YILLIK EKONOMİK RAPOR 2010
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı
Büyüme 2009 ylnda uygun hava koullarnn olumas, tarmsal üretimin önemli ölçüde artmasna neden olmutur. Uygun iklim koullarna bal olarak üretimde yaanan artlardan dolay, 2009 ylnda tarm sektöründe yüzde 3,5’lik büyüme meydana gelmitir. Tarm, ormanclk ve avclk alt sektörü yüzde 3,7 orannda büyürken, balkçlk alt sektörü yüzde 0,3 daralmtr. Grafik III.A.5 GSYH Büyümesine Sektörel Katklar (Puan) 17 12 7 2 -3 -8 -13 -18 2008-Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 2009-Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 2010-Ç1 Ç2 Hizmetler 4,0 2,2 0,2 -2,8 -5,9 -3,8 -1,1 3,2 6,2 6,1 Sanayi 2,4 1,2 0,0 -2,8 -5,9 -3,2 -1,0 3,0 5,0 4,1 Tarm 0,3 0,0 0,9 0,2 -0,1 0,4 0,7 0,2 0,0 0,1 Kaynak:TÜK Tarm Sanayi Hizmetler 2009 ylnn ilk çeyrei, küresel krizin reel ekonomideki etkilerinin en youn olduu dönem olmutur. Bu dönemde sanayi sektörü yüzde 20,9 daralmtr. Yln ikinci ve üçüncü çeyreklerinde ise sanayi sektöründeki daralma srasyla yüzde 11,2 ve yüzde 4,2 olarak gerçeklemitir. Buna karn yln son çeyreinde balayan ekonomik toparlanmann en önemli kalemlerinden birisi yine sanayi sektörü olmutur. 2009 ylnn son çeyreinde, GSYH yüzde 6 orannda büyürken ayn dönemde sanayi sektörü büyümesi bu rakamn neredeyse iki kat (yüzde 11,6) olmutur. Ancak 2009 ylnn genelinde sanayi sektörü yüzde 6,7 düzeyinde daralrken alt sektörlerden madencilik ve taocakçl sektörü yüzde 6,7, imalat sanayi sektörü yüzde 7 ve enerji sektörü yüzde 3,4 daralmtr. Sanayi sektörünün en önemli alt kalemi imalat sanayidir. Küresel ekonomideki ve Türkiye ekonomisindeki yavalama nedeniyle imalat sanayinde de önemli daralmalar yaanmtr. malat sanayi, 2009 yl ilk çeyrekte yüzde 22,1, ikinci 35
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 çeyrekte yüzde 11,5, üçüncü çeyrekte yüzde 4,2 daralrken, talebin canlanmasyla son çeyrekte yüzde 13 büyümütür. 2009 yl büyüme bakmndan hizmetler sektöründe de olumsuz bir yl olmutur. Hizmetler sektörü, 2008 ylnda yüzde 1,2 büyürken 2009 ylnda yüzde 3,1 daralmtr. naat sektörü, 2008 ylnda olduu gibi talep daralmasna bal olarak, 2009 ylnda da daralmtr. Söz konusu daralma yüzde 16,1 orannda gerçeklemi ve iktisadi faaliyet kollar arasnda en fazla gerileme görülen sektör olmutur. Toptan ve perakende ticaret sektörü 2009 ylnda yüzde 10,2, ulatrma, depolama ve haberleme sektörü yüzde 7 ve dier sosyal, toplumsal ve kiisel hizmet faaliyetleri yüzde 1,1 daralmtr. 2009 ylnda gayrimenkul, kiralama ve i faaliyetleri, otel ve lokantalar, salk ileri ve sosyal hizmetler, eviçi personel çaltran hanehalklar, eitim, kamu yönetimi ve savunma, zorunlu sosyal güvenlik, mali arac kurulularn faaliyetleri ve konut sahiplii alt sektörlerinde ise büyüme yaanmtr. Sektörel bazda en yüksek büyüme ise yüzde 8,5 ile mali arac kurulularn faaliyetlerinde gerçeklemitir. Ancak, büyüme bakmndan hizmetler sektörünün yarsndan fazlasn oluturan alt sektörlerde yüksek oranl daralmalar yaanmas, hizmetler sektörünün yüzde 3,1 daralmasna neden olmutur. B. 2010: HIZLI TOPARLANMA DÖNEM Türkiye ekonomisi, krizden dier ülkelere göre daha hzl ve güçlü bir ekilde çkmtr. Ekonomideki toparlanma, 2009 ylnn ikinci çeyreinden itibaren kendini hissettirmeye balam, yln son çeyreinde GSYH yüzde 6 orannda büyüyerek hzl bir toparlanma sürecine girildiini göstermitir. Nitekim, 2010 ylnn ilk çeyreinde ve ikinci çeyreinde çift haneli büyüme ile toparlanma süreci devam etmitir. 2010 ylnn ilk yarsnda ulalan yüzde 11’lik büyüme performansyla Türkiye ekonomisi kriz öncesi büyüklüüne ulam ve ikinci çeyree ait son verilere göre krizden çk sürecinde AB ve OECD ülkeleri arasnda en hzl ve güçlü büyüyen ülke olmutur. 36
- Page 2 and 3: T.C. MALİYE BAKANLIĞI YILLIK EKON
- Page 4 and 5: İÇİNDEKİLER I. MAKROEKONOMİK G
- Page 6 and 7: SUNUŞ Bu Rapor, Türkiye ve dünya
- Page 8 and 9: 2 0 1 0 I MAKROEKONOMİK GELİŞMEL
- Page 10 and 11: Makroekonomik Gelişmeler: Genel De
- Page 12 and 13: Makroekonomik Gelişmeler: Genel De
