również badania reakcji elektrochemicznej glikozylacji cholesterolu i innych steroli. Kontakt: prof. dr hab. Jacek Morzycki, morzycki@uwb.edu.pl Publikacje: J. W. Morzycki, J. O. H. Perez-Diaz, R. Santillan, A. Wojtkielewicz, Unusual oxidative transformations of a steroidal 16α,17α,22-triol, Steroids, 75 (2010) 70-76; I. Jastrzębska, A. Dobrogowska, E. Lutostańska, J. W. Morzycki, On reactions of spirostane sapogenins with benzeneseleninic anhydride, Tetrahedron, 66 (2010) 5024-29. Analityczne problemy oznaczania niektórych metali śladowych i związków istotnych w analizie klinicznej, próbkach biologicznych i środowiskowych Prowadzone badania dotyczą opracowania nowych selektywnych procedur analitycznych wydzielania, zatężania i oznaczania związków biologicznie aktywnych w próbkach środowiskowych oraz preparatach farmaceutycznych. Przedmiotem badań są leki psychotropowe, hipolipemiczne, przeciwgrzybiczne, α-blokery oraz inhibitory pompy wodorowej. Do izolacji badanych związków stosowane są przede wszystkim techniki ekstrakcyjne (LLE, SPE, CPE) oraz chromatograficzne (HPLC, TLC). Metody oznaczania wybranych farmaceutyków wykorzystujące ich fizykochemiczne i analityczne właściwości oparte są na technikach instrumentalnych – spektroskopii cząsteczkowej oraz woltamperometrii. Zakres badań obejmuje również ocenę trwałości leków w symulowanych warunkach środowiskowych oraz identyfikację produktów fotorozkładu metodami chemometrycznymi oraz chromatograficznymi (HPLC, HPLC-MS, GC-MS). Prowadzone są również badania dotyczące oznaczeń śladowych ilości substancji zanieczyszczających środowisko. Badania dotyczą takich materiałów jak wody naturalne, ścieki, kurz uliczny i drogowy. Oznaczane są przede wszystkim metale ciężkie ze szczególnym uwzględnieniem platynowców. W badaniach tych wykorzystuje się technikę wstrzykowej analizy przepływowej z różnymi technikami detekcji, takimi jak spektrofotometria, chemiluminescencja, elektroluminescencja oraz technikę atomowej spektroskopii absorpcyjnej. Kontakt: prof. dr hab. Anatol Kojło, kojlo@uwb.edu.pl Publikacje: J. Karpińska, A. Sokół, M. Kobeszko, B. Starczewska, U. Czyżewska, M. Hryniewicka: Study on degradation process of famotidine hydrochloride in aqueous samples, Toxicological & Environmental Chemistry, 92 (2010) 1409- -1422; J. Malejko, B. Godlewska-Żyłkiewicz, A. Kojło, A novel flow-injection method for the determination of Pt(IV) in environmental samples based on chemiluminescence reaction of lucigenin and biosorption , Talanta, 81 (2010) 1719-24.
