YILLIK EKONOMİK RAPOR 2010

Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye Bakanlığı Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye Bakanlığı

maliye.gov.tr
from maliye.gov.tr More from this publisher
20.09.2015 Views

Küresel Ekonomik Gelişmeler problemler küresel ekonomi gündemini megul etmeye devam edecek gibi görünmektedir. B. SEÇLM BÖLGELER TBARIYLA EKONOMK GÖRÜNÜM 1. ABD 2009 ylnn ilk yarsnda, ABD ekonomisi önemli ölçüde daralrken isizlik de 1980 ylndan bu yana görülen en yüksek seviyelere ulamtr. Bu dönemde çöken dünya ticareti, ihracat ve dolaysyla büyümeyi olumsuz etkileyen bir faktör olmutur. Bununla beraber, e zamanl olarak uygulanan ve daha önce görülmemi büyüklükteki para ve maliye politikalar yardmyla, yln ikinci yarsnda tüketim harcamalar bata olmak üzere, emlak ve finans piyasalarnda bir miktar istikrar salanmtr. Söz konusu tevikler sayesinde ABD ekonomisi, 2009 ylnn üçüncü çeyreinde yüzde 1,6 son çeyrekte ise yüzde 5,0 büyümütür. Ancak özel talep, bu dönemde de kriz öncesi dönemin altnda kalmtr. 2009 ylnn son çeyreinde hane halknn servetindeki iyileme, tüketimi bir miktar arttrrken, küresel ticarette ve ticari ortak olan ülkelerdeki toparlanma, ihracatn büyümeye katksn arttran unsurlar olmutur. 2010 ylnn ilk çeyrei ile beraber yavalayan ABD ekonomisi, yüzde 3,7 büyümütür. Bu dönemde, özel tüketimde ve yatrmlarda art olmasna ramen, ihracattaki hzl azalma büyümeyi olumsuz etkileyen faktörlerden biri olmutur. 2010’un ikinci çeyreinde ise büyüme daha da yavalam ve yüzde 1,7 olarak gerçeklemitir. Özel tüketimin bir miktar artmasna ramen, ithalattaki hzl art ve stoklardaki yavalama, ikinci çeyrekte büyümeyi olumsuz etkilemitir. Öte yandan, i gücü piyasalar 2010’da da zayf görünümünü korumutur. ABD’de 2009 ylnda isizlik oran yüzde 9,3 düzeyinde gerçeklemitir. 2010 Eylül aynda yüzde 9,6 olan isizlik orannn, ylsonu itibaryla yüzde 9,7 olarak gerçeklemesi beklenmektedir. Finansal piyasalar üzerindeki basklarla beraber kredi koullarndaki skklklar da devam etmektedir. Hisse senedi piyasalar ise 2009’un ilk aylarndaki olumsuz görünümünden daha iyi durumdadr. Finansal sistemde risk alglamalarnn deimesi ve kredi veren kurumlarn standartlarn sklatrmas kredi talebinin zayflamasna yol açmaktadr. Buna ek olarak bilançosu hala tam olarak krizin dourduu zararlardan arndrlamam bir çok bankann varl büyümenin önünde önemli bir risk unsuru olarak durmaktadr. 17

Yıllık Ekonomik Rapor 2010 Söz konusu koullar altnda ABD’de tedrici bir toparlanma bekleyen IMF, 2010 ylnda ülke ekonomisinin yüzde 2,6, 2011’de ise yüzde 2,3 büyümesini beklemektedir. 2011’de büyümede beklenen söz konusu düüün ardndaki temel etken ise mali ve parasal teviklerin geri çekilecek olmasdr. 2. Euro Bölgesi Euro Bölgesi’nde ekonomik faaliyetler, özellikle yükselen petrol fiyatlarnn etkisiyle Eylül 2008’deki finansal çöküten daha önce yavalamaya balamtr. O dönemde, Avrupa ekonomilerinin baz zayflklarna karn ekonomik dalgalanmadan kurtulabilecei düünülmekteydi. Ancak AB’nin finansal sistemi yaanan ekonomik oktan beklenenden daha derin etkilenmitir. Baz önemli Avrupa Bankalar’ndaki ABD orijinli varlklarda giderek artan kayplarn korkusu 2008 Eylül aynda piyasalarda donmaya yol açmtr. Kredi piyasalarnda yaanan bu donma ile beraber finansal kriz çok hzl bir ekilde 2008’in son çeyreinde reel ekonomiyi etkisi altna almtr. Çözüm getirmek amacyla uygulanan baz finansal politikalar yeterince anlalr ve koordineli olmadklar için çok etkili olamamtr. Euro Bölgesi 2009’un ilk iki çeyreinde küçülmeye devam etmitir. 2009’da bölgenin tümünde yaanan bu daralma; özellikle azalan yatrmlardan kaynaklanan iç talepteki daralmann ve birbirine entegre olmu ekonomiler arasndaki ticaretin azalmasnn bir sonucudur. Varlk fiyatlarnda, özellikle de gayrimenkul fiyatlarnda yaanan patlamann olumsuz etkisi rlanda ve spanya gibi ülkelerde ekonomik faaliyetlerde sert düülere yol açmtr. 2009 ylnda daha az d ticaret aç olan ülkeler genellikle krizden daha az etkilenmilerdir. Ancak ihracat eksenli ekonomisi göz önüne alndnda Almanya bu durumun bir istisnas gibi görünmektedir. Almanya 2009’da d talebin dümesinden çok olumsuz etkilenmitir. Almanya’ya kyasla daha az da açk olan ve daha geni bir kamu sektörüne sahip olan Fransa ise krizden daha az etkilenmitir. Krize kar uygulanan makroekonomik politikalar genel olarak bölgedeki ülkelerin sahip olduu imkanlara göre farkllklar göstermitir. Kredi piyasalarnn kötü durumu dolaysyla gelimi ülkelerde merkez bankalar bir yandan faizleri sert bir ekilde düürürken baz allmadk önlemler de almlardr. Söz konusu önlemlere örnek olarak; Avrupa Merkez Bankas’nn ipotekli tahvilleri satn almas gösterilebilir. Avrupa’da çou gelimi ülke finans sektörlerini özellikle garantiler yoluyla desteklemek için bütçe kaynaklarn kullanmtr. Dorudan sermaye enjeksiyonlar ve varlk almlar ise snrl 18