- Page 14 and 15: Makroekonomik Gelişmeler: Genel De
- Page 16 and 17: 2 0 II 1 0 KÜRESEL EKONOMİK GELİ
- Page 18 and 19: Küresel Ekonomik Gelişmeler II. K
- Page 20 and 21: Küresel Ekonomik Gelişmeler Grafi
- Page 22 and 23: Küresel Ekonomik Gelişmeler 2010
- Page 24 and 25: Küresel Ekonomik Gelişmeler probl
- Page 26 and 27: Küresel Ekonomik Gelişmeler kalmt
- Page 28 and 29: Küresel Ekonomik Gelişmeler ihrac
- Page 30 and 31: Küresel Ekonomik Gelişmeler Kriz
- Page 32 and 33: Küresel Ekonomik Gelişmeler 2000
- Page 34 and 35: 2 0 III 1 0 BÜYÜME 27
- Page 36 and 37: Büyüme III. BÜYÜME A. 2009: GLO
- Page 38 and 39: Büyüme Grafik III.A.2 Kii Bana GS
- Page 40 and 41: Büyüme birlikte tüketim, ikinci
- Page 44 and 45: Büyüme Grafik III.B.1 Baz AB Ülk
- Page 46 and 47: Büyüme Kamu talebi hariç tutuldu
- Page 48 and 49: Büyüme Grafik III.C.1 50 40 30 20
- Page 50 and 51: Büyüme Grafik III.C.3 Yatrm Göst
- Page 52 and 53: 2 0 IV 1 0 İŞGÜCÜ PİYASASI 45
- Page 54 and 55: İşgücü Piyasası IV. GÜCÜ PYA
- Page 56 and 57: İşgücü Piyasası Dier yandan ü
- Page 58 and 59: İşgücü Piyasası B. 2009 YILIND
- Page 60 and 61: İşgücü Piyasası stihdamn dalmn
- Page 62 and 63: İşgücü Piyasası Grafik IV.B.5
- Page 64 and 65: İşgücü Piyasası Tablo IV.C.1 D
- Page 66 and 67: İşgücü Piyasası TÜRKYE’DE G
- Page 68 and 69: V 2 0 1 0 ÖDEMELER DENGESİ, REEL
- Page 70 and 71: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 72 and 73: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 74 and 75: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 76 and 77: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 78 and 79: ithalat içindeki pay ise 2009 ylnn
- Page 80 and 81: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 82 and 83: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 84 and 85: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 86 and 87: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 88 and 89: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 90 and 91: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
Büyüme<br />
2009 ylnda uygun hava koullarnn olumas, tarmsal üretimin önemli ölçüde<br />
artmasna neden olmutur. Uygun iklim koullarna bal olarak üretimde yaanan<br />
artlardan dolay, 2009 ylnda tarm sektöründe yüzde 3,5’lik büyüme meydana<br />
gelmitir. Tarm, ormanclk ve avclk alt sektörü yüzde 3,7 orannda büyürken, balkçlk<br />
alt sektörü yüzde 0,3 daralmtr.<br />
Grafik III.A.5<br />
GSYH Büyümesine Sektörel Katklar (Puan)<br />
17<br />
12<br />
7<br />
2<br />
-3<br />
-8<br />
-13<br />
-18<br />
2008-Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 2009-Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 <strong>2010</strong>-Ç1 Ç2<br />
Hizmetler 4,0 2,2 0,2 -2,8 -5,9 -3,8 -1,1 3,2 6,2 6,1<br />
Sanayi 2,4 1,2 0,0 -2,8 -5,9 -3,2 -1,0 3,0 5,0 4,1<br />
Tarm 0,3 0,0 0,9 0,2 -0,1 0,4 0,7 0,2 0,0 0,1<br />
Kaynak:TÜK<br />
Tarm Sanayi Hizmetler<br />
2009 ylnn ilk çeyrei, küresel krizin reel ekonomideki etkilerinin en youn olduu<br />
dönem olmutur. Bu dönemde sanayi sektörü yüzde 20,9 daralmtr. Yln ikinci ve<br />
üçüncü çeyreklerinde ise sanayi sektöründeki daralma srasyla yüzde 11,2 ve yüzde 4,2<br />
olarak gerçeklemitir. Buna karn yln son çeyreinde balayan ekonomik<br />
toparlanmann en önemli kalemlerinden birisi yine sanayi sektörü olmutur. 2009 ylnn<br />
son çeyreinde, GSYH yüzde 6 orannda büyürken ayn dönemde sanayi sektörü<br />
büyümesi bu rakamn neredeyse iki kat (yüzde 11,6) olmutur. Ancak 2009 ylnn<br />
genelinde sanayi sektörü yüzde 6,7 düzeyinde daralrken alt sektörlerden madencilik ve<br />
taocakçl sektörü yüzde 6,7, imalat sanayi sektörü yüzde 7 ve enerji sektörü yüzde 3,4<br />
daralmtr. Sanayi sektörünün en önemli alt kalemi imalat sanayidir. Küresel<br />
ekonomideki ve Türkiye ekonomisindeki yavalama nedeniyle imalat sanayinde de<br />
önemli daralmalar yaanmtr. malat sanayi, 2009 yl ilk çeyrekte yüzde 22,1, ikinci<br />
35