YILLIK EKONOMİK RAPOR 2010
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı
Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru ve Dış Borç 2. D Borç Servisindeki Gelimeler 2009 ylndaki 57,9 milyar dolarlk orta ve uzun vadeli d borç servisinin 47,6 milyar dolar anapara ve 10,3 milyar dolar faiz ödemesinden olumaktadr. 2010 yl Haziran ay itibaryla 49,0 milyar dolar anapara, 9,3 milyar dolar da faiz olmak üzere toplam 58,3 milyar dolar d borç ödemesi yaplmtr. Grafik V.C.6 D Borç Servisi (Milyon $) 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 28.852 22.450 6.402 27.810 20.823 6.987 30.488 23.340 7.148 36.803 28.769 8.034 40.070 30.708 9.362 48.680 37.868 10.812 53.379 41.591 11.788 57.899 47.557 10.342 58.454 48.462 9.992 58.349 49.019 9.330 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010-Ç1 2010-Ç2 Toplam Anapara Faiz Kaynak: Hazine Müstearl 3. Uluslararas Yatrm Pozisyonu Türkiye’nin yurtd varlklar ile yurtdna olan yükümlülüklerinin fark olarak tanmlanan net Uluslararas Yatrm Pozisyonu (UYP), 2008 yl sonunda -202,1 milyar dolar iken, 2009 yl sonunda yükümlülüklerin art ile -281,7 milyar dolar olarak gerçeklemitir. 2007 ylnn son çeyreinde balayan ve 2009 yl sonu itibaryla ise kademeli ve yava toparlanma iaretleri gösteren küresel kriz, UYP’nin ana kalemleri olan dorudan yatrmlar, portföy yatrmlar, dier yatrmlar ve rezerv varlklar üzerinde 2007-2008 ve 2008-2009 dönemleri arasnda farkl etkiler göstermitir. Net UYP’nin GSYH’ye oranlarndaki geliim izlendiinde, söz konusu oranda 2001 ylndan 2004 ylna kadar azalan, 2004 ylndan 2007 ylna kadar artan, 2008 ylsonunda yükümlülük azal nedeniyle azalan, 2009 ylsonunda ise yükümlülük art nedeniyle tekrar artan bir seyir gözlemlenmitir. Özellikle yükümlülüklerin GSYH’ye orannda, 2007 87
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 ylnda yüzde 74,4’ten 2008 ylsonunda yüzde 51,5’e düü, 2009 ylsonunda ise tam tersi bir gelime ile yüzde 74’e yükseli küresel kriz sürecinin her iki yönde gözlemlenen etkilerini yanstmas açsndan dikkat çekicidir. Türkiye’nin net UYP/GSYH oran 2008 ylnda yüzde -27,2 iken, 2009 ylnda oran yüzde -45,7’ye çkmtr. Ancak bu gelimelerde “deerleme etkisi” de etkili olmaktadr. Grafik V.C.7 Uluslararas Yatrm Pozisyonu/GSYH 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 -100.000 -200.000 -300.000 -400.000 -500.000 74,4 74,0 742.094 64,1 66,4 58,9 58,3 54,8 616.753 526.429 648.754 51,5 481.497 390.387 304.901 230.494 27,0 27,1 28,4 24,2 22,0 22,0 25,8 24,3 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 -27,2 -32,7 -34,7 -36,3 -39,3 -48,6 -45,7 -37,1 80 70 60 50 40 30 20 10 0 -10 -20 -30 -40 -50 GSYH (Milyon $) Uluslararas Yatrm Pozisyonu (Net)/GSYH (%) Varlklar/GSYH (%) Yükümlülükler/GSYH (%) Kaynak: TCMB 2008 ylsonu itibaryla küresel krizin etkisiyle özellikle yabanc sermaye ve menkul kymet yükümlülük kalemlerinde ortaya çkan azaln, 2009 yl sonu itibaryla yaanan ksmi toparlanmann etkisiyle tekrar artmaya balamas, toplam varlk ve yükümlülük kalemleri arasndaki farkn göreli olarak yeniden artmasna yol açmtr. 88
- Page 44 and 45: Büyüme Grafik III.B.1 Baz AB Ülk
- Page 46 and 47: Büyüme Kamu talebi hariç tutuldu
- Page 48 and 49: Büyüme Grafik III.C.1 50 40 30 20
- Page 50 and 51: Büyüme Grafik III.C.3 Yatrm Göst
- Page 52 and 53: 2 0 IV 1 0 İŞGÜCÜ PİYASASI 45
- Page 54 and 55: İşgücü Piyasası IV. GÜCÜ PYA
- Page 56 and 57: İşgücü Piyasası Dier yandan ü
- Page 58 and 59: İşgücü Piyasası B. 2009 YILIND
- Page 60 and 61: İşgücü Piyasası stihdamn dalmn
- Page 62 and 63: İşgücü Piyasası Grafik IV.B.5
- Page 64 and 65: İşgücü Piyasası Tablo IV.C.1 D
- Page 66 and 67: İşgücü Piyasası TÜRKYE’DE G
- Page 68 and 69: V 2 0 1 0 ÖDEMELER DENGESİ, REEL
