YILLIK EKONOMİK RAPOR 2010
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı
Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru ve Dış Borç Cari ilemler hesabnn dier bir alt kalemi olan gelir dengesi kaleminde ise 2009 ylnda 7,7 milyar dolar, 2009 yl Ocak-Temmuz döneminde 4,8 milyar dolar, 2010 ylnn ayn döneminde ise 4,5 milyar dolar net ödeme gerçeklemitir. Bu kalemde oluan açn temel nedeni faiz giderleridir. 2009 yl Ocak-Temmuz döneminde 4,4 milyar dolar iken 2010 ylnn ayn döneminde kredilere ilikin faiz giderleri 3,2 milyar dolar olarak gerçeklemitir. Cari ilemler hesabnn son kalemi olan ve genel hükümet ile dier sektörlerden oluan cari transferler, 2009 ylnda 2,3 milyar dolar fazla vermitir. 2010 yl Ocak-Temmuz döneminde, 249 milyon dolar genel hükümet ve 409 milyon dolar dier sektörler olmak üzere toplam 658 milyon dolar cari transfer geliri salanmtr. 2. Sermaye ve Finans Hesab Dünya ekonomisinde likiditenin ve sermaye hareketlerinin yüksek olduu 2003–2007 döneminde, ekonominin performans, yatrm ortamnn iyiletirilmesine yönelik politikalar, yapsal düzenlemeler ve siyasi istikrar gibi olumlu etmenler sayesinde Türkiye’ye yönelik sermaye girileri önemli düzeylere çkmtr. Örnein, global likiditenin en bol olduu 2006-2008 döneminde yllk ortalama 40 milyar dolara yaklaan düzeyde sermaye girii olmutur. Grafik V.A.9 Türkiye'ye Net Sermaye Girii ve GSYH'ye Oran (Milyon $, Yüzde) 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 -10.000 -20.000 44.724 37.307 38.178 35.248 12.935 14.184 9.439 7.537 7.112 -4.327 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Rezerv Varlklar Hariç Sermaye ve Finans Hesab (Sol Eksen) Rezerv Varlklar Hariç Türkiye'ye Net Sermaye Girii/GSYH (Sa Eksen) Kaynak: TCMB -1.789 Ocak-Temmuz 2009 31.442 Ocak-Temmuz 2010 10 8 6 4 2 0 -2 -4 77
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 Ancak, 2008 yl son çeyrei itibaryla piyasalarda balayan likidite sorunu, risk alglamalarnda ve beklentilerindeki kötüleme gelimekte olan ülkelere sermaye girilerini olumsuz etkilemitir. Nitekim, 2009 ylndaki net sermaye girii 9,4 milyar dolar düzeyinde kalmtr. Ancak 2009 yl son çeyreinden itibaren sermaye akmlarnda belirgin bir iyileme görülmütür. 2009 yl Ocak-Temmuz döneminde 2 milyar dolar bulan çka karn, 2010 ylnn ayn döneminde 31,4 milyar dolar sermaye girii gerçeklemitir. Tablo V.A.8 Sermaye Hareketleri (Milyon $) Ocak-Temmuz 2007 2008 2009 2009 2010 Sermaye ve Finans Hesab 36.692 36.305 9.328 1.590 24.761 Dorudan Yatrm (Net) 19.941 15.720 6.296 4.097 3.344 Dorudan Yatrm Girii 22.047 18.269 7.849 4.996 4.387 Dorudan Yatrm Çk -2.106 -2.549 -1.553 -899 -1.043 Portföy Yatrm (Net) 717 -5.046 196 873 10.809 Hisse Senedi 5.138 716 2.827 1.276 1.322 Borç Senedi -2.358 -4.486 111 1.049 10.335 Dier Yatrmlar (Net) 24.066 24.574 2.947 -6.759 17.289 Rezerv Varlklar -8.032 1.057 -111 3.379 -6.681 Net Hata ve Noksan 1.619 5.641 4.635 6.264 -531 Kaynak: TCMB Finans hesaplar ana kalemleri itibaryla incelendiinde dorudan yatrm girilerinin küresel kriz nedeniyle 2009 yl boyunca azalan bir seyir izlemesine ramen cari açn en istikrarl finansman kalemi olma özelliini sürdürdüü görülmektedir. Dünya genelinde Türkiye’ye dorudan yabanc yatrm girii, 2008 yl son çeyreinden itibaren azalmaya balamtr (Bkz. Kutu: Dorudan Yabanc Yatrmlar). 2010 yl Ocak- Temmuz döneminde ise 4,4 milyar dolar dorudan sermaye girii gerçeklemitir. Ayn dönemde yurtiçi yerleiklerin yurtdnda 1 milyar dolar yatrm yapmas sonucu, net dorudan yatrmlar 3,3 milyar dolar olarak gerçeklemitir. 2009 yl Temmuz ay itibaryla yurtiçinde dorudan yatrm 12 aylk kümülatif olarak 11,5 milyar dolar gerçeklemiken, 2010 yl Temmuz aynda 12 aylk kümülatif olarak 7,2 milyar dolar yatrm girii olmutur. 78
- Page 34 and 35: 2 0 III 1 0 BÜYÜME 27
- Page 36 and 37: Büyüme III. BÜYÜME A. 2009: GLO
- Page 38 and 39: Büyüme Grafik III.A.2 Kii Bana GS
- Page 40 and 41: Büyüme birlikte tüketim, ikinci
- Page 42 and 43: Büyüme 2009 ylnda uygun hava koul
- Page 44 and 45: Büyüme Grafik III.B.1 Baz AB Ülk
- Page 46 and 47: Büyüme Kamu talebi hariç tutuldu
- Page 48 and 49: Büyüme Grafik III.C.1 50 40 30 20
- Page 50 and 51: Büyüme Grafik III.C.3 Yatrm Göst
- Page 52 and 53: 2 0 IV 1 0 İŞGÜCÜ PİYASASI 45
- Page 54 and 55: İşgücü Piyasası IV. GÜCÜ PYA
- Page 56 and 57: İşgücü Piyasası Dier yandan ü