7 http://biol-chem.uwb.edu.pl Waloryzacja i ochrona unikatowych ekosystemów północno-wschodniej Polski Od ponad 30 lat Instytut Biologii prowadzi szczegółowe rozpoznanie przyrodnicze unikatowych walorów przyrodniczych północnowschodniej Polski. Ciekawe i cenne naukowo wyniki dały badania genetycznej struktury populacji roślin i zwierząt gatunków reliktowych lub ginących, jak też rozpoznanie procesów biogeochemicznych kształtujących ekosystemy rzek i jezior. Uzyskane wyniki stanowią podstawę do zrównoważonego gospodarowania zasobami przyrodniczymi, jak również podejmowania działań ochronnych oraz rekultywacyjnych. Kontakt: dr hab. Emilia Brzosko, prof. UwB, emilka@uwb.edu.pl Publikacje: A. Banaszek, J. R. E. Taylor, D. Ochocińska, W. Chętnicki, Robertsonian polymorphism in the common shrew (Sorex araneus L.) and selective advantage of heterozygotes as indicated by higher maximum metabolic rates, Heredity 102 (2009) 155-162; M. Świsłocka, M. Ratkiewicz, A. Borkowska, E. Komenda, J. Raczyński, Mitochondrial DNA diversity in moose, Alces alces, in Poland: evidence for admixture in bottlenecked relic population, Ann. Zool. Fenn., 45 (2008) 360-365. Antybiotykooporność i owadobójczość bakterii ze środowisk naturalnych Na coraz większą skalę rozwijane są badania znajdujące zastosowanie w praktyce. W nurt ten wpisuje się poznawanie właściwości entomopatogennych toksyn środowiskowych szczepów Bacillus thuringiensis, jak też badanie toksyn bakteryjnych Bacillus cereus w produktach spożywczych i ich potencjalnego znaczenia dla konsumentów. Prowadzone są również analizy molekularne plazmidów i genów odpowiedzialnych za oporność bakterii z rodzaju Staphylococcus na antybiotyki. Wyniki tych badań mogą dać podstawy teoretyczne do tworzenia nowych strategii ochrony roślin uprawnych i produkcji nowych antybiotyków. Kontakt: dr hab. Izabela Święcicka, prof. UwB, izabelas@uwb.edu.pl Publikacje: T. Hauschild, S. Stepanović, D. Vuković, I. Dakić, S. Schwarz, Occurrence of chloramphenicol resistance and corresponding resistance genes in members of the Staphylococcus sciuri group. Int. J. Antimicrob, Agents, 33 (2009) 383-384; X. Hu, I. Święcicka, S. Timmery, J. Mahillon, Sympatric soil communities of Bacillus cereus sensu lato: population structure and potential plasmid dynamics of pXO1- and pXO2-like elements, FEMS Microbiol. Ecol., 70 (2009) 344-355. Regulacja metabolizmu komórek i organizmów na poziomie fizjologicznym, biofizycznym i biochemicznym W Instytucie Biologii UwB prowadzone są badania mające na celu poznanie mechanizmów aklimatyzacji i ochrony aparatu fotosyntetycznego oraz reakcji zapobiegających skutkom stresu u roślin i zwierząt. Analizuje się rolę błon biologicznych w procesach bioenergetycznych, transporcie jonów, stresie oksydacyjnym i apoptozie, jak też mechanizm działania na komórki przeciwutleniaczy pochodzenia roślinnego, regulację metabolizmu komórek poprzez hormony roślinne i zwierzęce i inne modulatory aktywności enzymów. Ważnym zagadnieniem badawczym jest śledzenie ewolucji procesów ekofizjologicznych, w szczególności związanych z gospodarką energetyczną drobnych zwierząt w różnych stanach fizjologicznych. Badania te prowadzą do prób wykorzystywania różnych regulatorów metabolizmu do zwalczania patogenów i zgłębiania procesów pozwalających organizmom na przystosowane do życia w różnych warunkach środowiskowych. Kontakt: prof. dr hab. Tadeusz Włostowski, twlostow@uwb.edu.pl Publikacje: A. Bajguz, Izolation and characterization of brassinosteroids from algal cultures of Chlorella vulgaris Beijerink (Trebouxiophyceae), Journal of Plant Physiology, 166 (2009) 1946-1949; V. I. Bunik, S. Strumiłło, Regulation of Catalysis Within Cellular Network: Metabolic and Signalling Implications of the 2-Oksoglutarate Oxidative Decarboxylation, Current Chemical Biology, 3 (2009) 279-290; A. K. Gębczyński, M. Konarzewski, Metabolic correlates of selection on aerobic capacity in laboratory mice: a test of the model for the evolution of endothermy, J. Exp. Biol., 212 (2009) 2872-2878. Konferencje naukowe Wśród najważniejszych konferencji naukowych, których organizatorem był wydział, warto wymienić: Bacterial Toxins for Insect Control; Safety, Ecology and New Strains (2009); II konferencja: Mokradła i systemy słodkowodne. Funkcjonowanie, zagrożenia i ochrona (2009); Sympozjum Naukowe PTBER Słodkie nowości ostatniej dekady – transport, metabolizm i regulacyjna rola cukrów (2007); Problemy badawcze i perspektywy ochrony storczykowatych w Polsce (2007). Wydział cyklicznie organizuje Środowiskową Konferencję Chemików (od 1992).
