YILLIK EKONOMİK RAPOR 2010
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı
Küresel Ekonomik Gelişmeler problemler küresel ekonomi gündemini megul etmeye devam edecek gibi görünmektedir. B. SEÇLM BÖLGELER TBARIYLA EKONOMK GÖRÜNÜM 1. ABD 2009 ylnn ilk yarsnda, ABD ekonomisi önemli ölçüde daralrken isizlik de 1980 ylndan bu yana görülen en yüksek seviyelere ulamtr. Bu dönemde çöken dünya ticareti, ihracat ve dolaysyla büyümeyi olumsuz etkileyen bir faktör olmutur. Bununla beraber, e zamanl olarak uygulanan ve daha önce görülmemi büyüklükteki para ve maliye politikalar yardmyla, yln ikinci yarsnda tüketim harcamalar bata olmak üzere, emlak ve finans piyasalarnda bir miktar istikrar salanmtr. Söz konusu tevikler sayesinde ABD ekonomisi, 2009 ylnn üçüncü çeyreinde yüzde 1,6 son çeyrekte ise yüzde 5,0 büyümütür. Ancak özel talep, bu dönemde de kriz öncesi dönemin altnda kalmtr. 2009 ylnn son çeyreinde hane halknn servetindeki iyileme, tüketimi bir miktar arttrrken, küresel ticarette ve ticari ortak olan ülkelerdeki toparlanma, ihracatn büyümeye katksn arttran unsurlar olmutur. 2010 ylnn ilk çeyrei ile beraber yavalayan ABD ekonomisi, yüzde 3,7 büyümütür. Bu dönemde, özel tüketimde ve yatrmlarda art olmasna ramen, ihracattaki hzl azalma büyümeyi olumsuz etkileyen faktörlerden biri olmutur. 2010’un ikinci çeyreinde ise büyüme daha da yavalam ve yüzde 1,7 olarak gerçeklemitir. Özel tüketimin bir miktar artmasna ramen, ithalattaki hzl art ve stoklardaki yavalama, ikinci çeyrekte büyümeyi olumsuz etkilemitir. Öte yandan, i gücü piyasalar 2010’da da zayf görünümünü korumutur. ABD’de 2009 ylnda isizlik oran yüzde 9,3 düzeyinde gerçeklemitir. 2010 Eylül aynda yüzde 9,6 olan isizlik orannn, ylsonu itibaryla yüzde 9,7 olarak gerçeklemesi beklenmektedir. Finansal piyasalar üzerindeki basklarla beraber kredi koullarndaki skklklar da devam etmektedir. Hisse senedi piyasalar ise 2009’un ilk aylarndaki olumsuz görünümünden daha iyi durumdadr. Finansal sistemde risk alglamalarnn deimesi ve kredi veren kurumlarn standartlarn sklatrmas kredi talebinin zayflamasna yol açmaktadr. Buna ek olarak bilançosu hala tam olarak krizin dourduu zararlardan arndrlamam bir çok bankann varl büyümenin önünde önemli bir risk unsuru olarak durmaktadr. 17
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 Söz konusu koullar altnda ABD’de tedrici bir toparlanma bekleyen IMF, 2010 ylnda ülke ekonomisinin yüzde 2,6, 2011’de ise yüzde 2,3 büyümesini beklemektedir. 2011’de büyümede beklenen söz konusu düüün ardndaki temel etken ise mali ve parasal teviklerin geri çekilecek olmasdr. 