- Page 70 and 71: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 72 and 73: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 74 and 75: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 76 and 77: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 78 and 79: ithalat içindeki pay ise 2009 ylnn
- Page 80 and 81: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 82 and 83: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 84 and 85: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 86 and 87: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 88 and 89: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 90 and 91: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 92 and 93: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 96 and 97: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 98 and 99: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 100 and 101: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 102 and 103: 2 0 VI 1 0 ENFLASYON VE PARA POLİT
- Page 104 and 105: Enflasyon ve Para Politikası VI. E
- Page 106 and 107: Enflasyon ve Para Politikası Grafi
- Page 108 and 109: Enflasyon ve Para Politikası Böyl
- Page 110 and 111: Enflasyon ve Para Politikası 5,13
- Page 112 and 113: Enflasyon ve Para Politikası Orta
- Page 114 and 115: Enflasyon ve Para Politikası 2009
- Page 116 and 117: Enflasyon ve Para Politikası Grafi
- Page 118 and 119: Enflasyon ve Para Politikası faizl
- Page 120 and 121: Enflasyon ve Para Politikası C. PA
- Page 122 and 123: Enflasyon ve Para Politikası 2010
- Page 124 and 125: Enflasyon ve Para Politikası KÜRE
- Page 126 and 127: 2 0 VII 1 0 MALİ PİYASALAR 119
- Page 128 and 129: Mali Piyasalar VII. MAL PYASALAR K
- Page 130 and 131: Mali Piyasalar Grafik VII.A.2 MKB l
- Page 132 and 133: Mali Piyasalar Grafik VII.A.3 MSCI
- Page 134 and 135: Mali Piyasalar gelimekte olan ülke
- Page 136 and 137: Mali Piyasalar Tablo VII.B.1 CDS Pr
- Page 138 and 139: Mali Piyasalar Grafik VII.C.1 Dövi
- Page 140 and 141: Mali Piyasalar Grafik VII.D.1 10.00
- Page 142 and 143: Mali Piyasalar Grafik VII.E.1 Vadel
Yıllık Ekonomik Rapor <strong>2010</strong><br />
ylnda yüzde 74,4’ten 2008 ylsonunda yüzde 51,5’e düü, 2009 ylsonunda ise tam<br />
tersi bir gelime ile yüzde 74’e yükseli küresel kriz sürecinin her iki yönde gözlemlenen<br />
etkilerini yanstmas açsndan dikkat çekicidir. Türkiye’nin net UYP/GSYH oran 2008<br />
ylnda yüzde -27,2 iken, 2009 ylnda oran yüzde -45,7’ye çkmtr. Ancak bu<br />
gelimelerde “deerleme etkisi” de etkili olmaktadr.<br />
Grafik V.C.7<br />
Uluslararas Yatrm Pozisyonu/GSYH<br />
800.000<br />
700.000<br />
600.000<br />
500.000<br />
400.000<br />
300.000<br />
200.000<br />
100.000<br />
0<br />
-100.000<br />
-200.000<br />
-300.000<br />
-400.000<br />
-500.000<br />
74,4<br />
74,0<br />
742.094<br />
64,1<br />
66,4<br />
58,9<br />
58,3<br />
54,8<br />
616.753<br />
526.429 648.754 51,5<br />
481.497<br />
390.387<br />
304.901<br />
230.494<br />
27,0<br />
27,1 28,4<br />
24,2 22,0 22,0<br />
25,8 24,3<br />
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009<br />
-27,2<br />
-32,7<br />
-34,7<br />
-36,3 -39,3<br />
-48,6<br />
-45,7<br />
-37,1<br />
80<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
-10<br />
-20<br />
-30<br />
-40<br />
-50<br />
GSYH (Milyon $) Uluslararas Yatrm Pozisyonu (Net)/GSYH (%)<br />
Varlklar/GSYH (%) Yükümlülükler/GSYH (%)<br />
Kaynak: TCMB<br />
2008 ylsonu itibaryla küresel krizin etkisiyle özellikle yabanc sermaye ve menkul kymet<br />
yükümlülük kalemlerinde ortaya çkan azaln, 2009 yl sonu itibaryla yaanan ksmi<br />
toparlanmann etkisiyle tekrar artmaya balamas, toplam varlk ve yükümlülük kalemleri<br />
arasndaki farkn göreli olarak yeniden artmasna yol açmtr.<br />
88