- Page 58 and 59: İşgücü Piyasası B. 2009 YILIND
- Page 60 and 61: İşgücü Piyasası stihdamn dalmn
- Page 62 and 63: İşgücü Piyasası Grafik IV.B.5
- Page 64 and 65: İşgücü Piyasası Tablo IV.C.1 D
- Page 66 and 67: İşgücü Piyasası TÜRKYE’DE G
- Page 68 and 69: V 2 0 1 0 ÖDEMELER DENGESİ, REEL
- Page 70 and 71: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 72 and 73: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 74 and 75: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 76 and 77: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 78 and 79: ithalat içindeki pay ise 2009 ylnn
- Page 80 and 81: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 82 and 83: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 86 and 87: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 88 and 89: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 90 and 91: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 92 and 93: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 94 and 95: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 96 and 97: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 98 and 99: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 100 and 101: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 102 and 103: 2 0 VI 1 0 ENFLASYON VE PARA POLİT
- Page 104 and 105: Enflasyon ve Para Politikası VI. E
- Page 106 and 107: Enflasyon ve Para Politikası Grafi
- Page 108 and 109: Enflasyon ve Para Politikası Böyl
- Page 110 and 111: Enflasyon ve Para Politikası 5,13
- Page 112 and 113: Enflasyon ve Para Politikası Orta
- Page 114 and 115: Enflasyon ve Para Politikası 2009
- Page 116 and 117: Enflasyon ve Para Politikası Grafi
- Page 118 and 119: Enflasyon ve Para Politikası faizl
- Page 120 and 121: Enflasyon ve Para Politikası C. PA
- Page 122 and 123: Enflasyon ve Para Politikası 2010
- Page 124 and 125: Enflasyon ve Para Politikası KÜRE
- Page 126 and 127: 2 0 VII 1 0 MALİ PİYASALAR 119
- Page 128 and 129: Mali Piyasalar VII. MAL PYASALAR K
- Page 130 and 131: Mali Piyasalar Grafik VII.A.2 MKB l
- Page 132 and 133: Mali Piyasalar Grafik VII.A.3 MSCI
Yıllık Ekonomik Rapor <strong>2010</strong><br />
Ancak, 2008 yl son çeyrei itibaryla piyasalarda balayan likidite sorunu, risk<br />
alglamalarnda ve beklentilerindeki kötüleme gelimekte olan ülkelere sermaye<br />
girilerini olumsuz etkilemitir. Nitekim, 2009 ylndaki net sermaye girii 9,4 milyar dolar<br />
düzeyinde kalmtr. Ancak 2009 yl son çeyreinden itibaren sermaye akmlarnda<br />
belirgin bir iyileme görülmütür. 2009 yl Ocak-Temmuz döneminde 2 milyar dolar<br />
bulan çka karn, <strong>2010</strong> ylnn ayn döneminde 31,4 milyar dolar sermaye girii<br />
gerçeklemitir.<br />
Tablo V.A.8<br />
Sermaye Hareketleri<br />
(Milyon $)<br />
Ocak-Temmuz<br />
2007 2008 2009 2009 <strong>2010</strong><br />
Sermaye ve Finans Hesab 36.692 36.305 9.328 1.590 24.761<br />
Dorudan Yatrm (Net) 19.941 15.720 6.296 4.097 3.344<br />
Dorudan Yatrm Girii 22.047 18.269 7.849 4.996 4.387<br />
Dorudan Yatrm Çk -2.106 -2.549 -1.553 -899 -1.043<br />
Portföy Yatrm (Net) 717 -5.046 196 873 10.809<br />
Hisse Senedi 5.138 716 2.827 1.276 1.322<br />
Borç Senedi -2.358 -4.486 111 1.049 10.335<br />
Dier Yatrmlar (Net) 24.066 24.574 2.947 -6.759 17.289<br />
Rezerv Varlklar -8.032 1.057 -111 3.379 -6.681<br />
Net Hata ve Noksan 1.619 5.641 4.635 6.264 -531<br />
Kaynak: TCMB<br />
Finans hesaplar ana kalemleri itibaryla incelendiinde dorudan yatrm girilerinin<br />
küresel kriz nedeniyle 2009 yl boyunca azalan bir seyir izlemesine ramen cari açn en<br />
istikrarl finansman kalemi olma özelliini sürdürdüü görülmektedir.<br />
Dünya genelinde Türkiye’ye dorudan yabanc yatrm girii, 2008 yl son çeyreinden<br />
itibaren azalmaya balamtr (Bkz. Kutu: Dorudan Yabanc Yatrmlar). <strong>2010</strong> yl Ocak-<br />
Temmuz döneminde ise 4,4 milyar dolar dorudan sermaye girii gerçeklemitir. Ayn<br />
dönemde yurtiçi yerleiklerin yurtdnda 1 milyar dolar yatrm yapmas sonucu, net<br />
dorudan yatrmlar 3,3 milyar dolar olarak gerçeklemitir. 2009 yl Temmuz ay<br />
itibaryla yurtiçinde dorudan yatrm 12 aylk kümülatif olarak 11,5 milyar dolar<br />
gerçeklemiken, <strong>2010</strong> yl Temmuz aynda 12 aylk kümülatif olarak 7,2 milyar dolar<br />
yatrm girii olmutur.<br />
78
Change language