2. Euro Bölgesi Euro Bölgesi’nde ekonomik faaliyetler, özellikle yükselen petrol fiyatlarnn etkisiyle Eylül 2008’deki finansal çöküten daha önce yavalamaya balamtr. O dönemde, Avrupa ekonomilerinin baz zayflklarna karn ekonomik dalgalanmadan kurtulabilecei düünülmekteydi. Ancak AB’nin finansal sistemi yaanan ekonomik oktan beklenenden daha derin etkilenmitir. Baz önemli Avrupa Bankalar’ndaki ABD orijinli varlklarda giderek artan kayplarn korkusu 2008 Eylül aynda piyasalarda donmaya yol açmtr. Kredi piyasalarnda yaanan bu donma ile beraber finansal kriz çok hzl bir ekilde 2008’in son çeyreinde reel ekonomiyi etkisi altna almtr. Çözüm getirmek amacyla uygulanan baz finansal politikalar yeterince anlalr ve koordineli olmadklar için çok etkili olamamtr. Euro Bölgesi 2009’un ilk iki çeyreinde küçülmeye devam etmitir. 2009’da bölgenin tümünde yaanan bu daralma; özellikle azalan yatrmlardan kaynaklanan iç talepteki daralmann ve birbirine entegre olmu ekonomiler arasndaki ticaretin azalmasnn bir sonucudur. Varlk fiyatlarnda, özellikle de gayrimenkul fiyatlarnda yaanan patlamann olumsuz etkisi rlanda ve spanya gibi ülkelerde ekonomik faaliyetlerde sert düülere yol açmtr. 2009 ylnda daha az d ticaret aç olan ülkeler genellikle krizden daha az etkilenmilerdir. Ancak ihracat eksenli ekonomisi göz önüne alndnda Almanya bu durumun bir istisnas gibi görünmektedir. Almanya 2009’da d talebin dümesinden çok olumsuz etkilenmitir. Almanya’ya kyasla daha az da açk olan ve daha geni bir kamu sektörüne sahip olan Fransa ise krizden daha az etkilenmitir. Krize kar uygulanan makroekonomik politikalar genel olarak bölgedeki ülkelerin sahip olduu imkanlara göre farkllklar göstermitir. Kredi piyasalarnn kötü durumu dolaysyla gelimi ülkelerde merkez bankalar bir yandan faizleri sert bir ekilde düürürken baz allmadk önlemler de almlardr. Söz konusu önlemlere örnek olarak; Avrupa Merkez Bankas’nn ipotekli tahvilleri satn almas gösterilebilir. Avrupa’da çou gelimi ülke finans sektörlerini özellikle garantiler yoluyla desteklemek için bütçe kaynaklarn kullanmtr. Dorudan sermaye enjeksiyonlar ve varlk almlar ise snrl 18
- Page 2 and 3: T.C. MALİYE BAKANLIĞI YILLIK EKON
- Page 4 and 5: İÇİNDEKİLER I. MAKROEKONOMİK G
- Page 6 and 7: SUNUŞ Bu Rapor, Türkiye ve dünya
- Page 8 and 9: 2 0 1 0 I MAKROEKONOMİK GELİŞMEL
- Page 10 and 11: Makroekonomik Gelişmeler: Genel De
- Page 12 and 13: Makroekonomik Gelişmeler: Genel De
- Page 14 and 15: Makroekonomik Gelişmeler: Genel De
- Page 16 and 17: 2 0 II 1 0 KÜRESEL EKONOMİK GELİ
- Page 18 and 19: Küresel Ekonomik Gelişmeler II. K
- Page 20 and 21: Küresel Ekonomik Gelişmeler Grafi
- Page 22 and 23: Küresel Ekonomik Gelişmeler 2010
- Page 26 and 27: Küresel Ekonomik Gelişmeler kalmt
- Page 28 and 29: Küresel Ekonomik Gelişmeler ihrac
- Page 30 and 31: Küresel Ekonomik Gelişmeler Kriz
- Page 32 and 33: Küresel Ekonomik Gelişmeler 2000
- Page 34 and 35: 2 0 III 1 0 BÜYÜME 27
- Page 36 and 37: Büyüme III. BÜYÜME A. 2009: GLO
- Page 38 and 39: Büyüme Grafik III.A.2 Kii Bana GS
- Page 40 and 41: Büyüme birlikte tüketim, ikinci
- Page 42 and 43: Büyüme 2009 ylnda uygun hava koul
- Page 44 and 45: Büyüme Grafik III.B.1 Baz AB Ülk
- Page 46 and 47: Büyüme Kamu talebi hariç tutuldu
- Page 48 and 49: Büyüme Grafik III.C.1 50 40 30 20
- Page 50 and 51: Büyüme Grafik III.C.3 Yatrm Göst