- Page 1 and 2: młody | dynamiczny | z perspektywa
- Page 3 and 4: 3 dr hab. BEATA GODLEWSKA-ŻYŁKIEW
- Page 5: 5 http://biol-chem.uwb.edu.pl WYDZI
- Page 9 and 10: 9 http://weiz.uwb.edu.pl Kierunki s
- Page 11 and 12: 11 http://weiz.uwb.edu.pl jekt real
- Page 13 and 14: 13 http://filologia.uwb.edu.pl Kier
- Page 15 and 16: 15 http://filologia.uwb.edu.pl Lite
- Page 17 and 18: 17 http://physics.uwb.edu.pl WYDZIA
- Page 19 and 20: 19 http://physics.uwb.edu.pl Konfer
- Page 21 and 22: 21 www.hist-soc.uwb.edu.pl WYDZIAŁ
- Page 23 and 24: 23 www.hist-soc.uwb.edu.pl Kontakt:
- Page 25 and 26: 25 http://matinf.uwb.edu.pl WYDZIA
- Page 27 and 28: 27 http://matinf.uwb.edu.pl i klasy
- Page 29 and 30: 29 http://pip.uwb.edu.pl WYDZIAŁ P
- Page 31 and 32: 31 http://pip.uwb.edu.pl osób star
- Page 33 and 34: 33 www.prawo.uwb.edu.pl WYDZIAŁ Pr
- Page 35 and 36: 35 www.prawo.uwb.edu.pl i Wschodnie
- Page 37 and 38: 39 www.wilno.uwb.edu.pl WYDZIAŁ EK
- Page 39 and 40: 41 http://bg.uwb.edu.pl Biblioteka
- Page 41 and 42: 43 Działalność kulturotwórcza i
- Page 43 and 44: 45 wadzić do uruchomienia 60 nowyc
- Page 45 and 46: 47 Popularyzacja nauki Pracownicy U
- Page 47 and 48: 49 BAZA NAUKOWA Uniwersytet w Biał
- Page 50: Radzymińska Poleska 27 Lipca www.u
WYDZIAŁ biologiczno-chemiczny młody | dynamiczny | z perspektywami 6<br />
Badania naukowe<br />
Bioelektrochemia błon komórkowych<br />
i membran półprzepuszczalnych<br />
Badania naukowe dotyczą właściwości fizykochemicznych<br />
membran zarówno naturalnych (błony komórkowe) jak i ich modeli<br />
np. w postaci monowarstw, dwuwarstw lipidowych płaskich<br />
oraz liposomów. Prowadzone są prace nad oddziaływaniami<br />
i równowagami chemicznymi pomiędzy składnikami błony, jak<br />
i pomiędzy składnikami błony a składnikami środowiska. Badane<br />
są właściwości fizykochemiczne komórek prawidłowych oraz<br />
zmienionych patologicznie, a także zmiany, jakie zachodzą w ich<br />
błonach komórkowych pod wpływem różnych czynników.<br />
W badaniach wykorzystywana jest technika wanny Langmuira,<br />
pomiary napięcia międzyfazowego dwuwarstw lipidowych,<br />
elektrochemiczna spektroskopia impedancyjna, woltametria,<br />
chronopotencjometria, mikroforeza oraz różne techniki chromatograficzne.<br />
Kontakt: prof. dr hab. Zbigniew Figaszewski, figaszew@uwb.edu.pl<br />
Publikacje: A. D. Petelska, A. Niemcunowicz-Janica, M. Szeremeta, Z. Figaszewski,<br />
Equilibria of phosphatidylcholine-Ca 2+ ions in monolayer at the air/water interface,<br />
Langmuir, 26 (2010) 13359-63; I. Dobrzyńska, B. Szachowicz-Petelska,<br />
E. Skrzydlewska, Z. Figaszewski, , Effect of L-carnitine on liver cell membranes in<br />
ethanol-intoxicated rats, Chemico-Biological Interactions, 188 (2010) 44-51.<br />
Synteza parcjalna oraz badania strukturalne<br />
produktów naturalnych i ich biologicznie<br />
aktywnych analogów<br />
Chemia produktów naturalnych i synteza ich biologicznie aktywnych<br />
analogów w oparciu o nowoczesne metody syntezy organicznej<br />
stanowi ważny kierunek badań mający nie tylko znaczącą<br />
wartość naukową, ale również potencjalne możliwości praktycznego<br />
wykorzystania. Szczególnie obiecujące są wyniki badań<br />
nad syntezą analogów saponiny OSW-1, które wykazują aktywność<br />
