MAKROEKONOMİK

MAKROEKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU - Mayıs 2010
MAKROEKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU - Kasım - 2010
5. Kamu Maliyesi ve Borçlanma
Temel Göstergeler
Bütçe Dengesi (Milyon TL) (Ekim) -1.835
Bütçe Dengesi (Milyon TL) (Ocak-Ekim) -23.125
Faiz Dışı Denge (Milyon TL) (Ekim) 351
Faiz Dışı Denge (Milyon TL) (Ocak-Ekim) 18.345
Bütçe Giderleri (Milyon TL) (Ekim) 21.203
Bütçe Gelirleri (Milyon TL) (Ekim) 19.368
Brüt Borçlanma (Milyon TL) (Ocak-Ekim) 137.099
2010 yılı Ocak-Ekim döneminde,
bütçe açığı 23,1 milyar TL, faiz dışı fazla
ise 18,3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
Bu dönemde, ekonomik faaliyetteki
canlanmaya bağlı olarak artan vergi
gelirleri ve faiz giderlerindeki düşüş,
bütçede performansındaki iyileşmenin
temel kaynağını oluşturmaktadır.
2010 yılının Ocak-Ekim döneminde,
İç Borç Servisi (Milyon TL) (Ocak-Ekim) 155.221
287 milyar TL olarak öngörülen bütçe
DİBS Faiz Oranı (%) (Kasım) 7,6
ödeneğinin yüzde 80,2’si kullanılmış ve
bütçe giderleri 230 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde bütçe giderleri, geçen
yılın aynı dönemine göre yüzde 5,2 oranında artmıştır.
2010 yılının ilk on ayında, faiz dışı bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre
yüzde 12 oranında artarak 188,6 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.
2010 yılının ilk on ayında cari transferler, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,9
oranında artarak 84,7 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Toplamda sağlık, emeklilik ve sosyal
yardım için bütçeden yapılan transferlerdeki artış yüzde 4,1 düzeyinde kalmıştır. Sosyal
güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi
kapsamında yapılan transfer tutarı ise 3,1 milyar TL olmuştur.
2010 yılı Ocak-Ekim döneminde merkezi yönetim bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı
dönemine göre yüzde 18 oranında artarak 206,9 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Aynı
dönemde vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22,5 oranında artarak 170,4
milyar TL olmuştur. Bu artışta baz etkisi ve ekonomide yaşanan toparlanmanın yanı sıra
Ekim ayında alkollü içkilerden alınan özel tüketim vergisi artışı ve otomotiv satışlarında
yaşanan artış etkili olmuştur.
Vergi gelirlerinin detayına bakıldığında, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde
28,1 oranında artarken, özel tüketim vergisi yüzde 30,9 oranında yükselmiştir. İthalde
alınan katma değer vergisi yüzde 36,4 oranında artış göstermiştir. Bu dönemde, ayrıca
gelir vergisi yüzde 4,4, kurumlar vergisi yüzde 24,3, damga vergisi yüzde 21,8 oranında
artmıştır. Banka ve sigorta muameleleri vergisi ise yüzde 13,1 oranında azalmıştır.
2008 yılından itibaren artış eğilimine giren merkezi yönetim toplam borç stoku, 2010
yılının Eylül ayından itibaren azalmaya başlamış ve Ekim ayında 459,7 milyar TL’ye
gerilemiştir. Toplam borcun 347,8 milyar TL’si iç borç, 111,9 milyar TL’lik kısmı ise dış
borçlardan oluşmaktadır. Böylece, merkezi yönetim borç stokunun yüzde 75,7’sini iç borçlar,
yüzde 24,3’ünü dış borçlar oluşturmaktadır.
25 http://www.sgb.gov.tr
eko@sgb.gov.tr