- Page 52 and 53: 2 0 IV 1 0 İŞGÜCÜ PİYASASI 45
- Page 54 and 55: İşgücü Piyasası IV. GÜCÜ PYA
- Page 56 and 57: İşgücü Piyasası Dier yandan ü
- Page 58 and 59: İşgücü Piyasası B. 2009 YILIND
- Page 60 and 61: İşgücü Piyasası stihdamn dalmn
- Page 62 and 63: İşgücü Piyasası Grafik IV.B.5
- Page 64 and 65: İşgücü Piyasası Tablo IV.C.1 D
- Page 66 and 67: İşgücü Piyasası TÜRKYE’DE G
- Page 68 and 69: V 2 0 1 0 ÖDEMELER DENGESİ, REEL
- Page 70 and 71: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 72 and 73: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
Küresel Ekonomik Gelişmeler<br />
problemler küresel ekonomi gündemini megul etmeye devam edecek gibi<br />
görünmektedir.<br />
B. SEÇLM BÖLGELER TBARIYLA EKONOMK GÖRÜNÜM<br />
1. ABD<br />
2009 ylnn ilk yarsnda, ABD ekonomisi önemli ölçüde daralrken isizlik de 1980<br />
ylndan bu yana görülen en yüksek seviyelere ulamtr. Bu dönemde çöken dünya<br />
ticareti, ihracat ve dolaysyla büyümeyi olumsuz etkileyen bir faktör olmutur. Bununla<br />
beraber, e zamanl olarak uygulanan ve daha önce görülmemi büyüklükteki para ve<br />
maliye politikalar yardmyla, yln ikinci yarsnda tüketim harcamalar bata olmak üzere,<br />
emlak ve finans piyasalarnda bir miktar istikrar salanmtr. Söz konusu tevikler<br />
sayesinde ABD ekonomisi, 2009 ylnn üçüncü çeyreinde yüzde 1,6 son çeyrekte ise<br />
yüzde 5,0 büyümütür. Ancak özel talep, bu dönemde de kriz öncesi dönemin altnda<br />
kalmtr. 2009 ylnn son çeyreinde hane halknn servetindeki iyileme, tüketimi bir<br />
miktar arttrrken, küresel ticarette ve ticari ortak olan ülkelerdeki toparlanma, ihracatn<br />
büyümeye katksn arttran unsurlar olmutur.<br />
<strong>2010</strong> ylnn ilk çeyrei ile beraber yavalayan ABD ekonomisi, yüzde 3,7 büyümütür. Bu<br />
dönemde, özel tüketimde ve yatrmlarda art olmasna ramen, ihracattaki hzl azalma<br />
büyümeyi olumsuz etkileyen faktörlerden biri olmutur. <strong>2010</strong>’un ikinci çeyreinde ise<br />
büyüme daha da yavalam ve yüzde 1,7 olarak gerçeklemitir. Özel tüketimin bir<br />
miktar artmasna ramen, ithalattaki hzl art ve stoklardaki yavalama, ikinci çeyrekte<br />
büyümeyi olumsuz etkilemitir.<br />
Öte yandan, i gücü piyasalar <strong>2010</strong>’da da zayf görünümünü korumutur. ABD’de 2009<br />
ylnda isizlik oran yüzde 9,3 düzeyinde gerçeklemitir. <strong>2010</strong> Eylül aynda yüzde 9,6<br />
olan isizlik orannn, ylsonu itibaryla yüzde 9,7 olarak gerçeklemesi beklenmektedir.<br />
Finansal piyasalar üzerindeki basklarla beraber kredi koullarndaki skklklar da devam<br />
etmektedir. Hisse senedi piyasalar ise 2009’un ilk aylarndaki olumsuz görünümünden<br />
daha iyi durumdadr. Finansal sistemde risk alglamalarnn deimesi ve kredi veren<br />
kurumlarn standartlarn sklatrmas kredi talebinin zayflamasna yol açmaktadr. Buna<br />
ek olarak bilançosu hala tam olarak krizin dourduu zararlardan arndrlamam bir çok<br />
bankann varl büyümenin önünde önemli bir risk unsuru olarak durmaktadr.<br />
17