cytotoksyczną w stosunku do wybranych linii komórek rakowych<br />
już w stężeniach nanomolowych. Znaczenie praktyczne<br />
mogą mieć również badania nad syntezą witaminy A i jej analogów<br />
w oparciu o metatezę krzyżową β-karotenu. Prowadzone są<br />
kompleksowe badania układów polienowych z etylenem, sorbianem<br />
etylu i innymi alkenami w obecności rutenowych kompleksów<br />
metatezy. Reakcje metatezy są też wykorzystywane w syntezie<br />
pochodnych sapogenin steroidowych i przy konstrukcji maszyn<br />
molekularnych (rotorów). Prowadzone są również badania<br />
reakcji elektrochemicznej glikozylacji cholesterolu i innych steroli.<br />
Kontakt: prof. dr hab. Jacek Morzycki, morzycki@uwb.edu.pl<br />
Publikacje: J. W. Morzycki, J. O. H. Perez-Diaz, R. Santillan, A. Wojtkielewicz,<br />
Unusual oxidative transformations of a steroidal 16α,17α,22-triol, Steroids, 75<br />
(2010) 70-76; I. Jastrzębska, A. Dobrogowska, E. Lutostańska, J. W. Morzycki,<br />
On reactions of spirostane sapogenins with benzeneseleninic anhydride, Tetrahedron,<br />
66 (2010) 5024-29.<br />
Analityczne problemy oznaczania niektórych metali<br />
śladowych i związków istotnych w analizie klinicznej,<br />
próbkach biologicznych i środowiskowych<br />
Prowadzone badania dotyczą opracowania nowych selektywnych procedur<br />
analitycznych wydzielania, zatężania i oznaczania związków biologicznie<br />
aktywnych w próbkach środowiskowych oraz preparatach<br />
farmaceutycznych. Przedmiotem badań są leki psychotropowe, hipolipemiczne,<br />
przeciwgrzybiczne, α-blokery oraz inhibitory pompy wodorowej.<br />
Do izolacji badanych związków stosowane są przede wszystkim<br />
techniki ekstrakcyjne (LLE, SPE, CPE) oraz chromatograficzne (HPLC,<br />
TLC). Metody oznaczania wybranych farmaceutyków wykorzystujące<br />
ich fizykochemiczne i analityczne właściwości oparte są na technikach<br />
instrumentalnych – spektroskopii cząsteczkowej oraz woltamperometrii.<br />
Zakres badań obejmuje również ocenę trwałości leków w symulowanych<br />
warunkach środowiskowych oraz identyfikację produktów fotorozkładu<br />
metodami chemometrycznymi oraz chromatograficznymi<br />
(HPLC, HPLC-MS, GC-MS). Prowadzone są również badania dotyczące<br />
oznaczeń śladowych ilości substancji zanieczyszczających środowisko.<br />
Badania dotyczą takich materiałów jak wody naturalne, ścieki, kurz uliczny<br />
i drogowy. Oznaczane są przede wszystkim metale ciężkie ze szczególnym<br />
uwzględnieniem platynowców. W badaniach tych wykorzystuje<br />
się technikę wstrzykowej analizy przepływowej z różnymi technikami<br />
detekcji, takimi jak spektrofotometria, chemiluminescencja, elektroluminescencja<br />
oraz technikę atomowej spektroskopii absorpcyjnej.<br />
Kontakt: prof. dr hab. Anatol Kojło, kojlo@uwb.edu.pl<br />
Publikacje: J. Karpińska, A. Sokół, M. Kobeszko, B. Starczewska, U. Czyżewska,<br />
M. Hryniewicka: Study on degradation process of famotidine hydrochloride in<br />
aqueous samples, Toxicological & Environmental Chemistry, 92 (2010) 1409-<br />
-1422; J. Malejko, B. Godlewska-Żyłkiewicz, A. Kojło, A novel flow-injection method<br />
for the determination of Pt(IV) in environmental samples based on chemiluminescence<br />
reaction of lucigenin and biosorption , Talanta, 81 (2010) 1719-24.