Küresel Ekonomik Gelişmeler<br />

problemler küresel ekonomi gündemini megul etmeye devam edecek gibi<br />

görünmektedir.<br />

B. SEÇLM BÖLGELER TBARIYLA EKONOMK GÖRÜNÜM<br />

1. ABD<br />

2009 ylnn ilk yarsnda, ABD ekonomisi önemli ölçüde daralrken isizlik de 1980<br />

ylndan bu yana görülen en yüksek seviyelere ulamtr. Bu dönemde çöken dünya<br />

ticareti, ihracat ve dolaysyla büyümeyi olumsuz etkileyen bir faktör olmutur. Bununla<br />

beraber, e zamanl olarak uygulanan ve daha önce görülmemi büyüklükteki para ve<br />

maliye politikalar yardmyla, yln ikinci yarsnda tüketim harcamalar bata olmak üzere,<br />

emlak ve finans piyasalarnda bir miktar istikrar salanmtr. Söz konusu tevikler<br />

sayesinde ABD ekonomisi, 2009 ylnn üçüncü çeyreinde yüzde 1,6 son çeyrekte ise<br />

yüzde 5,0 büyümütür. Ancak özel talep, bu dönemde de kriz öncesi dönemin altnda<br />

kalmtr. 2009 ylnn son çeyreinde hane halknn servetindeki iyileme, tüketimi bir<br />

miktar arttrrken, küresel ticarette ve ticari ortak olan ülkelerdeki toparlanma, ihracatn<br />

büyümeye katksn arttran unsurlar olmutur.<br />

<strong>2010</strong> ylnn ilk çeyrei ile beraber yavalayan ABD ekonomisi, yüzde 3,7 büyümütür. Bu<br />

dönemde, özel tüketimde ve yatrmlarda art olmasna ramen, ihracattaki hzl azalma<br />

büyümeyi olumsuz etkileyen faktörlerden biri olmutur. <strong>2010</strong>’un ikinci çeyreinde ise<br />

büyüme daha da yavalam ve yüzde 1,7 olarak gerçeklemitir. Özel tüketimin bir<br />

miktar artmasna ramen, ithalattaki hzl art ve stoklardaki yavalama, ikinci çeyrekte<br />

büyümeyi olumsuz etkilemitir.<br />

Öte yandan, i gücü piyasalar <strong>2010</strong>’da da zayf görünümünü korumutur. ABD’de 2009<br />

ylnda isizlik oran yüzde 9,3 düzeyinde gerçeklemitir. <strong>2010</strong> Eylül aynda yüzde 9,6<br />

olan isizlik orannn, ylsonu itibaryla yüzde 9,7 olarak gerçeklemesi beklenmektedir.<br />

Finansal piyasalar üzerindeki basklarla beraber kredi koullarndaki skklklar da devam<br />

etmektedir. Hisse senedi piyasalar ise 2009’un ilk aylarndaki olumsuz görünümünden<br />

daha iyi durumdadr. Finansal sistemde risk alglamalarnn deimesi ve kredi veren<br />

kurumlarn standartlarn sklatrmas kredi talebinin zayflamasna yol açmaktadr. Buna<br />

ek olarak bilançosu hala tam olarak krizin dourduu zararlardan arndrlamam bir çok<br />

bankann varl büyümenin önünde önemli bir risk unsuru olarak durmaktadr.<br />

17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!